Ana Sayfa Blog Sayfa 234

Yunanistan AB Kurtarma Fonu’ndan 15 milyar avro aldı

Yunanistan hükümeti, ülkenin 2021’den bu yana Avrupa Birliği‘nin (AB) Kurtarma Fonu‘ndan yaklaşık 15 milyar avro (492 milyar TL) hibe ve kredi aldığını ve bu miktarın ekonomik çıktısının yaklaşık yüzde 8’ine denk geldiğini bildirdi.

2010-2018 mali krizi ve COVID-19 salgını nedeniyle yıllarca eksik yatırım yapan Yunanistan, bürokrasiyle mücadele ederek ve ekonomisinin daha hızlı büyümesine yardımcı olarak Avrupa fonlarından yararlanma oranını arttırdı.

Yunanistan’daki orman yangınları rekor seviyede karbon emisyonuna yol açtı
Yunanistan
Fotoğraf: Louisa Gouliamaki/ Reuters

Yunanistan, 2027’ye kadar pandemi sonrası fondan toplam 36 milyar avro (1 trilyon TL) hibe ve kredi almaya hak kazanırken, bu kaynakların orta ölçekli şirketlere, yeşil enerjiye, dijitalleşmeye ve altyapıya toplam 60 milyar avro (1,9 trilyon TL) yatırım yapılmasını sağlaması bekleniyor.

Yunanistan’da orman yangınları 

Maliye Bakan Yardımcısı Nikos Papathanasis Pazartesi günü (15 Ocak) yaptığı açıklamada, Atina‘nın Eylül ayına kadar Kurtarma Fonu’ndan 3.6 milyar avro (118 milyar TL) daha almak için talepte bulunacağını ve bunun ülkenin bu yıl yüzde 2.9’luk ekonomik büyüme hedefine ulaşmasına yardımcı olacağını söyledi.

Maliye Bakanlığı tarafından yapılan bir sunuma göre, Kurtarma Fonu da dahil olmak üzere ağırlıklı olarak AB’den ve devlet bütçesinden fon alan Yunan kamu yatırımları bu yıl 12 milyar avroya ulaşacak ve 2026’da da 15 milyar avroya (492 milyar TL) ulaşacak.

Yunanistan
Fotoğraf: Louisa Gouliamaki/ Reuters
Yunanistan 2010’dan bu yana en sıcak ekim ayını yaşadı

Papathanasis gazetecilere yaptığı açıklamada “2024’te beklenen yüzde 2.9’luk büyümenin yüzde 60’ından fazlası kamu yatırımlarından gelecek… Bu da son 14 yılın en büyüğü olacak. Yeni istihdam yaratılacağı konusunda iyimseriz” dedi.

Atina, verimli Teselya bölgesinde tarım arazilerinin, yolların ve demiryollarının üzerinden geçen ve 16 kişinin ölümüne neden olan iklim kaynaklı sellerin ardından, doğal afetlerle başa çıkmak için ayrılan yıllık devlet fonunu iki katına çıkararak 600 milyon avroya (19,6 milyar TL) yükseltti.

Yunanistan’da sel devam ediyor: Burası deniz gibi

Papathanasis, Eylül ayında meydana gelen felaketin vatandaşlara ve işletmelere verdiği zararı gidermek ve önümüzdeki yıllarda altyapısını iklim değişikliğine karşı daha dirençli hale getirmek için 3,5 milyar avrodan fazla Avrupa ve devlet fonundan yararlanmayı planladığını söyledi.

Azerbaycan COP29 komitesinin tamamı erkek

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev‘in açıklamasına göre, Aralık 2024’te Azerbaycan’da düzenlenecek olan COP29 Küresel İklim Değişikliği Zirvesi için hazırlanan 28 kişilik düzenleme komitesinin tamamı erkeklerden oluşuyor.

İklim mücadelesinde toplumsal cinsiyet eşitliğini gözeten SHE Changes Climate kampanya grubu, bu durumu “gerici” olarak nitelendirdi ve iklim değişikliğinin dünyanın yarısını değil, tamamını etkilediğini vurguladı. Grup tarafından 2023’te Birleşik Arap Emirlikleri‘nde gerçekleşen COP28 zirvesinin düzenleme komitesinin yüzde 63’ünün kadınlardan oluştuğu hatırlatıldı.

‘COP29’da eşit temsil şart’

The Guardian’ın haberine göre, COP29 komitesinin çoğunluğu hükümet bakanları ve devlet yetkililerinden oluşuyor. Komitede, devlet güvenlik servisinin başı ve Azerbaycan’ın devlet gaz dağıtım ağının başkanı gibi isimler de bulunuyor. She Changes Climate grubu, bu durumu iklim mücadelesinde cinsiyet eşitliği adına geriye atılmış bir adım olarak değerlendirerek, bu yılki iklim görüşmelerinde eşit temsil isteğini dile getirdi.

İklim aktivistleri: COP28’de videoya kaydedildik, tehdit ve tacize uğradık
Greta Thunberg COP28’i eleştirdi: Etkisiz, yetersiz, başka bir ihanet
[COP28] Zirvenin başkanı Jaber’in şirketi petrole yatırım yapmaya devam edecek

‘Fosil yakıt endüstrisini zirveden uzak tutun’

Bu yılki zirvenin başkan adayı olan Azerbaycan Ekoloji ve Doğal Kaynaklar bakanı Mukhtar Babayev, daha önce 26 yıl Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) bünyesinde çalışmış bir isim. Azerbaycan’ın gelecek on yıl içinde fosil yakıt üretimini üçte bir oranında artırma planları bulunuyor. Bu durum, Birleşik Arap Emirlikleri’nin ardından fosil yakıt üretimine yoğun şekilde bağlı başka bir petrol devletinin BM’nin önemli iklim görüşmelerine ev sahipliği yapması demek oluyor. 

She Changes Climate, “Çevresel bütünlük bizim ve başka birçok sivil toplum örgütü için bir endişe kaynağı olmaya devam ettiği için, fosil yakıt endüstrisi ile COP başkanlığı arasında bir engel oluşturulmasını bir kez daha talep ediyoruz” açıklamasında bulundu.

2023 yılının kayıtlara geçen en sıcak yıl olduğu hatırlatılarak, iklim krizinin en kötü etkilerinden kaçınmak için fosil yakıtların kullanımında hızlı bir düşüşün gerekli olduğu belirtildi.

Cop29

Geçen yılın COP28 Başkanı Sultan Al Jaber, aynı zamanda BAE’nin devlet petrol şirketi Adnoc‘un CEO’suydu ve bu durum çıkar çatışması iddialarına yol açmıştı. Al Jaber, fosil yakıtların aşamalı olarak kaldırılmasının gerekli olmadığını savunarak tepki çekti.

2023’te düzenlenen COP28 zirvesinde dünya ülkeleri fosil yakıtlardan uzaklaşarak iklim krizine karşı mücadele etme konusunda önemli bir anlaşmaya varmış oldu. Bu anlaşma, iklim krizinin nedenleri hakkında alınan kararların yazılı bir metne ilk kez yansıtılması anlamına geliyor. 

Ancak zirvenin ardından, zirvenin başkanı Sultan Al Jaber, petrol ve gaz üretimini artırma planlarını devam ettireceğini duyurdu. Bu açıklama, sürdürülebilir çevre politikalarına aykırı olarak görüldü ve çeşitli çevre örgütlerinden tepki topladı. Özellikle İrlanda‘daki Friends of the Earth örgütünün CEO’su Oisín Coghlan, bu duruma dikkat çekerek gelecek COP29 zirvesi için daha dengeli ve her kesimi temsil eden bir komite yapısının oluşturulmasının önemini vurguladı.

COP28’in başlıca sonuçları ve kısa sentezi

Shell, iklim aktivistlerinin kararı sonrası hissedarların isyanıyla karşı karşıya

Aralarında İngiltere‘nin en büyük emeklilik planını yöneten vakfın da bulunduğu büyük yatırımcılar iklim aktivistlerinin önergesini desteklemeye hazırlanırken Shell yönetim kurulu, hissedarların isyanıyla karşı karşıya.

Yirmi yedi yatırımcı, Follow This‘te Hollandalı hissedar aktivistleri tarafından sunulan ve petrol şirketinin orta vadeli emisyon azaltma hedeflerini 2015 Paris Anlaşması‘yla uyumlu hale getirmesini talep eden bir önergeyi desteklemeyi kabul etti.

Guardianın aktardığına göre, yatırımcı koalisyonu Shell’in hisselerinin yaklaşık yüzde 5’ine sahip ve Birleşik Krallık‘taki çalışanların neredeyse dörtte birinin emeklilik maaşlarını yöneten hükümet destekli Ulusal İstihdam Tasarruf Vakfı‘nı (Nest) da içeriyor.

Karar, yaklaşık 2 milyon Euro (65,6 milyon TL) varlığa sahip olan Fransız varlık yönetimi şirketi Amundi‘nin yanı sıra Candriam, Scottish Widows ve Rathbones Group‘un da desteğini kazandı.

Nest’in sorumlu yatırım başkanı Diandra Soobiah şunları söyledi:

“Shell’i güvenilir bir kapsam 3 mutlak emisyon hedefi belirlemeye çağırıyoruz. Bu, Shell’in işini dönüştürme konusunda ciddi olduğunu ortaya koyacak ve dünyada gerçek bir değişim yaratılmasında rol oynayacaktır.”

shell protesto
Fotoğraf: New York Post

Kapsam 3 emisyonları, şirketlerin doğrudan üretmedikleri veya kendi enerji ihtiyaçları için satın almadıkları tüm sera gazı emisyonlarını içeriyor. Bu, bir ürünü oluşturmak için kullanılan hammaddelerden o ürünü tüketiciye ulaştıran nakliyeye kadar her şeyi kapsıyor.

Hissedarlardan, 160 milyar sterlinlik (2,287 trilyon TL) şirketin mayıs ayındaki yıllık genel kurul toplantısında kararı oylamaları istenecek.

Follow This’in kurucusu Mark van Baal‘a göre, karar şimdiden yönetimleri altında yaklaşık 4 trilyon Avroluk (131,452 trilyon TL) varlık bulunduran yatırımcıların desteğini almış durumda ve Shell’in yıllık genel kurul toplantısından önceki aylarda bu desteğin artması bekleniyor.

Kararla ilgili Van Baal, “Önde gelen 27 yatırımcının bu çıkışı, enerji şirketlerinin emisyon azaltımı çağrısını tüm kurumsal yatırımcılar için ön plana çıkarıyor” dedi.

Follow This, son yıllarda iklim kampanyası için destek kazanmış olsa da, grup henüz kararları lehine çoğunluk oyu kazanamadı.

Son hissedar kararı, Shell’in taleplerinin çok kuralcı olduğu yönündeki eleştirilerine yanıt olarak 2030’a kadar karbon emisyonları azaltma taahhüdüne atıfta bulunmaktan vazgeçti.

Shell’in on yıl sona ermeden petrol ve gaz üretimini azaltma planlarından vazgeçmesinin ardından etik yatırımcıların ve iklim aktivistlerinin artan muhalefetiyle karşılaşması bekleniyor.

Fossil Free London’dan bir protestocu Shell’in ExCeL’deki AGM’sinin önünde gösteri yapıyor. Fotoğraf: Toby Melville / Reuters

Şirketin geçen yıl Londra‘da yapılan genel kurul toplantısı, yönetim kurulunun hissedarların karbon emisyonlarının azaltılması için yeni hedefler konulması yönündeki çağrılarını reddetmesinin ardından iklim protestolarının toplantının başlamasını bir saat geciktirmesiyle kaosa dönüştü.

Bir Shell sözcüsü konuyla ilgili şu ifadelerde bulundu:

“Follow This’in 2024 önergesi, hissedarlar tarafından reddedilen (2016’da ilk kez sunulduğundan bu yana her yıl olduğu gibi) 2023 önergesinden büyük ölçüde farklı. Shell Yönetim Kurulu daha önce hissedarlara Follow This kararının gerçekçi ve basit olmadığını, iklim değişikliğinin azaltılması üzerinde hiçbir etkisi olmayacağını, müşterilerimiz için olumsuz sonuçlar doğuracağını ve şirketin ve hissedarlarımızın çıkarlarına aykırı olduğunu bildirmiştir.”

‣ İklim uzmanlarından fosil yakıtı durdurmanın tehlikeli olduğunu söyleyen Shell CEO’suna yanıt: İronik
‣ Salt yeşil aklama: Shell, bugüne kadarki en yüksek kâr miktarına ulaştı
‣ Shell, Greenpeace’e 2,1 milyon dolarlık tazminat davası açtı

Ecem Seçkin katledilmişti: Transfobik cinayetin duruşması 19 Şubat’a ertelendi

Seks işçisi trans kadın Ecem Seçkin’i öldürmekten yargılanan Mustafa Fidan, dün (15 Ocak) İzmir 17. Ağır Ceza Mahkemesi’nde hakim karşısındaydı. Fidan, bugün görülen dördüncü duruşmaya tutuklu bulunduğu İzmir 1 Nolu T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’ndan getirildi.

KaosGL.org‘dan Yıldız Tar‘ın aktardığına göre; uruşmaya, öldürülen Seçkin’in annesi ile Seçkin’i temsilen Av. Sena Yazıbağlı katıldı. Duruşmayı, LGBTİ+ hak savunucuları da takip etti.

Dava, bugünkü duruşma öncesi Savcı’nın dosyaya sunduğu mütalaaya karşı Fidan’ın savunma yapabilmesi için 19 Şubat saat 11.40’a ertelendi.

İzmir’de transfobik nefret cinayeti

Nefret cinayeti

Duruşmada Ecem Seçkin’in annesi, “Benim evladım bu şekilde öldürülmeyi hak etmedi, adalet yerini bulsun” diyerek tepkisini gösterdi. Öte yandan sanık Fidan, “Pişmanım” dedi.

Seçkin’in Avukatı Yazıbağlı ise, Savcı’nın mütalaasını eleştirdi. Dava açılırken iddianamede istenen suçlardan daha azının mütalaada yer aldığını belirten Yazıbağlı, “Bu cinayetten toplumsal vicdan etkilendi. Bu sebeple, mahkemenizden çıkacak karar önemli. Cezalandırmanın toplumsal vicdanı da kamuoyunu da yakından ilgilendiren bir tarafı var. Mütalaada hem yağma olgusu yokmuş gibi bir iddia var hem de canavarca hisle ve tasarlayarak öldürme eylemi görülmemiş. Talebimiz, ilk günden beri bu cinayetin bir nefret cinayeti olduğu, haliyle canavarca hisle işlendiği, cezalandırmanın da buna uygun olması gerektiği yönünde” dedi.

‘Tasarlayarak öldürme’ eylemini dikkate alınmadı

2023’ün ilk günleri yine bir trans kadının öldürülmesine sahne olmuştu. İzmir Alsancak’ta yaşayan seks işçisi trans kadın Ecem Seçkin, müşterisi tarafından öldürüldü. 5 Ocak gecesi gerçekleşen cinayetin ardından Mustafa Fidan, şüpheli sıfatıyla tutuklandı.

Cumhuriyet Savcısı Filiz Bulut, şüphelinin savunması, tanık beyanları, kamera görüntüleri, otopsi ve olay yeri inceleme raporlarını dikkate alarak iddianame hazırladı. Seçkin’in anne, baba ve abisi dosyada şikayetçi olarak yer aldı.

Savcı, 31 adet kesici delici alet yarası olması, bu yaralardan sekizinin tek tek ölüme yol açacak nitelikte olmasını dikkate alarak; Fidan’ın tasarlayarak canavarca hisle eziyet çektirerek bir suçu gizlemek, delillerini ortadan kaldırmak, işlenmesini kolaylaştırmak amacıyla bıçakla kasten öldürme suçunu işlediğini belirtti. Bunların yanı sıra ruhsatsız bıçak taşımak suçu ve geceleyin konutta silahla yağma suçundan da yargılanmasını talep etti. İddianamenin kabulü üzerine dava açıldı.

Dava, bugüne kadar dört duruşma gördü. Dördüncü duruşma öncesi Savcı, mütalaasını dosyaya sundu.

Savcı mütalaasında, Fidan’ın iddianamedeki gibi canavarca hisle veya eziyet çektirerek kasten öldürme suçundan cezalandırılmasını istese de; her ne kadar Fidan’ın üzerinde plastik eldiven ele geçirilse ve Seçkin’in evine uç bıçakla gitse de; ‘tasarlayarak öldürme’ eylemini dikkate almadı.

Fidan, Seçkin’in telefonunu çalıp, başka bir trans kadının müdahalesi sonrası telefonu düşürmüştü. Savcı, bu sebepten ‘yağma’ suçunun da oluşmadığını öne sürdü.

‘Tasarlayarak öldürme ve suçun delillerini ortadan kaldırma çabası ortada’

Savcının mütalaasını KaosGL.org’a değerlendiren Av. Yazıbağlı, “Sanığın cebinden siyah plastik eldiven çıkıyor. Üç tane bıçakla eve gittiği kesin. Tasarlayarak öldürme ve suçun delillerini ortadan kaldırma çabası ortada” dedi. Yazıbağlı, yağma suçunun oluştuğunu, Fidan’ın cinayetten ve cep telefonunu çaldıktan sonra sokakta başka bir trans kadının olayı anlaması sonucu telefonu düşürdüğünü de ekledi.

İddianamede yer alan tanık trans kadınlardan biri, Ecem’in kendi yanından “müşterim gelecek” diye çıktığını, ardından Ecem’in evinden bağırış sesleri duyduğunu söylemişti. Bunun üzerine cama çıktığını ama bir şey göremeyince sokağa indiğini söyleyen tanık, burada Mustafa Fidan’la karşılaştı. Mustafa Fidan, tanığın “Neden bağırıyorsunuz” sorusunu geçiştirdi. Bunun üzerine aynı zamanda Ecem’in arkadaşı da olan tanık, Ecem’i aradı. Fidan’ın üzerinden telefon çalma sesi geldi. Tanığın “Ecem’in telefonu sende ne arıyor, çabuk onu bana geri ver” demesi üzerine Fidan kaçmaya başladı. Kaçarken Ecem’e ait çanta, telefon ve bir bıçak yere düştü.

Tanık, başka bir arkadaşıyla birlikte Ecem’in evine gitti. Kapı açılmayınca kapıyı kırıp içeri girdiler ve Ecem’in yerde yattığını gördüler. O sırada Mustafa Fidan, durdurduğu ticari taksiyle Torbalı’ya kaçmaya çalışıyordu. Polis ekipleri Fidan’ı takside gözaltına aldı.

Fidan, ifadesinde Ecem’i öldürme kastı olduğunu söylemese de, otopsi raporu her biri ayrı ayrı ölüme yol açabilecek sekiz bıçak darbesi olmak üzere 31 bıçak darbesi tespit etti.

Kriminal rapor ise Fidan’ın eve üzerinde üç bıçakla girdiğini, bu bıçaklardan birini taşımak için ruhsat alınması gerektiğini ancak Fidan’ın ruhsatının olmadığını ortaya koydu.

Fidan’ın avukatı, müvekkilinin bipolar bozukluğunun olduğunu ve şüphelinin akıl hastalığı hususunun dikkate alınması gerektiğini” söyledi. Bunun üzerine Fidan hastaneye sevk edildi. Sağlık Kurulu ise Fidan’ın işlediği suçlara yönelik hukuki sonuçlarını algılama ve davranışlarını yönlendirme yeteneğini engelleyecek ya da azaltacak bir akıl hastalığı bulunmadığını tespit etti.

Davanın 29 Eylül 2023’te görülen ikinci duruşmasında ise olay gecesi yaşananlara tanık olanlar dinlendi. Fidan’ın cinayetin ardından bindiği taksinin şoförü, Fidan’ın telaşlı bir hali olduğunu söyledi. Öte yandan Ecem’in komşusu Sibel ise o gece yaşananları şöyle anlattı:

“Ben Ecem’le karşılıklı binalarda otururdum. Evlerimiz birbirine bakar. Ölmeden iki saat önce Ecem benim yanıma evime geldi, oturduk, meyve yedik. Daha sonra misafirinin geleceğini söyledi, yanımdan ayrıldı. Ben salonda oturuyordum, oturduğum yer caddeye ve Ecem’in oturduğu binaya bakar, o sırada sokaktan sesleri duyunca camdan baktım. Tutku arkadaşımızın sanık Mustafa ile sokakta boğuşurken gördüm. Ben ikinci kattaki evimden sokağa çıktım, yanlarına gittim, halen boğuşur haldeydiler, ben şahsı tutmak için elimi uzattım, montunu tuttum, o sırada şahsın montunun içine sakladığı Ecem’in çantası, cep telefonu ve iki adet bıçak yere düştü, bıçakların bir tanesi kanlıydı, şahıs kaçtı. Ben Tutku arkadaşıma ‘Ecem nerede’ dedim, yere düşen çanta ve cep telefonunu yanımıza aldık, bıçaklar ise yerde kaldı, bıçaklardan biri küçük biri ise kanlı ve büyüktü avcı bıçağı gibiydi, ben ve Tutku, Ecem’in evine çıktık, kapı kapalıydı. Defalarca vurmamıza rağmen daire kapısı açılmadı, hep birlikte kapıyı açmak için tekme ve elimize geçen cisimlerle vurmaya başladık, yanımızda Melis isimli arkadaşımız vardı. Kapı tam olarak açılmadı ancak göbek hizamızda kapıda bir delik oluştu, delikten içeriye baktığımızda Ecem’i yerde yatar halde yüzüstü gördük. Biz kapıya yüklenmeye devam ettik, kapı açıldı, içeri girdik, Ecem’in ölmüş halde olduğunu gördük. Bulunduğu yer halılar kan içindeydi, ambulansı aradık, çevredeki arkadaşlarımız da geldi, daha sonra işlemler için emniyete geçtik. Ben uzun yıllardır aynı yerde yani suça konu sokakta ikamet ederim, sanığı daha önce Ecem’in yanında görmemiş isem de bulunduğumuz sokakta şahsı defalarca görmüştüm.”

Meteoroloji’den fırtına ve sağanak uyarısı

Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından, 16 Ocak için yapılan son değerlendirmelere göre, ülke genelinin parçalı ve çok bulutlu, Doğu Anadolu‘nun güneydoğusu hariç diğer bölgelerin yağışlı geçeceği tahmin ediliyor.

Doğu Karadeniz’in iç kesimleri ile Doğu Anadolu’nun kuzey ve doğusunda çığ tehlikesi bulunuyor.

Yurdun iç ve doğu kesimlerinde pus ve yer yer sis hadisesi bekleniyor.

Yağışların Batı ve Doğu Karadeniz‘in yüksekleri, Toroslar mevkii ve Doğu Anadolu’da kar, diğer yerlerde yağmur ve sağanak şeklindeki yağışların, Antalya’nın doğusu, Kaş, Finike ve Demre ilçeleri, Mersin’in batı ilçeleri, İzmir, Aydın, Manisa, Muğla ve Balıkesir’in batı ilçelerinde çok kuvvetli ve şiddetli, Batı Karadeniz’de  Sinop hariç Çanakkale’nin güneyi ile zamanla Balıkesir, Bursa, Bilecik, Sakarya, Antalya merkez, Adana’nın doğusu, Osmaniye, Hatay ve Kahramanmaraş çevrelerinde kuvvetli olması tahmin ediliyor.

Hava sıcaklığı

Sıcaklıkların kuzey ve güney kesimlerde (4-6 derece) artacağı, diğer yerlerde önemli bir değişiklik olmayacağı tahmin ediliyor.

Rüzgar

Genellikle güney ve güneybatı yönlerden hafif, ara sıra orta kuvvette; Marmara ve Ege ile Orta Karadeniz‘in iç kesimlerinde yer yer kuvvetli olarak (50-80 km/sa) esmesi bekleniyor.

Kuvvetli yağış uyarısı

Yağışların, Antalya’nın doğusu, Kaş, Finike ve Demre ilçeleri, Mersin’in batı ilçeleri, İzmir, Aydın, Manisa, Muğla ve Balıkesir’in batı ilçelerinde çok kuvvetli ve şiddetli, Çanakkale’nin güneyi ile Sinop hariç zamanla Batı Karadeniz, Balıkesir, Bursa, Bilecik, Antalya merkez, Adana’nın doğusu, Osmaniye, Hatay ve Kahramanmaraş çevrelerinde kuvvetli olması beklendiğinden, ulaşımda aksamalar, su baskını gibi oluşabilecek olumsuzluklara  karşı dikkatli ve tedbirli olunması gerekiyor.

Kuvvetli rüzgar uyarısı

Rüzgarın, Yüksek kesimleri başta olmak üzere Trabzon, Rize, Giresun, Ordu ve Samsun çevreleri ile zamanla Sinop’un iç kesimleri, Çorum, Amasya, Tokat, Kastamonu, Bolu ve Karabük çevrelerinde güney ve güneybatı yönlerden kuvvetli rüzgar ve fırtına (50-80 km/saat, yüksekleri 90 km/saat) beklendiğinden ulaşımda aksamalar, çatı uçması, soba ve doğalgaz kaynaklı zehirlenmeler, yüksek kar örtüsüne sahip eğimli bölgelerde çığ gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunması tavsiye ediliyor.

Marmara‘da parçalı ve çok bulutlu, bölgenin genelinin yağmur ve sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. İstanbul parçalı ve çok bulutlu, akşam saatlerine kadar aralıklı yağmır ve sağanak yağışlı olacağı bekleniyor.

Yağışların, Çanakkale’nin güney, Balıkesir, Bursa, Sakarya ve Bilecik çevrelerinin yer yer kuvvetli, Balıkesir’in batı ilçelerinde çok kuvvetli ve şiddetli olması bekleniyor. Sabah ve gece saatlerinde yer yer pus ve sis hadisesi bekleniyor. Rüzgarın yer yer kuvvetli olarak (40-60 km/sa) esmesi bekleniyor.

Ege’de parçalı ve çok bulutlu, bölge genelinin yağmur ve sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların Kıyı Ege‘de yer yer çok kuvvetli ve şiddetli olması bekleniyor. Sabah ve gece saatlerinde bölgenin iç kesimlerinde yer yer pus ve sis hadisesi bekleniyor. Rüzgarın yer yer kuvvetli olarak (40-60 km/sa) esmesi bekleniyor.

Akdeniz‘de parçalı ve çok bulutlu, bölge genelinin yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların yağmur ve sağanak, Toroslar Mevkii’nde karla karışık yağmur ve yer yer kar şeklinde olması beklenen yağışların Antalya’nın doğu ilçeleri ile Kaş, Finike, Demre ilçeleri ve Mersin’in batı ilçelerinde yerel olarak çok kuvvetli ve şiddetli, Antalya merkez ile Adana’nın doğusu, Osmaniye, Hatay ve Kahramanmaraş çevrelerinde kuvvetli olacağı tahmin ediliyor. Bölgenin iç kesimlerinde sabah ve gece saatlerinde yer yer pus ve sis hadisesi bekleniyor.

Batı Karadeniz‘de parçalı ve çok bulutlu yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların bölge genelinde yerel kuvvetli olmak üzere yağmur ve sağanak, yükseklerinde yer yer karla karışık yağmur ve kar şeklinde olması bekleniyor.

Bölgenin iç kesimlerinde sabah ve gece saatlerinde yer yer pus ve sis hadisesi bekleniyor.

Orta ve Doğu Karadeniz‘de parçalı ve çok bulutlu, bölge geneli yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların aralıklı yağmur ve sağanak yağışlı, iç kesimlerin yükseklerinde karla karışık yağmur ve kar yağışlı geçeceği bekleniyor. Sabah ve gece saatlerinde yer yer pus ve sis hadisesi bekleniyor.

Doğu Karadeniz’in iç kesimlerinde çığ tehlikesi bulunuyor.

Doğu Anadolu‘da parçalı ve çok bulutlu, Iğdır, Van ve Hakkari hariç aralıklı yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların yağmur, kuzey ve doğusunun yükseklerinde karla karışık yağmur ve kar şeklinde olması bekleniyor. Sabah ve gece saatlerinde yer yer pus ve sis hadisesi bekleniyor.

Bölgenin kuzey ve doğusunda çığ tehlikesi bulunuyor.

Güneydoğu Anadolu‘da parçalı ve çok bulutlu, bölge genelinin yağmur ve sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor.

Sabah ve gece saatlerinde yer yer pus ve sis hadisesi bekleniyor.

Fransa’da ilk: Hayvana eziyet davasında bir kedi tazminat aldı

Fransa‘da Lille Ceza Mahkemesi, perşembe günü (11 Ocak) bir hayvana eziyet davasında Lanna isimli kediye 100 Euro tazminat ödenmesine karar verdi.

Le Parisienin aktardığına göre, mahkeme, Lanna adlı kedinin Temmuz 2023’te çöp kutusunda ölü bulunmasının ardından sahibi hakkında “hayvana eziyet” suçlamasıyla açılan davada kararını verdi.

Hayvana eziyet suçundan yargılanan adam, sekiz ay hapis cezasına çarptırıldı ve evcil hayvan beslemesi yasaklandı.

‣ Hayvan Hakları İzleme Komitesi’nden rapor: 2023’te hayvanlara eziyet edenler hangi cezaları aldı?
‣ Erdoğan yine sokakta yaşayan hayvanları hedef aldı: ‘Sorun’u inancımıza uygun şekilde çözeceğiz

Yaklaşık bir yaşındaki kediyi, otizmli çocuğunu tırmaladığı için eziyet ederek öldürdüğü itirafında bulunan sanık için sembolik bir karara imza atan mahkeme, eziyet gören kediye 100 avro tazminat ödenmesine karar verdi.

‘Hayvan haklarının gelişimi yolunda doğru bir adım daha’

Davada taraf olarak Nord Bölgesi Hayvanları Koruma Birliği‘ni (LPA-NF) temsil eden, hayvan hakları konusunda uzman avukat Graziella Dode, pazar günü (14 Ocak) sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Fransa’da ilk kez, bir hayvanın zararı tanındı ve sembolik olarak tazmin edildi” diyerek “hayvan haklarının gelişimi yolunda doğru bir adım daha atılmasını” memnuniyetle karşıladığını ifade etti.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by AVO-CAT’E 🐈⚖️ (@dode_avocat)

‣ Sokakta yaşayan hayvanlar için gönüllülerden belediyelere çağrı: Ortak hareket edelim

Poitiers Üniversitesi‘nde hukuk profesörü olan Fabien Marchadier, 20 Minutes‘e verdiği demeçte, “hayvanın bir birey olduğunu düşünmek” anlamına gelen sembolik bir karar olduğunu ve kararın “hayvanlar üzerinde üreme veya tıbbi deneylerle ilgili bir dizi soruyu da beraberinde getirdiğini” ifade etti.

Karar, hayvanseverler tarafından memnuniyetle karşılanırken, haberde yaşamını yitiren kedi için belirlenen tazminatın nereye ödeneceğine dair herhangi bir ayrıntıya yer verilmedi.

Amazon’da orman tahribatı 2023’te yarı yarıya azaldı

Amazon yağmur ormanlarında yaşanan ‘ormansızlaşma’ oranı, 2023’te yüzde 50’ye yakın bir oranda azaldı. Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü‘nün (INPE) verilerine göre bu oran, bölgede son beş yılın en düşük ormansızlaşma oranı.

BBC’nin haberine göre, önceki yıllara göre daha az olsa da tahrip edilen alan, hala çok fazla, 4 bin 702 kilometrekare genişliğinde; bu da neredeyse İstanbul‘un büyüklüğüne denk geliyor.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, göreve başladığı bir yıl önce 2030’a kadar Amazon’daki orman tahribatını sona erdirmeyi taahhüt etmişti. INPE’nin ön verilerine göre, 2023’te Amazon’da 5 bin 153 km² alan yok edildi. Bu, 2022 yılında 10 bin 278 km² olan ormansızlaşma alanından oldukça düşük.

Amazon havzasındaki yasa dışı faaliyetler ormansızlaşma tehdidi yaratıyor
Brezilya’nın otoyol projesi Amazon’da ormansızlaşmayı tetikleyebilir

Devlet Başkanı Lula, 2022 yılındaki COP27 iklim zirvesindeki konuşmasında, Amazon yağmur ormanlarını yeniden canlandırma sözü vermiş ve iklim suçlularını takip etme taahhüdünde bulunmuştu. Yağmur ormanlarının yıkımı, eski başkan Jair Bolsonaro‘nun yönetimi altında 12 yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştı.

Brezilya Çevre ve İklim Değişikliği Bakanlığı, dünyanın en büyük yağmur ormanı olup, yüzde 60’ı Brezilya’da bulunan Amazon ormanlarındaki tahribatı önlemek için bir “sıfır orman tahribatı” planları olduğunu açıkladı ve bu düşüşün, hedefe ulaşmakta ilk adım olduğunu söyledi.

Bakanlık ayrıca, Amazon’daki yasa dışı faaliyetlerle mücadelede hükümetin taahhüdünün devam ettiğini ifade etti. Çevre koruma kurumu Ibama‘nın artan denetim çabalarının, Brezilya’daki orman tahribatındaki düşüşü sağlamada önemli bir rol oynadığı belirtildi.

Brezilya Çevre Bakanı Marina Silva, düşen oranın Ibama’nın yağmur ormanlarındaki devam eden çalışmalarının bir “yansıması” olduğunu söyledi.

Artvin’de ‘kaya düşme’ tehlikesi artıyor: Heyelan olaylarında üç kat artış oldu

Artvin‘de heyelan kaynaklı kaya düşme vakaları geçen yıla oranla üç kat artarak 21’e yükseldi.

Doğu Karadeniz‘de küresel iklim değişikliğinin etkileri ile görülen ani, lokal ve şiddetli yağışlar, özellikle kara yollarının geçtiği sarp yamaçlarda heyelanlara neden oluyor.

Heyelanla yamaçtan kopan toprak, taş ve irili ufaklı kaya parçaların kara yoluna akması, sürücülere korku dolu anlar yaşatıyor.

DHA’nın haberine göre, AFAD verilerine göre Artvin’de, heyelan kaynaklı kaya düşme vakaları geçen yıla oranla 2024’ün ilk ayında üç kat artıp, 21’e yükseldi.

 

2023’te yedi heyelan

Kaya düşmeleri ve heyelanlara ilişkin Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi‘nden Heyelan Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ayberk Kaya şunları söyledi:

Son yıllarda küresel ısınmaya bağlı olarak iklimlerde tutarsızlık oluştu. Sular, kaya kütlelerinin içine ve çatlaklara sızarak kaya düşmesine neden oluyor. Yağışların artması ile bu olayların da yoğun şekilde gözlemlenmesi olasıdır. Artvin genelini dikkate alacak olursak; 2023 yılı içerisinde beşi kaya düşmesiyle yedi heyelan olayı gözlemlenmiştir. Yağışların bu şekilde artması durumunda, bu olaylarında yoğun bir şekilde gözlemlenmesi olasıdır.”

Sürücü ve vatandaşları uyaran Kaya, “Vatandaşlarımızı ve sürücülerimizi şu konuda uyarabiliriz. Eğer bir kara yolunda ufak veya büyük çaplı kaya düşmesi olayı gözlemledilerse, hemen ilgili birime ivedilikle haber vermeleri gerekiyor. Bu olayın akabinde daha büyük kaya düşme riskinin olması muhtemeldir” ifadesinde bulundu.

İlgili kurumların, kaya düşmesi olaylarının gözlemlendiği arazilerde önlemler aldığını ifade eden Kaya, ”Genellikle çelik hasırlarla kaplama, askıda kalan ve düşme riski olan blokların profesyonel dağcılar tarafından temizlenmesi ya da hidrolik ekipmanlarla tıraşlanması, püskürtme betonlarla desteklenmesi, kaya cıvataları ile sabitlemesi şeklinde gerekli önlemler alınıyor” dedi.

İklim krizinin heyelana etkisi

Heyelanlar, iklim krizinin etkilerinden biri olarak öne çıkıyor. Artan sıcaklıklar, iklimin dengesini bozarak yağış dengesini değiştiriyor.

İklim değişiklikleri nedeniyle bazı bölgelerde daha fazla yağış, diğer bölgelerde ise kuraklık gibi aşırı hava olaylarına yol açıyor.

Özellikle erozyona neden olan aşırı yağışlar, toprak kaymalarına ve heyelanlara zemin hazırlıyor. Ayrıca artan sıcaklıklar buzulların erimesine neden olarak dağlık bölgelerdeki heyelan riskini artırıyor. Buzulların erimesi, yamaçlarda daha fazla su birikimine neden olarak, toprak kaymalarına ve heyelanlara sebep oluyor.

Avrupa kömürden uzaklaşıyor: Slovakya ve Avusturya 2024 için söz verdi

Avrupa ülkelerinin, 2030’a kadar kömür kullanımını aşamalı olarak sonlandıracağı taahhüdü söz konusuyken Slovakya ve Avusturya da 2024 içerisinde kömürü sonlandıracağını duyurdu.

Rusya‘nın Ukrayna‘ya karşı saldırısından önce, Avrupa’daki ülkeler (bu durumda Rusya ve Beyaz Rusya hariç Avrupa kıtası) kömüre olan bağımlılığı sona erdirmek için büyük adımlar atmış, 23 ülke kömürü aşamalı olarak sonlandıracağını duyurmuştu. Bunlardan 17’si ya halihazırda kömürden vazgeçti ya da 2030 yılına kadar bunu yapmayı taahhüt etti.

2021 enerji krizi sırasında hiçbiri taahhüdünü geri çevirmedi ve hatta 2022’nin son dört ayında  kömür yakıtlı enerji üretiminde bir düşüş görüldü. Aslında birçoğu, fosil yakıt kullanımına yakından bağlı olan başka bir krize yanıt olarak yenilenebilir enerji hedeflerini önemli ölçüde artırdı.

Beyond Fossil Fuels’in (Fosil Yakıtların Ötesi) aktardığına göre, enerji güvenliğini gerçek anlamda yeniden tesis etmek, faturaları azaltmak ve 2015 Paris İklim Anlaşması kapsamında kabul edilen +1,5 santigrat derece sınırı içinde kalmak için çok daha hızlı ve çok daha ileri gitmemiz gerekiyor. Beyond Fossil Fuels, fosil yakıtları ve kömürü aşamalı olarak kaldırarak 2035’e kadar yenilenebilir enerjiye dayalı bir Avrupa oluşması gerektiğini ve tam bir iklim değişikliğine ulaşmanın elzem olduğunu hatırlatıyor.

Almanya kömürü azalttı, emisyonlar 70 yılın en düşük seviyesine indi
Avrupa’nın elektrik üretiminde rüzgar, kömürü geride bıraktı
Hindistan’ın kömür üretimini iki katına çıkarma planları iklim tehdidini görmezden geliyor

Slovakya ve Avusturya’dan kömüre veda

Slovakya kömürden çıkışını 2030’dan 2024’e çekerek hızlandırdı. Avusturya’da ise kömüre dönüş söylentileri, rüzgar ve güneş enerjisi kurulumlarında yaşanan hızlı büyümenin kömürü devre dışı bırakması ve arz güvenliğinin sağlanmasına yardımcı olması nedeniyle gerçekleşmedi.

Slovakya, Aralık 2023’te Novaky kömürlü termik santralini (266 MW) kapatmasının ardından ülkenin son kömürlü termik santrali olan Vojany‘yi (220 MW) de bu yıl kapatacağını duyurdu. Slovakya’nın kömürden çıkış takvimini altı yıl hızlandıran bu kararının sağlık ve ekonomi alanında önemli faydalar getirmesi bekleniyor.

Beyond Fossil Fuels, Avusturya’da Mellach santralinin yeniden faaliyete geçirilmesi önerisinin, getirdiği maliyet yükü nedeniyle hiçbir zaman uygulanabilir bir seçenek olmadığını bildiriyor. Bunun yerine, Avusturya’nın rüzgar ve güneş enerjisindeki büyümeyi desteklemesi, ülkeyi 2023 yılı için elektrik üretiminde en yüksek yenilenebilir enerji payına sahip Avrupa ülkeleri arasında ikinci sıraya yükseltti. Altı AB ülkesinin yanı sıra Avusturya da kısa süre önce elektrik sistemini 2035 yılına kadar karbonsuzlaştırma taahhüdünü açıkladı.

Kömür
Ülkelerin kömürden çıkış sözü verdiği seneler. Kaynak: beyondfossilfuels.org

Beyond Fossil Fuels Kampanyacısı Alexandru Mustață “Slovakya ve Avusturya’da kömürden elektrik üretiminin sona ermesi, ülkeler bu pahalı ve kirli fosil yakıta karşı yenilenebilir alternatifler ararken kömürün Avrupa’daki rolünün azaldığının son örneği” dedi.

Mustață, “Slovakya şimdi binaları yenileyerek ve hızla ısı pompaları kurarak kömür ve fosil gazı ısıtma sisteminden çıkarmalı. Her iki ülke de küresel sıcaklık artışını 1.5C ile sınırlama çabalarıyla tutarlı olarak 2035 yılına kadar elektrik sisteminden kalan tüm fosil yakıtları aşamalı olarak çıkarmaya odaklanmalı” diyerek açıkladı.

Araştırma: Okyanuslar beş yıl üst üste en yüksek sıcaklık rekorunu kırdı

Advances in Atmospheric Sciences dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, okyanus sıcaklıkları bir kez daha rekorları alt üst etti. 2023’ün dünya okyanusları için üst üste beşinci kez kaydedilen en sıcak yıl olduğu uyarısında bulunuldu.

Yeni veriler, 2023’teki şok edici okyanus sıcaklıklarının, iklim krizi şiddetlenmeye devam ederken dünya çapında anormal hava koşullarını güçlendirdiğini ortaya koydu.

‣ Okyanus yüzeyi şimdiye dek kaydedilen en yüksek sıcaklığa ulaştı

Perşembe günü (11 Ocak) yayınlanan yıllık araştırma, Çin, ABD, Yeni Zelanda, İtalya ve Fransa‘yı kapsayan 17 araştırma enstitüsünden bilim insanlarından oluşan çok uluslu bir ekip tarafından yürütüldü.

Guardianın aktardığına göre, okyanuslar, fosil yakıtların yakılmasıyla ortaya çıkan karbon emisyonlarının neden olduğu ısının yüzde 90’ını emerek küresel ısınmanın en net göstergesi haline geliyor.

Geçtiğimiz yıl rekor düzeyde ısı, son on yıldır her yıl ısınan yeryüzündeki denizler tarafından emildi.

‣ Akdeniz suları, tarihinin en yüksek sıcaklığına ulaştı, okyanus sıcaklığı 38 dereceyi buldu

Bilim insanları, 2023 yılında okyanuslar tarafından rekor düzeyde ısı alındığını ve verilerin son on yılda okyanusların her yıl bir önceki yıldan daha sıcak olduğunu gösterdiğini söyledi.

Fotoğraf: Brian Inganga / AP

Deniz ekosistemi de tehdit altında

Sıcaklık aynı zamanda okyanuslarda rekor düzeyde katmanlaşmaya yol açtı; yüzeyde göllenen sıcak su daha derin sularla karışmayı azaltıyor. Bu durum okyanuslardaki oksijen miktarını azaltarak deniz yaşamını tehdit ederken, denizlerin gelecekte alabileceği karbondioksit ve ısı miktarını da azaltıyor.

‣ İklim krizi nedeniyle okyanusların rengi maviden yeşile dönüyor
‣ Araştırma: Sıcak dalgaları okyanus derinliklerini yüzeyden çok daha ciddi şekilde etkiliyor

Güvenilir okyanus sıcaklığı ölçümleri, 1940 yılına kadar uzanıyor ancak okyanusların şu anda son bin yılın en sıcak seviyesinde olması ve son 2 bin yıldaki herhangi bir zamandan daha hızlı ısınması muhtemel.

İklim krizinin en yaygın ölçütü olan küresel ortalama hava sıcaklığı da 2023 yılında büyük bir farkla arttı. Ancak sıcaklıklar, geçen yıl ısınan El Niño fenomeninin geri dönüşü de dahil olmak üzere doğal iklim değişikliklerinden daha fazla etkileniyor.

Okyanusun dünyaya neler olduğunu anlatmanın bir anahtarı olduğunu ifade eden, yeni verileri oluşturan ekibin bir parçası olan Minnesota‘daki St Thomas Üniversitesi‘nden Prof John Abraham şu ifadeleri kullandı:

İklim krizinin sonuçlarıyla zaten karşı karşıyayız ve harekete geçmezsek çok daha kötüleşecek. Ancak bu sorunu bugün rüzgar, güneş, hidroelektrik ve enerji tasarrufu ile çözebiliriz. İnsanlar bunun farkına vardığında, geleceğin yeni enerji ekonomisini başlatabilir, aynı zamanda hem paradan hem de çevreden tasarruf edebiliriz.”

Yeni çalışmada, deniz yüzeyi sıcaklıklarının yanı sıra, ısınmanın çoğunun emildiği en üst 2 bin metrenin ısı içeriğini belirlemek için okyanuslar boyunca bir dizi araçla toplanan sıcaklık verileri kullanıldı.

Buna göre; 2023 yılında, 2022 yılına kıyasla okyanuslar tarafından 15 zettajoule daha fazla ısı hapsedildi. Buna kıyasla, insanlık tüm küresel ekonomiyi beslemek için yılda yaklaşık yarım zettajoule enerji kullanıyor. Toplamda, okyanuslar 2023 yılında 287 zettajoule emdi.

Bu rakamlar Çin Bilimler Akademisi Atmosfer Fiziği Enstitüsü verilerine dayanıyor. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi‘nden alınan ayrı bir veri seti de benzer bir artış ve zaman içinde aynı eğilimi gösteriyor.

Rekor karbon emisyonu yılı

Araştırmacılar, 2023’teki okyanus yüzey sıcaklıklarının “alışılmışın dışında” olduğunu vurguladı. Bunun başlıca nedeni, El Niño‘nun da desteğiyle bir başka ‘rekor karbon emisyonu‘ yılı olması.

2023’te tüm yıl boyunca, ortalama sıcaklık 2022’nin 0,1 derece üzerindeydi, ancak yılın ikinci yarısında sıcaklık şaşırtıcı bir şekilde 0,3 derece daha yüksekti.

Bilim insanları, okyanustaki rekor düzeyde katmanlaşma ve oksijen azalmasının okyanus bitki ve hayvan yaşamı için “ciddi sonuçları” olacağını ifade etti. Deniz ısı dalgaları 2023 yılında okyanusları vurdu.

2023 yılında deniz yüzeyi sıcaklığı ve okyanusun üst 2 bin metresinde depolanan enerji rekor seviyelere ulaşmıştı. Fotoğraf: phys.org

2023’ün en kötü felaketlerinin sebeplerinden biri: Siklonlar

Global Water Monitor (GWM) konsorsiyumu tarafından hazırlanan ayrı bir rapora göre, 2023’ün en kötü felaketlerinden bazıları Mozambik, Malawi, Myanmar, Yunanistan, Libya, Yeni Zelanda ve Avustralya‘ya aşırı yağış getiren alışılmadık derecede güçlü siklonlardan (atmosferde bir alçak basınç alanı çevresinde hızla dönen rüzgârların oluşturduğu güçlü fırtına) kaynaklanıyor.

GWM’den Prof Albert Van Dijk, “Siklonların beklenmedik ve ölümcül şekillerde hareket ettiğini gördük. Şimdiye kadar kaydedilen en uzun ömürlü siklon haftalarca güneydoğu Afrika’yı vurdu. Daha yüksek deniz sıcaklıkları bu tuhaf davranışları körükledi. İleride bu tür aşırı olayları daha fazla görmeyi bekleyebiliriz” dedi.

Kömür, petrol ve doğal gaz yakımına hızla son verilmesi gerektiğini belirten Abraham şunları söyledi:

Eğer iklim değişikliğinin yörüngesini aşağıya doğru bükmezsek, daha fazla aşırı hava durumu, daha fazla iklim bozulması, daha fazla iklim mültecisi, daha fazla tarımsal verimlilik kaybı yaşayacağız. Önleyebileceğimiz bir sorunun dolar ve can olarak maliyetini yaşayacağız. Genellikle, en az sorumlu olanlar en çok acı çekecek ki bu inanılmaz bir adaletsizlik.”

‣ ‘Küresel okyanusta benzeri görülmemiş değişiklikler yaşanıyor, risk büyük’
‣ Araştırma: Okyanus sirkülasyonu çökecek mi, nerede bekleniyor?