By 
Dubai‘deki son COP28 iklim konferansı da dahil olmak üzere Birleşmiş Milletler (BM) etkinliklerinde taciz, gözetim, tehdit ve sindirme olayları, korku atmosferi yarattığı söyledi. Yerli kampanyacılar, insan hakları savunucuları ve iklim aktivistleri misilleme korkusuyla susturulduklarını belirtiyor.
Aktivistler ve kampanyacılar hükümetlerin ya da fosil yakıt endüstrilerinin misillemelerinden duydukları endişe nedeniyle acil konularda konuşmaktan giderek daha fazla korktuklarını söylüyor.
Uluslararası Yerli İşleri Çalışma Grubu‘nun küresel yönetişim kıdemli danışmanı Lola García-Alix, “Son birkaç yılda, yerli temsilcilerin BM etkinliklerinde insan hakları konusunda açıklamalar yaparken devlet kurumlarıyla ilişkili kişiler tarafından filme alındığını veya sadece bir BM etkinliğinde bulundukları için fotoğraflarının çekildiğini gördük” açıklaması yaptı.
‣ [COP28] 160’dan fazla iklim inkarcısının zirveye katıldığı ortaya çıktı
Guardian’ın aktardığına göre, hükümetlerle yakın çalışan kişilerin BM toplantılarında yerli temsilcileri fiziksel olarak köşeye sıkıştırdığına ve etraflarını sardığına şahit olduklarını belirten García-Alix, bu tür yıldırma eylemlerinin, yerli halkın bazen sorgulanma, taciz edilme veya gözaltına alınma gibi misillemelerle karşılaştığı ülkelerinde de ciddi etkileri olduğunu söyledi:
Hükümetlerin kendi söylemlerine karşı çıkan her sesi bastırma konusundaki yüzsüzlüğü uluslararası alanlara da yayılıyor. Son on yılda, bu tür eylemlerin şiddeti ve sıklığı konusunda artan bir endişe var. Hükümetler artık sonuçlarına katlanmadan hareket edebileceklerini düşünüyorlar. Kısa bir süre önce Dubai’deki COP’ta, bir ülkeden birkaç yerlinin, o ülkenin hükümetiyle yakın çalışan kişiler tarafından korkutulduğu yıldırma taktiklerini gördük.”
Yoğun gözetim ve taciz
Diğer yerli aktivistler de Dubai’de bir gözdağı atmosferi olduğunu bildirdi.
Native Land Digital‘den siyah yerli aktivist Mesiah Burciaga-Hameed, “COP28’de yoğun bir gözetim ve taciz vardı. Birçok kez, hiçbir açıklama yapılmadan etkinliklere girmemiz engellendi. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) kendini ifade etmek için barışçıl bir alan olmakla övünürken, gerçekte birçok insanı susturuyor” dedi.
Yerli ve diğer aktivistler de hükümetlerle ya da fosil yakıt endüstrileriyle bağlantılı kişiler tarafından bir gözdağı taktiği olarak filme alındıklarını ve fotoğraflarının çekildiğini aktardı.
‣ İklim cephesindeki Pasifik adaları COP28 anlaşmasına tepkili
‣ [COP28] Günün fosili İsrail: İnsan hakları olmadan iklim adaleti olmaz!
Bu gözdağının aşırı korkuya neden olduğunu söyleyen Filistin için İklim İttifakı‘ndan Neeka Jun, “Filistin ya da Batı Papua için yapılan eylemler sırasında konuşma yapan pek çok kişi, İsrail ve Endonezya‘dan gelen temsilciler tarafından görüntülerinin yakından çekildiğini gördü. Daha sonra hedef alınma korkusuyla doğrularını açıkça söylemeyen pek çok insan var” diye konuştu.
İfade özgürlüğü ve protesto hakkı endişesi
Uluslararası Af Örgütü‘nün iklim, ekonomik ve sosyal adalet ve kurumsal hesap verebilirlik program direktörü Marta Schaaf da COP28’deydi.
Heyetinin BAE ve Mısır da dahil olmak üzere COP’a ev sahipliği yapan ülkelerde insan hakları ve iklim eylemi arasındaki bağlantıyı vurgulama planları, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) ve BM güvenliğinden metin ve fotoğrafların kaldırılması da dahil olmak üzere değişiklik talepleriyle sonuçlandı.
Schaaf, taleplere uymadıkları takdirde güvenliklerinin garanti edilmeyeceğinin kendilerine bildirildiğini de belirtti.
Diğer katılımcılar ise COP28’de telefonlarının ya da mesajlarının izlenmesi ihtimaline karşı sim kart ya da WhatsApp kullanmaktan ya da kurulan binlerce kamera nedeniyle kamuya açık alanlarda açıkça konuşmaktan ya da Rusya ve Ukrayna ya da İsrail ve Gazze gibi daha geniş konuları açıkça tartışmaktan ya da protesto etmekten çekindiklerini açıkladı.
Filipinler‘den bir iklim kampanyacısı olan Krishna, taktığı karpuz rozeti (Filistin’le dayanışmanın bir işareti) nedeniyle bir güvenlik görevlisi tarafından durdurulduğunu aktardı.
İnsanların taciz ya da gözdağı olaylarını BM’ye bildirmeleri için resmi süreçler mevcut, ancak bunlar birçok kişi tarafından etkisiz olarak görülüyor.
‣ [COP28] Gelecek yılın COP’u yine bir petrol ülkesi olan Azerbaycan’da yapılacak
Aktivistler, Rusya ile güçlü bağları olan ve ‘uluslararası insancıl hukuk ihlallerinin’ rapor edildiği bir petrol devleti olan Azerbaycan‘da gelecek yıl yapılacak COP29‘da da benzer bir baskıcı atmosfer olmasından endişe ediyor.
COP28’deki Wisdom Keepers delegasyonunun bir parçası olan Kuzey Arapaho kabilesinden Big Wind Carpenter, son iki zirvenin ve bir sonraki iklim zirvesinin, ifade özgürlüğünün ve protesto hakkının desteklenmediği ülkelerde olduğuna dikkat çekti:
Bu giderek büyüyen bir sorun. Birçok Yerli aktivist kendi hükümetleri tarafından tehdit ediliyor ve cezalandırılıyor, bu yüzden de onlara ya da şirketlere karşı konuşamıyor. Bunun yerine BM, gerçeği söylediğimiz için bizi cezalandırmayı tercih ediyor.
Kampanyacılardan değişim çağrısı
Schaaf şunları söyledi: “UNFCCC ile COP’a ev sahipliği yapan her ülkenin hükümeti arasındaki anlaşma kamuoyuna açıklanmalı. Şeffaflık eksikliği var. Fosil yakıt endüstrisinin etkisini en aza indirmek için çıkar çatışmalarına ilişkin daha güçlü kurallar ve tüm sivil toplum katılımcıları için daha güçlü güvenceler olmalı. Aktivistlerin, araştırmacıların ve gazetecilerin ifade özgürlüğü haklarına saygı gösterilmesi gerekiyor.”
Aktivistler ayrıca BM’nin etkinliklerde ve sonrasında yerli halkları ve diğer aktivistleri korumayı taahhüt etmesini ve kampanyacıları sindiren devletlere ya da kuruluşlara karşı harekete geçmesini umuyor.
García-Alix, “Yerli olsun ya da olmasın, insanlar durumlarını BM’nin ve uluslararası toplumun dikkatine sundukları için korkutulacaklarını, tehdit edileceklerini, taciz edileceklerini ya da daha kötüsünün yapılacağını biliyorlarsa, hepimiz ciddi bir sorunla karşı karşıyayız demektir” diye konuştu.
Comments