Akbelen’de nöbetin ikinci yılı geride kaldı: Toprak, su, hava, onurlu bir yaşam mücadelesi

Muğla‘nın Milas ilçesi İkizköy mevkiinde, kömür sahasını genişletmek isteyen YK Enerji’ye karşı Akbelen Ormanı‘nı korumak için tutulan direniş nöbetinde iki yıl geride kaldı.

İklim Adaleti Koalisyonu, Ekoloji Birliği, Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP), Burhaniye Çevre Platformu (BURÇEP), Deştin Çevre Platformu gibi birçok ekoloji platformundan aktivistler nöbetin ikinci yılını kutlayarak dayanışma göstermek üzere Akbelen Ormanı’na geldi.

Kömür madenine karşı toplamda dört yıldır mücadele veren İkizköylüler, 2021 yılında enerji şirketinin yeni bir şantiye kurduğu haberinin üzerine ormanı ve yaşadıkları toprakları korumak üzere nöbet başlattı.

İkizköy Çevre Komitesi Başkanı Nejla Işık, direniş nöbetinin ikinci yılına ilişkin yaptığı konuşmada “Akbelen Ormanı nöbetimizin bugün ikinci yılını doldurmuş bulunmaktayız. Sabahtan başlayıp şimdiye kadar devam eden bir etkinlik. İki yıllık bir nöbet, dört yıllık bir mücadele. Burada vermiş olduğumuz mücadele, toprak, su, hava, insanca onurlu bir yaşam mücadelesi” diye konuştu.

Işık, Akbelen Ormanı’nda olduğu gibi kömür madenlerine ve termik santrallerine karşı verilen mücadelenin sadece İkizköylülerin değil tüm Türkiye’nin sorunu olduğunu vurgulayarak “Tüm Türkiye buradaydı bugün. Farklı şehirlerden yoldaşlarımız İkizköy Akbelen dostları buradaydı” dedi.

Akbelen Ormanı için verilen mücadeleden vazgeçilmeyeceği mesajını veren Nejla Işık, “İkizköy için adalet, Deştin için adalet sloganları arasında, hak, hukuk, adalet sloganları arasında Akbelen Ormanı’nı vermeyeceğiz diye bütün yoldaşlarımızla var gücümüzle bağırdık. Buradayız. Nöbet alanımızdayız. Yılmayacağız, pes etmeyeceğiz. Toprağımız için, temiz havamız için, suyumuz için, insanca yaşam için mücadelemize devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

‣ Bir yerinden edilme hikayesi: Akbelen giderse Muğla da gider

‘Gidecek bir yerimiz yok, burada doğduk, burada öleceğiz’

İkizköy Çevre Komitesi Başkanı Işık, İkizköylülerin topraklarına sahip çıkmak için Anayasa’nın tanıdığı tüm haklarını kullanacağını belirterek şunları kaydetti:

Artık bizim kömüre termik santrallere verecek bir avuç toprağımız da bir ağacımız da yok. Bizim gidecek yerimiz yok. Biz bu topraklarda doğduk, bu topraklarda öleceğiz.

‣ Akbelen Ormanı’nı savunan aktivistlere 6 ay 20 gün hapis cezası verildi

Karacahisar ve Çamköy de direniş nöbetine katıldı

Işık, civardaki Karacahisar ve Çamköy sakinlerinin de direniş nöbetine katıldığını aktardı:

“Dört yıldır İkizköylüler olarak başlattığımız mücadelemizi bugün itibariyle Karacahisar ve Çamköylüler ile birlikte üç termik santrale karşı üç köy birleşmiş bulunmaktayız. Akbelen Ormanı yuvamız, burası tüm canlıların yaşam alanı; bizim de nefes alanımız. Sonuna kadar savaşacağız.”

Ekoloji aktivistleri, “Akbelen Ormanı’nı vermeyeceğiz”, “Deştin çayı özgür akacak”, “Dinamitçi şirket Marmaris’i terk et”, “Akbelen nefessiz kalmayacak” sloganları attı.

‣ Yaşam savunucuları toplanıyor: Akbelen Ormanı’nı vermeyeceğiz!

Anayasa hükümleri direniş alanında

Akbelen Ormanı’nı korumak üzere, madencilerin orman alanından atılması hakkı veren Anayasa hükümleri direniş alanın girişine asıldı.

Afişte, Anayasa’daki şu maddelere yer verildi:

• Madde 17 – Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.
• Madde 56 – Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir.
  Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir.
• Madde 169 – Devlet, ormanların korunması ve sahalarının genişletilmesi için gerekli kanunları koyar ve tedbirleri alır.
  Ormanlara zarar verebilecek hiçbir faaliyet ve eyleme müsaade edilemez.
• Madde 10 – Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde (…) kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.

‣ Ekoloji Birliği’nin yıllık meclis toplantısı Akbelen Ormanı’nda yapıldı

Ne olmuştu?

Akbelen Ormanı’ın 740 dönümlük bölümündeki ağaçlar, Limak Holding ve İÇTAŞ ortalığıyla kurulan YK Enerji tarafından işletilen Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerine linyit sağlayacak maden ocağı açmak için kesilmek isteniyor. Şirketin bunun için gerekli izinleri de almış ve ocak ÇED Yönetmeliği’nden muaf tutulmuştu ancak İkizköylüler, çevre aktivistleri ve hukukçular karara itiraz etti. Kesimleri önlemek için 22 Nisan’da başlatılan nöbet sürüyor.

Geçen yaz, Türkiye‘nin Ege ve Akdeniz sahilleri başta olmak üzere pek çok bölgesinde çıkan yangınlardan etkilenen Muğla‘da, bölge halkı yangınlara müdahale ederken, şirket tarafından yangın bahanesiyle 105 ağaç kesilmiş; İkizköy halkının direnmesi üzerine jandarma sert müdahalede bulunmuştu.

Maden ocağına karşı, KARDOK Derneği‘nin açtığı davalarda Muğla 3’üncü İdare Mahkemesi ve Muğla 1’inci İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı verdi. Muğla Valiliği de kömür taşıma bandının yapımını durdurdu.

Muğla İkizköy’de yer alan ve termik santrale yakıt sağlayan linyit madeni sahasının genişletilmesi için  Akbelen Ormanı’nın kesim izninin iptali için açılan davada mahkeme tarafından atanan bilirkişi heyeti 7 Eylül 2021’de bölgede keşif gerçekleştirmişti.

7 Eylül 2021: Akbelen’de ilk keşif

İlk keşif sırasında Murat Yüksel isimli hakimin davacı avukatlara ‘ruh hastası’ diyerek hakaret etmesi,  hem bölgedeki hukukçular hem de aktivistler tarafından tepkiyle karşılanmıştı.

Bölgede ilk yapılan keşifte hakimin avukatlara  hakaret etmesi nedeniyle  avukatlar Arif Ali Cangı,  İsmail Hakkı Atal ve Şiar Rişvanoğlu reddi hakim başvurusunda bulunmuştu.

1 Mart 2022: Akbelen’de ikinci bilirkişi keşfi

İkinci inceleme öncesi Resmi Gazete‘de yayınlanan maden  yönetmeliğindeki  değişiklikle birlikte tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlarında madencilik faaliyetlerinin önü açılmıştı. Sosyal medyada yankı uyandıran değişiklik, #ZeytinİçinAdalet ve #AkbelenİçinAdalet etiketleriyle birçok paylaşım yapılmıştı.

Kömür madeni açılmak istenen Akbelen Ormanı’nda protestolar eşliğinde bilirkişi incelemesi

Bilirkişi keşfi sonrası, İkizköylülerin avukatı Arif Ali Cangı şöyle demişti:

“Daha önceki keşifte hakarete uğramıştık, yok sayılmıştık. İtirazlarımız üzerine keşif tekrar edildi. Şu anki işletilen maden sahasının alanı ne hale getirdiğini gösterdik bilirkişilere.”

Bilirkişilerden dördü kömürün bölgeye geri dönülmez zararlar vereceği görüşünü verirken; ikisi ekolojik yıkım olacağını ancak enerji ihtiyacı nedeniyle madene açılması gerektiği yönünde görüş bildirmişti.

Üçüncü bilirkişi raporu

Akbelen’de üçüncü bilirkişi raporu da 24 Kasım 2022’de çıktı. Akbelen Ormanı’nda üçüncü kez yapılan bilirkişi keşfinden madencilik şirketinin lehine, Akbelen Ormanı için nöbetine devam eden İkizköylüler’in aleyhine bir karar çıktı.

Raporda bir önceki keşiflerin aksine “Madencilik yapılabilir” yönünde bir sonuç çıktı. İkizköylüler bilirkişi heyeti hakkında suç duyurusunda bulundu.

Rapor ormanın kömür madenciliğine açılabileceğine uygun olduğu konusunda kanaat bildirdi. İkizköy Çevre Komitesi, bilirkişi raporuna gerçeği yansıtmayan bilgiler içerdiğini belirterek itiraz etti.