By 
COP28 organizatörlerinin, iklim bilimcilerin küresel ısınmayı azaltmayağını söyledikleri, kanıtlanmamış teknolojiler olan karbon yakalama ve depolama (CCS) üzerine çalışan en az 475 lobicinin katılımını sağladıkları ortaya çıktı.
Çevre Hukuku Merkezi (Ciel) tarafından hesaplanan ve Guardian‘la paylaşılan rakamlar, BM iklim müzakereleri kapsamında lobicilerin artan etkisini izlemeye yönelik ilk girişim.
CCS veya CCUS (“kullanımı” da içerir), Dubai’deki zirvede fosil yakıt ve diğer yüksek kirlilik endüstrilerinin yanı sıra en fazla sera gazı yayan ülkeler tarafından güçlü bir şekilde savunuluyor. CCS destekçileri, geliştirdikleri teknolojilerin karbon dioksit emisyonlarını yakalayıp yerin veya deniz tabanının altına gömmelerine veya CO2’yi yakıt veya gübre üretiminde kullanmalarına olanak sağlayacağını söylüyor .
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli ve diğer iklim bilimcileri ise, küresel ısınmayı sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üstüne kadar azaltmanın tek yolunun petrol, gaz ve kömürden vazgeçmek olduğu ve CCUS ve diğer kanıtlanmamış niş teknolojilerin geciktirme taktiği olduğu konusunda hemfikir. Bu tür teknolojiler uzmanlar tarafından en iyi ihtimalle çok sınırlı ölçüde katkıda bulunabilecek bir dikkat dağıtıcı olarak değerlendiriliyor.
‘Fosil yakıt endüstrisinin cankurtaran halatı’
Ciel’in fosil ekonomisi programı direktörü Lili Fuhr, Guardian’dan Nina Lakhani’ye şunları söyledi: “Fosil yakıt endüstrisi ve müttefiklerinin, karbon kirliliğini ‘yakalayabileceğimiz’ veya ‘yönetebileceğimiz’ fikrini satmak için Dubai’ye gelmeleri, onların çaresizliği. CCS, fosil yakıt endüstrisinin cankurtaran halatıdır ve aynı zamanda onların en son bahane ve geciktirme taktiğidir. Karbon yakalama lobicilerinden oluşan bir ordunun, burada, COP28’de enerji paketinde devasa bir boşluk açmasına izin vermemeliyiz .”
Birleşik Arap Emirlikleri‘nin ulusal petrol şirketinin başkanı tarafından yönetilen ve sektöre bağlı 2.456 lobiciyle birlikte yönetilen Cop28’de petrol ve gaz etkisi, şimdiye dek eşi benzeri görülmemiş boyutta: Geçen yıl Şarm El Şeyh‘de düzenlenen COP27’ye kayıtlı olanların neredeyse dört katı kişi ve kurum fosil yakıt teknolojisi lobisi yapıyor.
Fosil yakıtın aşamalı olarak ortadan kaldırılması, COP28’de küresel stok sayımına (şu ana kadar kaydedilen ilerlemenin hesaplanması) ilişkin müzakerelerde temel konu olarak tartışılıyor. ABD, Kanada, Norveç, AB ve Suudi Arabistan gibi büyük fosil yakıt üreticileri, stok sayımının “azaltılmış” fosil yakıtlara atıfta bulunmasını zorlayarak, aşamalı olarak sonlandırma konusunda net bir anlaşma yapılmasını engellemeye çalışmakla suçlanıyor.
Hükümet destekleri açıklandı
“Azaltmanın” ne anlama geldiğine dair bir anlaşma henüz yok ancak genel olarak fosil yakıtların yakılmasıyla birlikte yayılan sera gazlarının tanımlanmamış bir kısmının yakalanması ve kalıcı olarak depolanması anlamına geliyor.
CCUS, COP28’de üst düzey toplantılarda ve düzinelerce yan etkinlikte tanıtıldı. Geçen salı günü, BAE, Avustralya, Kanada, Mısır, AB, ABD, Japonya ve Danimarka‘nın da aralarında bulunduğu birçok ülke tarafından “karbon yönetimi mücadelesi” başlatılarak CCUS ve karbondioksit giderme (CDR) teknolojilerine hükümet desteğinin duyurulduğu açıklandı.
2030 yılına kadar 1,2 gigaton CO2 depolamaya yönelik yeni bir hedef belirlense de bu iddia edilen mevcut 45 megatonluk CCS kapasitesine göre 26 kat artış ve 2030 yılına kadar kapasite tahmininde neredeyse 10 kat artış anlamına geliyor.
Ayrıca teknolojiler, çimento ve çelik gibi karbondan arındırılması zor sektörlerdeki emisyonların azaltılmasına yardımcı olabilirken, 1,2 Gt hedefi 2022 küresel emisyonlarının yalnızca %3’ünü temsil ediyor .
Eleştirmenler, CCUS ve diğer azaltma teknolojilerinin, fosil yakıtların çıkarılması ve yakılmasından kaynaklanan hava kirliliğine bağlı yıllık 5 milyon ölümle mücadelede başarısız olacağını söylüyor .
Bu yılın başlarında, ABD petrol şirketi Occidental‘in COP28 delegesi olarak kayıtlı genel müdürü Vicki Hollub, bir sektör konferansında , havadan karbon yakalamanın sektörüe 60 ila 80 yıl boyunca çalışmaya devam etme lisansı verdiğini söylemişti: “Yıllar boyunca buna çok ihtiyaç duyulacağını düşünüyorum”. Occidental da Teksas‘ta yakalanan CO2’nin yeraltında depolanacağını ve diğer şirketlerin satın alması için bir tür karbon kredi sistemi olarak kullanılacağını açıklamıştı. Şirket, kendini “net sıfır petrol”ün bir örneği olarak tanıtıyor ; bu sayede çıkarılan CO2, daha fazla ekstraksiyon için gazı ve petrolü yerinden çıkarmak üzere kaya oluşumlarına enjekte ediliyor.
Bilim insanları: Temel görev fosil yakıtta derin kesinti
Endişeli Bilim İnsanları Birliği’nin iklim ve enerji politikası direktörü Rachel Cleetus şunları söyledi: “Dar siyasi çıkarlar, bilimin gerekliliği ortaya çıkardığı açıklığa rağmen, nihai COP28 anlaşması için müzakere edilen metni karartmayı ve sulandırmayı, fosil yakıtın aşamalı olarak devre dışı bırakılmasını seçiyor. Gerçek şu ki, CCS/CCUS bu kritik on yılda emisyon azaltımlarına anlamlı bir katkıda bulunamıyor… Temel, kaçınılmaz görev, fosil yakıt kullanımında derin ve doğrudan kesintiler yapmak. Kaçış kapıları yok.”
475 CCS lobicisi, BM’nin COP28’deki yaklaşık 84.000 katılımcıdan oluşan geçici listesinden belirlenmişti ve Uluslararası Enerji Ajansı veritabanına göre karbon yakalama ve kullanma veya depolama projelerinde ortaklık kuran şirketlerin yanı sıra bu teknolojilerin kamuya açık savunuculuğunu yapan diğer şirket ve kuruluşların temsilcilerini içeriyor.
İklim Adaleti Talep Etmek İçin Küresel Kampanya’dan ve Zimbabve’deki sel sırasında bir aile üyesini kaybeden Blessed Chidhoni lobicilerle ilgili şu yorumu yaptı: “Binlerce fosil yakıt lobicisi, akranlarıyla birlikte bu salonlarda dolaşıyor, karbon yakalama ve depolama gibi tehlikeli dikkat dağıtıcı şeyleri öne çıkarıyor, Fosil yakıtın hızlı, adil ve sonsuza kadar aşamalı olarak durdurulmasını engellerken, iklim krizinin en büyük etkilerine maruz kalan toplulukların sesimiz susturuluyor ve hayatlarımız kâr uğruna değerli bir fedakarlık olarak görülüyor.”
Comments