Erzurum’un Oltu ilçesinde yaşayan ve 9 Nisan’da yüksek ateş şikâyetiyle hastaneye başvuran 37 yaşındaki İrşat Yüksel’e, kene ısırmasına bağlı olarak Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı teşhisi konuldu. Yüksel, tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı.
2023’te Türkiye’de KKKA hastalığından 480 kişi hastanelere başvururken, bunlardan 15’inin hayatını kaybettiği bildirildi, en çok can kaybı Sivas’ta yaşandı.
Kene bulaşması neden tehlikeli?
Keneler özellikle ilkbahar ve yaz aylarında sıkça karşılaşılan, dikkate alınması gereken bir sağlık tehdidi oluşturuyor. Keneler çeşitli bulaşıcı hastalıkları taşıyabilir. Bu hastalıklar, tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına ve hatta ölüme neden olabilir.
Lyme hastalığı, keneler tarafından taşınan ve bakteriyel bir enfeksiyon olan Borrelia burgdorferi ile bulaşıyor. Erken teşhis ve tedavi edilmezse, eklem ağrıları, kalp ritim bozuklukları ve sinir sistemi problemleri gibi kronik sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığına neden olan virüs de keneler tarafından taşınıyor ve yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, kas ağrıları, mide bulantısı gibi belirtilerle kendini gösterirken, kanama ile sonuçlanabiliyor. Etkili bir tedavi ve müdahale olmazsa, hastalık ölümle sonuçlanabiliyor.
Anaplasmoz ve Ehrlichiosis de keneler aracılığıyla bulaşan ve çoğunlukla grip benzeri semptomlar gösteren enfeksiyonlar. Tedavi edilmediği takdirde, ciddi ve kronik sağlık sorunlarına neden olabiliyor.
Kenelerin taşıdığı hastalıkların çoğu, erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Ancak, kene bulaşması tehlikesi ve bu bulaşmanın potansiyel sonuçları göz önünde bulundurulduğunda, korunma ve önlem almak her zaman için en iyi strateji.
Kenelere karşı hangi önlemler alınmalı?
Sıcak mevsimlerde kene yapışmalarını önlemek ve olası sağlık risklerini azaltmak için alınabilecek bazı temel önlemler mevcut:
Uygun giyinin: Doğa yürüyüşlerine çıkarken, uzun kollu gömlekler ve uzun pantolonlar giymek önemli. Pantolon paçalarını çorapların içine sokmak, kenelerin cilde yapışmasını zorlaştırır. Açık renkli giysiler tercih ederek, keneleri daha kolay fark edebilirsiniz.
Koruyucu ürünler kullanın: Kene yapışmasını önleyici spreyler ve böcek kovucu doğal ürünler, özellikle okaliptüs yağı gibi böcekleri uzaklaştıran içeriklere sahip olanlar, cilt ve giysi üzerine uygulanabilir.
Çevre kontrolü: Bahçenizi düzenli olarak temiz tutmak, yüksek otları biçmek ve çalılıkları budamak, kenelerin yaşam alanlarını azaltmaya yardımcı olur.
Evcil hayvanların korunması: Evcil hayvanlarınız için veteriner hekimin önerdiği dış parazit önleyici ilaçları düzenli kullanın. Ayrıca hayvanların sık sık kene kontrolünden geçirilmesi, evinize kene taşınma riskini azaltır.
Dikkatli olun: Özellikle yüksek otluk ve çalılık alanlarda dikkatli olun. Bu tür yerler kene için uygun habitatlar sağlar.
Kene kontrolü: Doğa yürüyüşleri veya çimlik alanlarda zaman geçirdikten sonra, kendinizi ve ailenizi kene yapışması açısından kontrol edin. Kene yapışmaları genellikle vücudun gizli bölgelerinde, örneğin kasık, koltuk altı ve saç dipleri gibi yerlerde olur.
Kene çıkarma: Eğer bir kene yapışmışsa, onu çıkarmak için cımbız kullanın. Kenenin ağzını cildinize mümkün olduğunca yakın bir noktadan tutarak, yavaşça çekin. Kene çıkarıldıktan sonra bölgeyi sabun ve su ile yıkayın ve dezenfekte edin. Eğer nasıl çıkaracağınızdan emin değilseniz, muhakkak bir sağlık kuruluşuna başvurun.
