Damdaki Kemancı Theodor Bikel öldü

Amerikan folk ve Yidiş müziğinin büyük ustası, şarkıcı ve oyuncu Theodor Bikel önceki gün Kaliforniya’da, 91 yaşında hayatını kaybetti.

Theodor Bikel

Broadway’in en uzun süre sahnelenen yapımlarından Damdaki Kemancı (Fiddler in the Roof) müzikalindeki Sütçü Tevye rolünü canlandıran en önemli sanatçı olan Bikel, bu rolü yaklaşık 2200 kez oynamıştı.

Bikel’in diğer iyi bilinen rolü Neşeli Günler (Sound of Music) müzikalindeki Yüzbaşı Georg Von Trapp karakteriydi. Bikel, Afrika Kraliçesi, Kader Bağlayınca (The Defiant Ones), My Fair Lady gibi çok sayıda filmde de rol aldı ve Kader Bağlayınca filmindeki rolüyle Oscar’a aday gösterildi. Bikel’in oynadığı son film, 2002 yapımı Suç ve Ceza idi.

Theodor Bikel Oskar'a aday gösterilen Şerif Max Muller rolünde

Theodor Bikel Kader Bağlayınca filminde Oskar’a aday gösterilen Şerif Max Muller rolünde

Theodor Bikel 1924’de Yahudi bir ailenin oğlu olarak Avusturya, Bukovina’da doğdu. Nazi yönetiminin 1938’de Avusturya’yı ilhakının ardından aile Filistin’e göç etti. Oyunculuk kariyerine burada başlayan Bikel 1945’de Londra’ya göç etti ve 1954’de ABD’ye yerleşti.

ABD’de ilk olarak 1948’de sergilenen Tennessee Williams’ın İhtiras Tramvayı’nda oynayan Bikel, 1959’da ünlü Broadway müzikali Neşeli Günler’de (The Sound of Music) oynamaya başladı ve 1963’e kadar sürdürdüğü bu performansıyla Tony ödülünü aldı.

Yidiş hikayelerine dayanan Damdaki Kemancı müzikalinde 1967’den itibaren canlandığdığı Sütçü Tevye rolü ise Bikel’e daha büyük bir ün sağladı.Bikel eserin sinema versiyonunda oynamasa da, bugüne kadar bilinen en ünlü Sütçü Tevye’yi yarattı.

Theodor Bikel’in folk şarkıcısı yönü de son derece önemliydi Yidiş, İbrani, Alman, Macar, Sefarad ve Amerikan halk şarkılarının önemli yorumcularından biri olan sanatçı, aralarında İsrail Halk Şarkıları ve Rus Halk Şarkıları da olan önemli derlemeler yayımladı.

Amerikan folk müziğinin önde gelen isimlerinden olan ve 50’lerin sonlarında başlayan Folk Canlanması döneminin öncülerinden biri olan Bikel, 1959’da Pete Seeger ile birlikte, Bob Dylan, Peter, Paul and Mary, Joan Baez gibi isimlerin parladığı Newport Folk Festivali’ni kurdu. Politik aktivizmin de içinde bulunan sanatçının Judy Collins ile yaptığı folk şarkısı düetleri de oldukça ses getirmişti.