By 
Mersin Valiliği 2013 yılında düzenlenecek Akdeniz Oyunları maskotu olarak Caretta Caretta’yı seçmiş. Bölgedeki neredeyse her belediyenin, beldenin simgesi de Caretta Caretta. Lakin Caretta Caretta’lar ne yazık ki yeteri kadar korunmuyor. Sahillerimizde ışıkla ölümüne dans ediyorlar.
Fotoğraf: Walter Helbling
Temmuz – Ağustos ayları yavru Caretta Caretta’ların yuvadan çıkma zamanı. Yavrular dolunayda yakamozlara doğru hayatlarının ilk adımlarını atar ve hayatları boyunca gelecekleri sahilin adını akıllarının bir köşesine yaza yaza denize ulaşırlar.
Yumurtadan çıkan her yavru Caretta Caretta, yumurtadan çıktığı gün yönünü bulup denize ulaşmak zorundadır. Tabii alıcı kuşlardan kurtulabilmeyi becerir, yengeçlerden kaçabilir, köpeklerin ve diger yırtıcıların saldırısına uğramazlarsa yani yeteri kadar şanslılarsa denize ulaşabilirler ancak. Binde iki veya üçtür yaşama şansları. Yumurtadan çıktıkları andan ilk beslenme ve büyüme alanlarına yani denize ulaşabilirlerse hayatta kalırlar. Bu bahsettiklerimiz işin doğal yanı, Caretta Caretta’ların bin yıllık ezberi. Bir de işin doğal olmayan, yavrulara bildiklerini unutturan tarafı var bu sürecin. O da insan faktörü, insan kaynaklı kirlilikler. Yavru Caretta Caretta’lar yumurtadan çıktıkları anda ışığa yönelirler. Onların ışıktan anladığı ay ışığıdır elbette. İzlerini takip ederseniz şanslı olanlarının ay ışığına doğru yola çıktığını ve denizle buluştuğunu anlayabilirsiniz. Ama eğer sahil ışıklandırıldıysa, yuvaların olduğu alanlarda yoğun ışık varsa, bu yavruların hayatta kalma şansları neredeyse sıfırdır. İzlerini takip ettiğinizde, yavruların yumurtadan çıkar çıkmaz sahildeki yuvalarından çıkıp ışıklara yöneldiğini görürsünüz. İşte onların hayatta kalma şansları tükenmiştir. Yavruların yumurtadan yoğunluklu olarak çıktığı zamanlarda caddelerde onlarca ölü yavru Caretta Caretta görürsünüz buralarda. Bazı vatandaşlar yolunu şaşıran canlı yavruları elleri ile alıp denize götürmeye çalışırlar ama bu da doğal döngüyü bozduğundan ne yazık ki yavruların yaşama ihtimalini arttırmaz.
Geçen hafta Türkiye sahillerindeki 2 bin 400 yuvanın 524’üne ev sahipliği yapan Anamur’da, Anamur Çevre İnisiyatifi olarak kaymakamlığa bir dilekçe ile başvurduk. Sahildeki tesislerin ışıklarının ve sokak lambalarının kapatılmasını ve perdelenmesini istedik. Bu binde iki veya üç yaşama şansı olan yavru Caretta Caretta’lar için daha önce de belirttiğimiz gibi hayati önem taşımakta. Geçtiğimiz yıllarda Deniz Kaplumbağaları ve Doğa Koruma Derneği olarak, Caretta Caretta’ların yuvadan çıkma dönemlerini Anamur Kaymakamlığı’na ve Anamur Belediyesi’ne bildirip, her yıl yavruların yumurtadan çıkma dönemlerinde sahil şeridindeki ışıkların kapatılmasını ve perdelenmesini sağlıyorduk. Bugün resmî kurumlar olageleni bile yapsalar, yüzlerce Caretta Caretta yavrusunu korumuş oluruz. Ama biz henüz Anamur Çevre İnisiyatifi olarak Kaymakamlığa verdiğimiz 5916 no’lu dilekçemize bir cevap alamadık. Belli ki yetkililer için bu yavruların korunması bir önem arz etmiyor.
Caretta Caretta yavruları korunmuyor, STK’ların bu yavruları koruma çabaları yerel yönetimler tarafından yeteri kadar desteklenmiyor ama Mersin Valiliği, 2013 yılında Mersin’de düzenlenecek Akdeniz Oyunları’nın maskotu olarak Caretta Caretta’yı seçiyor. Anamur Belediyesi de her fırsatta bu sevimli yavruları bir simge olarak kullanıyor. Yaman çelişki dedikleri bu olsa gerek.
Biz Türkiye’nin en güney ucundan tüm yetkililere ve doğa severlere bir kez daha çağrıda bulunuyoruz. Yuvalamanın olduğu Türkiye sahillerinde deniz kaplumbağa yuvalama alanlarının tümünde, İskenderun’dan Dalyan’a kadar tüm sahil şeridinde, deniz kıyısındaki tüm ışıklar perdelenmeli ve kapatılmalıdır. Aksi halde bu gidişle bu bölgenin maskotu olarak seçilen Caretta Caretta yavrularının soyu tükendi tükenecek.
Caretta Caretta yavrularının ışıkla dansı ölümle değil, yaşamla son bulsun. Bin yıllardır sahillerimizi seçen bu canlıları hep beraber koruyalım, korunmaları için elimizden geleni yapalım.
İlgili yazı ilk olarak acikradyo.com.tr/ de yayınlanmıştır.
İbrahim Güngör
Anamur Çevre İnisiyatifi Eş Başkanı
Comments