Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin‘in, Ukrayna‘daki ayrılıkçı bölgeler Donetsk ve Luhansk’ı tanıyarak ‘Barış Gücü‘ göndermesine dünyadan gelen tepkiler somutlaşıyor.
Rusya’ya ilk yaptırım dün Almanya Başbakanı Olaf Scholz‘dan gelmiş, Scholz, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy‘nin çağrısına uyarak Kuzey Akım 2 Doğal Gaz Boru Hattı’nın onayını durdurduğunu açıklamıştı.
Biden: Rusya’yla savaşma niyetinde değiliz
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre; hem ABD Başkanı Joe Biden ve Putin’in, hem de ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Rus mevkidaşı Sergey Lavrov‘un görüşmeleri iptal edildi. Açıklamada, görüşmelerin yeniden başlayabilmesi için Rusya’nın gerginliği azaltması gerektiğine işaret edildi.
Rusya’nın iki büyük finans kuruluşuna ve dış borçlarına da geniş yaptırımlar getirdiklerini açıklayan Biden, “Bu, Rusya’nın batılı finans kuruluşlarından artık para kazanamayacağı anlamına geliyor” dedi. ABD, ayrılıkçı bölgelerle finansal ilişkileri yasaklayan bir kararname de yayınlamıştı.
Biden, ABD’nin Avrupa’daki birliklerini de Doğu Avrupa’ya kaydırarak Baltık ülkelerindeki güçlerini ve ekipmanlarını artırma kararı verdiğini, bunun yalnızca savunma amaçlı bir hamle olduğunu açıkladı. Biden, Rusya’nın gerginliği artırması durumunda yaptırımların artacağını da sözlerine ekledi.
Avrupa’dan ekonomik yaptırımlar
Gelişmelerin ardından dün Avrupa Birliği, BM Güvenlik Konseyi ve NATO acil toplanarak Rusya’ya uygulayacakları yaptırımları masaya yatırdılar.
AB yaptırım önerileri paketinde, Rusya’nın bu bölgelerdeki askeri operasyonlarını ve diğer operasyonlarını finanse eden bankaları Rus hükümetinin AB’nin sermaye ve finans piyasalarına ve hizmetlerine erişimini içeriyor. Yaptırımın uygulanması için üye 27 devletin hepsinin onayı gerekiyor.
AB ayrıca Ukrayna’ya Litvanya, Hırvatistan, Polonya, Estonya, Romanya ve Hollanda’daki kişilerden oluşan bir ekiple Ukrayna’nın siber destek yardımı verecek.
Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson ve Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un dün yaptıkları telefon görüşmesinin ardından liderlerin, Putin’in agresif yaklaşımına karşı birlikte çalışmak üzere anlaştıkları” aktarıldı.
Birleşik Krallık ise beş Rus bankasının ve Putin için önemli olduğu bilinen milyarderler Gennadiy Timçenko, Boris Romanoviç Rotenberg ve Igor Arkadyeviç Rotenberg‘ün ülkedeki varlıklarını dondurdu. Başbakan Boris Johnson, bunun yaptırımların ilk kısmı olduğu ve olası işgal durumunda daha fazla yaptırımın da masada olduğunu söyledi.
Dışişleri Bakanı Liz Truss, Şampiyonlar Ligi finalinin Rusya’da yapılmaması gerektiğini söyledi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, bu adımlara minnettar olduklarını söyleyerek “Putin’in durdurulması için baskının artırılması gerekiyor. Ekonomisini ve yakın çevresini hedef alın. Daha sert vurun, şimdi vurun” şeklinde bir paylaşımda bulundu.
Macaristan Savunma Bakanı Tibor Benko, olası bir mülteci krizini engellemek için Ukrayna sınırına asker göndereceklerini belirtti.
NATO: Saldırmamak için hiçbir zaman geç değil
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya’nın Kırım‘dan sonra dünkü tanıma kararıyla Ukrayna’daki askeri varlığının ciddileştiğini söyleyerek, “Devam eden bir askeri yığılma görüyoruz ve bunlar ileri adım atabilir” dedi. Stoltenberg, “NATO güçleri en yüksek düzeyde hazırlığa geçirildi ancak yerleştirilmedi” açıklamasını yaptı.
Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar ise Ankara’da yaptığı basın açıklamasında, “Rusya’ya en iyi cevap Ukrayna’nın NATO’ya kabulü olacaktır” şeklinde konuştu.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy ile de telefonda görüşen Cumhurbaşkanı Erdoğan da Afrika gezisini iptal ederek bugün gerçekleştirilecek NATO Liderler Zirvesi‘ne katılacak.
New York‘taki Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezi’nde konuşan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise durumu “BM ilkeleri alakart menü değildir. Bu gelişme, Güvenlik Konseyi tarafından onaylanan Minsk Protokolüne ölümcül bir darbedir” sözleriyle değerlendirdi. Guterres, “Bunca ölüm, yıkımın acısını çeken herkesin güvenliği ve esenliği için endişeliyim” dedi.
Dünya: Ukrayna’dan göç kolaylaştırılıyor
Avustralya’da Başbakan Scott Morrison, Ukrayna’dan ülkesine gelmek isteyen kişilerin vize başvurularına öncelik verilmesi konusunda göçmenlik dairesine bilgi verildiğini açıkladı.
Romanya Savunma Bakanı Vasile Dîncu, olası savaş durumunda yarım milyon mülteciyi kabul etmeye hazır olduklarını belirtti. Doğu Avrupa ülkelerinin olası bir mülteci krizine karşı hazırlanması bekleniyor.
Ekonomik bir yaptırım da Japonya‘dan geldi. Japonya Başbakanı Kişida Fumio Donetsk ve Luhansk bölgeleriyle ithalat ve ihracatı askıya almak gibi yaptırımlar uygulayacaklarını açıkladı.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau da NATO’yu desteklemek için Kanada Silahlı Kuvvetleri‘nden 460 kişinin Letonya bölgesine gönderildiğini söyledi. Kanada vatandaşlarına Donetsk ve Luhansk ile tüm finansal anlaşmalar yasaklandı.
Piyasalar nasıl tepki verdi?
Rusya’nın para birimi ruble, tarihin en büyük düşüşünü yaşarken, petrol fiyatları da son yedi yılın zirvesine çıktı. Krizin petrol tedariğinde sorunlara yol açabileceği endişesi sebebiyle Brent ham petrolünün fiyatı dün son yedi yılın en yüksek seviyesi olan 98 doları gördü.
Dünyanın en büyük ham petrol üreticisi Rusya, ham petrol ihracatında da Suudi Arabistan‘dan sonra ikinci sırada.
Altının ons fiyatı bin 910 dolara yaklaşarak 2021 ortalarından beri en yüksek seviyesini gördü.
Türk lirası ABD doları karşısında yüzde 1,27 değer kaybetti. Dolar/TL kuru 22 Şubat sabahı 13.80 civarında seyrettikten sonra 13.67 seviyesinde kapandı.
