By Vietnam, Güney Afrika’dan sonra Nükleer santral planlarını son bir ay hatta bir hafta içinde rafa kaldıran ikinci ülke oldu. Salı günü yaptığımız haberle sizlere ekonomisi yüksek maliyetleri kaldıramayacağı için Güney Afrika’nın 8 reaktör planından vazgeçtiğini 2023’e kadar yeni nükleer santral teklifi bile getiremeyeceğini duyurmuştuk. Sürdürülebilir bir gelecek için nükleer enerjiyi de dahil ederek enerji çeşitliliğini savunmuş olan Vietnam Hükümeti Perşembe günü parlamentoda gerçekleştirilen bir oylamayla Rusya ve Japonya ile yapmış olduğu nükleer santral sözleşmelerini fesh etti.
Vietnam Hükümeti tarafından yapılan açıklamaya göre karar ekonomik sebeplerle alındı. 2009 yılında kurulması planlanan nükleer santrallerin inşaat başlama süresi sürekli gecikmiş maliyetler de son kertede 18 milyar Dolara çıkmıştı.
Vietnam Hükümeti, Ninh Thuan şehrinde Rusya’nın Rosatom ve Japonya’nın JINED şirketlerinin konsorsiyumuyla kapasitesi toplam 4000 Megawatt olan 2 nükleer santral planlamaktaydı. İlk imzaları Haziran 2010’da atan Vietnam, 2030 itibariyle faaliyete geçmesi için 8 ayrı sahada 14 nükleer reaktörün kurulmasını öngörüyordu. Bu santraller, ülkenin elektrik tüketiminin %11’ine denk gelen 15 Gigawatt enerji üretecekti . Ninh Thuan şehrinde kurulacak 2 reaktöre 4 reaktör ilave edilecek ve sonra 6 ayrı sahaya eklemeler yapılacaktı. Bu hırslı strateji planını büyütüp ülkenin elektriğinin %25’ini karşılamak için Westinghouse(Japonya/ABD), GE(ABD), EDF(Fransa), KEPCO(Güney Kore) Ve CGNPC (Çin) şirketleri sıraya girdi.
İhtiyaç duyulmayan enerji için finansman hükümetlerden
4x1000Mwlık santral ise Rosatom’un iştirakı olan Atomstroy export tarafından inşa edilecekti. 2011 yılında Vietnam hükümetinin, Rusya Hükümeti ihracat kredi ofisiyle 8 milyar Dolarlık bir anlaşma imzalamasıyla Rusya Maliye Bakanlığı santralin%85 maliyetini finanse etmeyi kabul etmişti.
2010 yılında imzalan Nükleer santral anlaşması esnasında çekilmiş olan bu fotoğraf da anı olarak kalmış oldu.
Vietnam Hükümeti İkinci santralin inşaatı için ise 2010 yılında Japonya ile anlaşmış ve Japonya Ekonomi Bakanlığı (METI) bu santralin %85’inin finansmanını sağlamayı kabul etmişti. Fakat Vietnam hükümeti Fukuşima Nükleer felaketinin yarattığı güvenlik tartışmaları sebebiyle Ninh Thuan’da kurulması öngörülen ilk nükleer santral için inşaatın Rusya’nın Rosatom şirketi tarafından 2014’te kurulması planlanmışsa da planı 2020’ye ötelemişti. Japonya (JINED) tarafından ise 2024-2025 yılları için 1000 Mwlık 4 reaktör inşa edilmesi planlıyordu.
Vietnam, Rusya ve Japonya şirketlerine kapıyı gösterdi
Perşembe günü Vietnam Parlamentosu’nda yapılan oylama sonucu alınan karar ise hem küresel nükleer enerji ticaretine hem de Fukuşima’dan sonra kullanamadığı nükleer enerji teknolojisini başka ülkelere ihraç ederek değerlendirmeye çalışan Japonya’ya kapıyı göstermek anlamına geliyor.
2011 yılında Japonya’da tsunaminin tetiklemesiyle Fukuşima Daiichi Nükleer santralinde meydana gelen elektrik kesintisi kaynaklı Nükleer felaketten sonra Almanya ve Endonezya nükleer santral planlarını geri çeken veya iptal eden ilk iki ülke olmuştu.
Elektriğe talep yetersiz
2009 yılında nükleer santral planları yapıldığı zaman elektrik tüketim ihtiyacında % 17-20 oranında bir büyüme öngörülüyordufakat bu oran 2016-2020 için %11’lerde kaldı ve 2021-20130 için ise %7-8 düzeyinde olması bekleniyor. Vietnam’da halihazırda toplam elektrik tüketiminin %41’i hidroelektrik, %31’i doğal gaz , %26’sı ise kömürden karşılanıyor.
Santrallerin kalan maliyetlerini ödemek zorunda kalan Devlet kuruluşu olan Vietnam Elektrik Grubunun Başkanı Duong Quang Thanh “Nükleer santraller daha ucuz enerji kaynakları varken başvurulması hiç uygun değil” dedi. Fakat elektrik ihtiyacındaki düşüş ve diğer enerji kaynaklarının fiyatı Vietnam Hükümetinin nükleer santral planlarında vaz geçmesinin arkasındaki ana sebepler.
Thanh, “Nükleer enerji diğer enerji kaynaklarıyla rekabet edemeyecek” diyerek sözlerini tamamladı.
Haber: Pınar Demircan
(Reneweconomy, DW,Yeşil Gazete)
Comments