Balinalara rahat yok

Komşusu Japonya’nın izinden gitmek isteyen Güney Kore, Uluslararası Balina Avcılığının Düzenlenmesi Sözleşmesi (ICRW) tarafından izin verilen “bilimsel amaçlı” balina avcılığı yapma talebinde bulundu. Ancak bilimsel amaçlı balina avcılığı, sivil toplum örgütleri ve hatta Monako, Avustralya, Yeni Zelanda gibi devletler tarafından uluslararası düzenlemelerle yasaklanmış olan ticari amaçlı balina avcılığını sürdürmek için bir kılıf olduğu gerekçesiyle eleştiriliyor.

2012 yılında Japonya yoğun uluslararası baskı karşısında kotasının tamamını doldurmadan filosunu geri çağırmak zorunda kalmıştı. Japonya’nın balinacılık aktivitelerinin uluslararası hukuka aykırı olduğunu öne süren Avustralya, Uluslararası Adalet Divanı’nda başlattıkları yasal girişimlere devam edeceklerini belirterek, filoyu geri çağırma kararından duydukları memnuniyeti belirtmişti.

1946’da imzalanmış olan ICRW, bilimsel amaçlarla balina avlanmasına izin veriyor. Balina avcılığına karşı çıkan devletler ise Japonya’nın Antartik ve Kuzey Pasifik Okyanuslarındaki avcılık aktivitelerinin ICRW tarafından öngörülenin çok üzerinde olduğunu belirtiyor. Balina avcılığına karşı çıkan gruplar, sözleşmenin her sene birkaç balinanın avlanmasına izin verecek bir madde içerdiğini, her sene yüzlerce balinanın avlanmasının ise bu maddenin suistimali olduğunu dile getiriyor. Japonya’nın filosu, kotalarını doldurmak üzere denize açıldığında, balina avlamayan birçok devlet tarafından eleştirildiği gibi, sivil toplum örgütlerinin gerek karada gerek denizde gerçekleştirdiği protestolar ve önleme uğraşlarıyla karşılaşıyor.

2007 yılında Yeni Zelanda Koruma Bakanı Chris Carter, Japonya filosunun “18 yılda 7000 balina öldürdüğünü fakat hala kaç balina olduğuna karar veremediğini” söylemişti. Şimdi de Güney Kore bugüne kadar gerçekleştirdikleri “öldürücü olmayan” araştırmaların, minke balinalarının popülasyonunu belirlemek için yeterli olmadığını belirtiyor. Bölgede birçok farklı minke balinası stoğu veya grubu bulunuyor. Başta J stoğu olmak üzere birçok stok araştırmalara göre tükenmek üzere. Bu bilgiler ışığında, Güney Kore’nin önerisini değerlendiren Yeni Zelanda’nın Uluslararası Balinacılık Kurulu (IWC) heyeti başkanı Gerard van Bohemen, bu stokları avlamanın kayıtsızca davranmak olduğunu ifade etti.

Buna karşın, Güney Kore’nin IWC heyeti başkanı Joon-Suk Kang, önerinin henüz tamamlanmadığını ve avcılığın IWC tarafından biraraya getirilen uzman bilim insanlarınca tartışılmadan başlamayacağını belirtti. Güney Kore’nin nihai hedefinin ise Japonya’nın da desteklediği muğlak bir terim olan “kıyısal balina avcılığı” için zemin hazırlamak ve böylece balina avcılığının normal bir aktivite olarak tekrar başlamasını sağlamak olduğu belirtiliyor.

Kore, Japonya, İzlanda ve Norveç gibi balina avcılığı yapmayan devletlerin stoklar ne kadar sağlıklı olursa olsun, hiçbir zaman avcılığın tekrar başlamasını onaylamayacaklarından ve bunun 1982 yılında moratoryum devreye girdiğinde verilen sözlerin ihlali olduğundan düzenli olarak yakınıyor.

(BBC, Reuters, Yeşil Gazete)