By 
Dünya Arabasız Günü, ekolojik dengenin iyileştirilmesi amacıyla bilinçli olarak özel araç kullanımından vazgeçmeyi amaçlayan bir gün. Karbondioksit salımının en aza indirilmesi hedefiyle bu gün, her 22 Eylül’de dünyanın birçok şehrinde, çeşitli etkinliklerle kutlanıyor, insanlar özel araç kullanmayı azaltmaya teşvik ediliyor.
Dünya Arabasız Günü’ne benzer kutlamalar, 1973 Petrol Krizi’nden itibaren geçici olarak gerçekleştirilmiş olsa da esas olarak yapılandırılmış bir çağrı, Ekim 1994’te İspanya’nın Toledo kentinde düzenlenen Erişilebilir Şehirler Konferansı’nda (UCA) Eric Britton tarafından yapılan bir açılış konuşmasında yapıldı.
Ardından, 1995’te Dünya Arabasız Günler Konsorsiyumu kuruldu. İlk ulusal kampanya 1997’de Çevresel Ulaşım Derneği tarafından Birleşik Krallık‘da başlatıldı. 1998’de Fransızlar tarafından “Arabam olmadan şehirde!” isminde bir gösteri düzenlendi ve 2000 yılında Avrupa Komisyonu tarafından Avrupa çapında bir girişim olarak kabul edildi. Aynı yıl komisyon, programı genişleterek tam bir Avrupa Hareketlilik Haftası haline getirdi ve 22 Eylül tarihi Dünya Arabasız Günü olarak komisyonun ana odağı haline geldi.
‘Araçsız şehirler sosyal adaleti destekliyor’
İklim krizinin giderek daha yıkıcı hale geldiğini ve bu krizin etkilerini ortadan kaldırmak için güçlü eylemlere ihtiyaç duyulduğunu belirten uzmanlar, Uluslararası Para Fonu‘nun (IMF) verilerini ortaya koyarak fosil yakıt tüketimine verilen sübvansiyonların 2022 yılında dakikada 13 milyon dolara ulaştığını ifade ediyor.
‣ G20 ülkeleri vaatlerinin aksine fosil yakıt sübvansiyonlarına 1 trilyon dolardan fazla para aktardı
‣ Lancet 2022 Raporu: İnsan sağlığı, fosil yakıtların insafına kaldı
‣ İklim protestocularından dünya çapında eylem: Fosil yakıtın zamanı doldu
Arabasız Kentler İttifakı (CCA) bu yıl 22 Eylül Dünya Arabasız Günü’nün temasını “Hareket Halinde Adalet” olarak ilan etti. Tema, araçsız şehirlerin iklim, çevre, ekonomi, sağlık, mekânsal ve sosyal adaleti desteklediği gibi alanlara atıfta bulunuyor. İklim aktivistleri zenginlerin yüksek sera gazı emisyonu ve hava kirliliğine sebep olduklarını; hükümetten yol altyapısı şeklinde sübvansiyonlar aldıklarını ifade ederken bunun bir adaletsizlik olduğuna dikkat çekiyor.
‘Berlin araç kullanımını azaltmada sınıfta kaldı’
Avrupa’da onlarca şehir 22 Eylül’de Dünya Arabasız Günü’nü kutlarken eleştirmenler, Almanya‘nın başkenti Berlin’in şehir merkezinde araç kullanımını azaltma konusunda diğer Avrupalı şehirlerin gerisinde kaldığını söylüyor.
Euronews’un aktardığına göre, Berlin, Avrupa’nın sürdürülebilir ulaşımı en çok destekleyen başkentlerinden biri olarak biliniyor ancak bu yıl şehirdeki otomobil kullanımını azaltma sürecinde bir gerileme gözlemleniyor.
Araştırmacılara göre; Kopenhag, Amsterdam ve Paris gibi pek çok Avrupa kenti, şehir merkezlerindeki araç trafiğini bisiklet yolları lehine büyük ölçüde azaltırken Berlin tam tersi yönde ilerliyor ve daha fazla araç dostu oluyor.
Jersey hükümeti Arabasız Günü için teşvikler sunuyor
Jersey Adası’nda ise insanlar Dünya Arabasız Günü için araç kullanmak yerine yürümeye ya da bisiklete binmeye teşvik ediliyor. Jersey Hükümeti, 22 Eylül’de yürüyen ya da bisiklete binen adalılara 80 sterlinlik bisiklet kuponu ya da ücretsiz kahvaltılık kek karşılığında jeton verilebileceğini açıkladı.
BBC’nin aktardığına göre, jetonları bulan üç talihli, yeniden tasarlanmış bir bisikleti kullanmak üzere 80 sterlinlik bir kupon kazanacak.
Comments