EkolojiManşet

‘Vızıltı hatları’: AB, azalan arı popülasyonunu artırmak için anlaşma imzaladı

0
Fotoğraf: Fabrizio Bensch / Reuters

Şu anda Avrupa Birliği’nde (AB) her üç arı, kelebek ve çiçek sineği türünden biri yok oluyor ve polen taşıyıcılarının popülasyonlarındaki bu azalmanın 2030’a kadar acilen tersine çevrilmesi gerekiyor.

Reuters’ın aktardığına göre, Avrupa Komisyonu‘nun salı günü duyurduğu ‘Polen Taşıyıcılar için Yeni Anlaşma‘ kapsamında aldığı önlemlerden biri de, tozlaşmayı sağlayan hayvanlar için ekolojik koridorlardan bir ağ oluşturulması.

Bu ağın oluşturulması için polen taşıyıcıların başlıca düşmanlarını hedef alacak: Pestisitler, kirlilik, istilacı yabancı türler, değişen arazi kullanımı ve iklim değişikliği.

AB Çevre, Okyanuslar ve Balıkçılık Komiseri Virginijus Sinkevičius, “Küçük şeyler dünyamızda büyük değişiklikleri beraberinde getirebilir. Polen taşıyıcılara gelirsek, bu küçük böcekler doğanın geleceğini ve uzun vadeli gıda güvenliğini belirleyecek” diyor.

Polen taşıyıcıları kurtarmak için acil, hedefe yönelik eylemlere ihtiyacımız var çünkü bunlar ekosistemlerimiz, toplumlarımız ve ekonomilerimiz için paha biçilmez.

Arılar ve diğer tozlayıcılar neden bu kadar önemli?

Arıların sağlıklı ekosistemlerin bel kemiği olduğunu hepimiz biliyoruz ama nedenini kısaca hatırlayalım.

Arıların çiçekleri dölleme dürtüsü olmadan, birçok bitki türü azalır ve nihayetinde yok olur. Sadece sevdiğimiz bal arıları ve kelebekler değil; eşekarısı, böcekler, sinekler ve karıncalar da bu hayati sürecin anahtarı.

Ekin ve yabani çiçekli bitkilerin yaklaşık yüzde 80’i hayvan tozlaşmasına bağlı olduğundan, Komisyon polen taşıyıcısı kaybını, uzun vadeli tarımsal üretimi tehlikeye attığı için AB doğasına, insan refahına ve gıda güvenliğine yönelik en büyük tehditlerden biri olarak tanımlıyor.

Avrupa Yeşil Mutabakatı Başkan Yardımcısı Frans Timmermans, “Halihazırda AB’de tozlaşmaya bağlı mahsullerin yarısında azalma görülüyor” diyor.

Gıda sistemini daha dayanıklı hale getirme ihtiyacındaki artış göz önüne alındığında, günümüzün jeopolitik bağlamı durumu daha da acil hale getiriyor.

AB tozlayıcı kaybı konusunda neler yapıyor?

Komisyon’un salı günü açıklanan yeni anlaşması, 2018’deki bir girişimi temel alıyor ve 2030’a kadar tehlike altındaki böceklere eski seyrini kazandırmak için yedi yıllık bir plan ortaya koyuyor.

Plan, 27 üye devlette polen taşıyıcılarını daha iyi takip edilmesi ve daha iyi korunması ile başlıyor. Komisyon, “vızıltı hatları” adı verilen bir ekolojik koridorlar ağı için bir plan hazırlamak üzere ülkelerle birlikte çalışacağını söylüyor.

Planın ikinci ayağında ise “Tozlayıcı dostu” çiftçilik için daha fazla destekle sağlanmasıyla, tarımsal alanlardaki habitatların eski haline kavuşturulması ve şehirlerdeki yeşil alanların artırılması yer alıyor.

Peki ya pestisitler?

Pestisitler, polen taşıyan türler için büyük bir tehdit. Anlaşma, “entegre haşere yönetimi” ile ilgili yasaların sıkılaştırılmasını, kimyasalların toksisitesini belirleyecek testlerin yasaya dahil edilmesini ve pestisit kullanımının azaltılmasını öneriyor.

‣ Tarım Bakanlığı’ndan açıklama: Arıları öldüren neonikotinoidler yasaklandı

AB, bir süredir aşırı pestisit kullanımında ve acil durum izinlerinde katı sınırlamalar uyguluyor.

Bu yeni anlaşma, Aralık ayındaki BM Biyoçeşitlilik Konferansı‘nda (COP15) kabul edilen ve 2030 yılına kadar pestisit riskini en az yüzde 50 oranında azaltmaya yönelik küresel bir hedefi de içeren Kunming-Montréal Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi ile de paralellik gösteriyor.

Ancak çevreciler, mevcut AB kurallarının yeterince korumacı olmadığını söylüyor. Dün Avrupa Parlamentosu‘na teslim edilen bir milyon imzalı bir dilekçe, sentetik pestisitlerin 2035 yılına kadar aşamalı olarak kaldırılması için yasal düzenlemeler yapılması çağrısında bulunuyor.

‣ Hollanda’da arıları korumak için yaratıcı çözümler: Arı otelleri, mola yerleri ve bal yolları

Sırada ne var?

AB hükümetlerini temsil eden Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin şimdi planı onaylaması gerekiyor.

Ardından AB üyelerinin 2030’a kadar polen taşıyıcıların azalmasını tersine çevirmek için önlemler belirlemesi gerekecek ve bu önlemler AB’nin Doğa Restorasyon Yasası kapsamında yasal bir gereklilik olacak.

Sinkevičius, şunları ekliyor:

AB Polen Taşıyıcılar için Yeni Anlaşma, yalnızca AB’ye özel ileriye doğru atılmış belirleyici bir adım değildir, aynı zamanda tüm dünyada benzer eylemlere ilham kaynağı olabilir. Çok geç olmadan bunu birlikte gerçekleştirelim.

More in Ekoloji

You may also like

Comments

Comments are closed.