Dünya güzeli fillerin ne kadar zeki olduklarını hepimiz biliyorduk ama dillerinin zenginliğinden bihaberdik. Fillerin gizli dilleri nihayet bilim insanları tarafından büyük oranda çözüldü.
Oldukça sosyal hayvanlar olan fillerin bütün duyularını kullanabildikleri oldukça gelişmiş bir iletişim sistemleri var. İletişimi jestlerle, bir takım kompleks homurdanmalarla, ayak vurmalarla sağlıyorlar. Vücutlarını birbirleri sürtmeleri de bir tür iletişim yolu. Normal bir erkek filin sesi 10 oktav, 10 kilometre ötedeki fillere seslerini rahatlıkla ulaştırabiliyorlar. Bu çalışmalar Afrika fillerini korumak için kurulan ElephantVoices denilen bir organizyonun kurulması ve biyolog Joyce Poole ve kocası Peter Grani’nin gözlemleri ile başlıyor.
Joyce Poole ve Peeter Grani tam kırk yıldır fillerin konuşmalarını çözmek ve onların refahı için çalışıyorlar. Bu olağanüstü iki insan, fillerin kendi aralarında ve insanlarla iletişim kurmak istediklerinde kullandıkları yüzlerce iletişim sinyalini ve jestlerini arşivliyorlar. Bu memelilerin davranışlarını farklı kategoriler altında inceliyorlar. Kızgın olduklarında, açken, savunma anında, ebeveyn-çocuk ilişkisi içinde, kararsızlık anında, sosyal bütünleşmede, cinsel birleşme ve kur yapma anlarında.
İşitme engelliler için bir çözüm yolu mu?
Fillerin bacakları ile, zemin üzerinden iletilen dalgalarlarla da anlaşabildikleri görülüyor. Yakın zamanda yapılan araştırmalar daha çok sismik iletişim üzerinde duruyor.
Hayvanların sismik iletişimi hakkında derinlemesine bilgi edinmek duyma engelli insanların yaşamlarını kolaylaştırmaya yönelik çalışmalara için de zemin hazırlayabilir.
Bu görkemli, muhteşem hayvanlar insan ırkının cehaleti ve zalimliğinin kurbanları. Fildişi ticareti 1990 yılından beri yasaklanmış olmasına rağmen sadece geçen yıl 36.000’in üzerinde fil, fildişi yüzünden öldürüldü. Eğer bu gidişata dur denilmezse 2025 yılında Afrşka filleri’nin soyunun tükenmiş olacağı öngörülüyor. Filerin yokoluşu biyolojik çeşitlilik açısından yeri doldurlamaz bir kayıp olacak.
Dilleri tamamen çözüldüğünde filleri kaybetmemiş olmayı diliyoruz. Kimbilir belki gizli dilleri ile onların yokoluşunun, bizim yokoluşumuzun başlangıcı olduğunu söylüyorlardır bize.
Şenay Boynudelik