‘Başka bir üniversite mümkün’ diyen akademisyenlerden yükseköğretim çalıştayı

Türkiye’de 13 farklı üniversite ve kurumdan yaklaşık 50 akademisyen, 30 Haziran – 1 Temmuz tarihleri arasında Ankara’da düzenlenecek “Türkiye Yükseköğretim Alanının Yeniden Yapılandırılması Çalıştayı”nda bir araya gelip Türkiye’de yükseköğretimin yeniden yapılandırılması üzerine görüş üretecek.

Bilim Akademisi Başkanı Prof. Dr. Canan Atılgan, Boğaziçi Üniversitesi eski rektörü Prof. Dr. Üstün Ergüder, İTÜ eski rektörü Prof. Dr. Gülsün Sağlamer ve ODTÜ eski rektör yardımcısı Prof. Dr. H. Nevzat Özgüven’in çağrıcıları arasında olduğu, “Türkiye Yükseköğretim Alanının Yeniden Yapılandırılması” başlıklı çalıştay, 30 Haziran ile 1 Temmuz tarihleri arasında Türkiye Barolar Birliği’nin Ankara’daki konferans merkezinde gerçekleşecek. Çalıştay 1 Temmuz Cuma günü 14:30’da yapılması planlanan bir basın açıklaması ile sona erecek.

Bir yükseköğretim kanunu neyi düzenlemeli?

Akademik özgürlük ve üniversite özerkliği çerçevesinde yükseköğretimi ilgilendiren tüm konuların yeniden yapılandırılması gerçekleşme olanakları ve yolları üzerinde görüş üretilecek çalıştayın ilk gününde bir ortak rapor taslağı oluşturulması planlanıyor.

Siyasi partilerden temsilcilerin de katılacağı çalıştayda, ikinci gün oluşturulan raporun temel sonuçları kamuoyuna sunulacak ve yeni bir yükseköğretim kanunun kapsamı tartışmaya açılacak.

Çalıştayda Zürih Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Prof. Dr. Yeşim Atamer “Bir yükseköğretim kanunu neyi düzenlemeli (ve neyi düzenlememeli)?” başlıklı bir konuşma yapacak. Çalıştay konu başlıkları ise şöyle:

Kurumsal özerklik

• a. İdari özerklik

Üst yönetici (rektör, dekan) belirleme ve atama yöntem önerileri; bileşenlerin sürece katılımının sağlanması. Seçilmiş, eşitler arasında birinci (primus inter pares) rektör veya üst yetkili kurula karşı sorumlu “yönetici rektör”. Üst akademik ve idari yöneticilerin görev tanımları, yetkinlikleri, yetkileri ve sorumlulukları.

• b. Mali özerklik

Yükseköğretim finansman modelleri, altyapı, yükseköğretim, araştırma, topluma hizmet faaliyetlerinin finansmanı, kamu kaynaklarına erişim ve diğer kaynakların yaratılması.

• c. Akademik Özerklik

Eğitim, araştırma alanlarını belirleme; stratejik plan yapabilme; ihtiyaç duyulan akademik yapıları (fakülte, bölüm, enstitü vb.) üniversitenin belirlemesi; lisansüstü eğitim, doktora ve öğretim üyesi yetiştirme: öğrenci kontenjanlarını belirleme.

Akademik Özgürlük ve Kurumsal Özerklik İlişkileri

• a. Şeffaf, hesap verebilir, katılımcı akademik ve idari yönetim

Akademik kurul ve komisyon yapıları, yetkileri ve sorumlulukları (senato, yönetim kurulu, diğer akademik ve idari kurullar); kurullarda temsil; denge ve denetleme mekanizmaları; kurullarda öğrenci temsili, yetki ve sorumluluğu.

• b. Kalite güvencesi ve performans

Üniversitede, kaliteli yükseköğretim, özgün araştırma ve topluma hizmet faaliyetlerinin çok boyutlu değerlendirme yöntemleri; girdi-çıktı performans modellerinin yetersizliği.

• c. Akademik Değerler

Akademik liyakat tanımı, değerlendirilmesi, ödüllendirilmesi; akademik dürüstlük, etik, ihlallerin incelenmesi ve çözümlenmesi; akademik arama ve istihdam; atama ve yükseltme komiteleri, yapıları, yetkileri. Doçentlik ve yaşam boyu iş güvencesi (tenure). Öğrenci odaklılık, idari mekanizmalar.