By 
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Müessese Müdürlüğü’ne ait maden ocağında 41 madencinin yaşamını yitirmesi, 11 işçinin yaralanmasıyla ilgili yürütülen soruşturma kapsamında 25 kişi için gözaltı kararı verildi. 24 kişi gözaltına alındı. İstanbul’da bulunan bir kişinin daha sonra gözaltına alınacağı bildirildi. Amasra İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde ifadeleri alınan 24 kişiye, ihmaller ve mevzuat gereği alınması gereken tedbirlerin neden alınmadığı soruldu.
‣Amasra’daki maden katliamı sonrası ocak müdüründen ‘istifa’ sorusuna ilk yanıt: Bir şey diyemeyeceğim
TTK Amasra Müessese Müdürü Cihat Özdemir, TTK Amasra Müessese İşletme Müdürü Selçuk Ekmekçi, teknikten sorumlu müessese müdür yardımcısı Salih Atmaca, TTK Amasra Müessese İşletme Baş Mühendisi Mehmet Tural, iş güvenliği şube müdür vekili Volkan Soylu, maden mühendisi Levent Aydın, maden mühendisi İbrahim Hakan Mengeş, emniyet mühendisi Şahan Kahraman tutuklandı. Dört şüpheli ise yurt dışı yasağı ve adli kontrolle serbest bırakıldı.
Amasra için ön rapor çıktı: İhmaller zinciri…
Öte yandan 14 Ekim’de meydana gelen ve 41 işçinin hayatına mal olan patlamaya ilişkin bilirkişi heyeti ön raporunu hazırlandı.
Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından görevlendirilen altı savcı ile bilirkişi heyeti maden ocağında incelemelerde bulunmuştu. Maden, jeoloji, jeofizik, elektrik ve makine mühendisleriyle iş güvenliği uzmanından oluşan yedi kişilik bilirkişi heyeti, 28 sayfalık ön inceleme raporu hazırlayarak, Amasra Cumhuriyet Başsavcılığı’na teslim etti.
‣Bartın’da grizu patlaması: ‘Kader planı’na tepki yağıyor
Raporda, “İş kazası, eksi 320 kalın damar tavan yolundaki patlatma çalışma kaynaklı olarak meydana gelmiş, grizu ve kömür tozu patlamasını içeren bir patlamadır” ifadesine yer verildi.
‣Yine kömür, yine ölüm: Bartın’daki patlamada 41 maden işçisi yaşamını yitirdi
‘Kaza önlenebilirdi…’
Ön raporda, hayata geçmeyen yatırım ve iyileştirmelerin kazanın meydana gelmesinde önemli rol aldığı belirtilerek, “Havalandırma sistemi yeterli ve etkili olsaydı olayın meydana gelmesi önlenirdi. Metan drenajı uygulaması hayata geçirilmiş olsaydı meydana gelen kaza olayı önlenebilirdi. Tozla mücadele etkin yapılsaydı, meydana gelen kazanın etkisi daha az olabilirdi” tespitlerinde bulunuldu.
‣Enerji Bakanı’ndan Bartın katliamı açıklaması: TTK tüm önlemleri alıyor, son denetimde sorun görülmedi
‘Denetleme mekanizması gerekli şekilde sağlanmadı’
Ayrıca, “Denetleme mekanizmasının gereken etkinliği sağlayamadığının net görüldüğü, bunun da kazanın meydana gelmesinde etkisi olduğu” açıklandı.
Eğitimler ve tatbikatlar da eksik
Raporun “İş Güvenliği Eğitimleri ve Acil Durumlara Yönelik Tatbikatlar” başlığında şu bulgulara yer verildi:
“Yeraltı maden işletmesinde olası bir acil durumda yeraltı çalışanlarının yer yüzüne ulaşabilmesinin en önemli destekçisi, Oksijenli Ferdi Kurtarıcı (OFK) maskeleridir. ATİM’de (Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesi) meydana gelen olayda, yer altı maden işçilerinin OFK maskelerini kullanmakta yetersiz olduklarını belirttikleri görülmüştür. Gerek kazadan kurtulan işçi B.S’nin anlattıklarında gerekse de diğer işçi tanık ifadelerinde acil durum tatbikatlarında yetersizlikler olduğu beyan edilmektedir (19.10.2022 tarihli savcılık ifadesi). İş güvenliği eğitimleri ve tatbikatlar konusunda görülen eksiklikler, kaza sırası ve sonrasında meydana gelen hataların kaynağını oluşturmaktadır.”
Teknik personel de eksik
“Teknik Personel Sayısındaki Eksiklik” başlığı altında şunlara değinildi:
“Yeraltının zor şartları ve kompleks jeolojik yapısından dolayı, maden ocağında etkin bir denetlemenin sağlanması çok önemlidir. İşletmede P2 vardiyası (08.00-16.00) dışındaki vardiyalarda bulunan mühendisler genelde vardiya mühendisleridir. Müessesedeki toplam vardiya mühendisi sayısı dörttür. Kazanın meydana geldiği P2’de görevli tek vardiya mühendisi R.O’dur. Kendisi, yer üstündeki rutin işlerini tamamlayıp, saat 17.50’de yer altına girip, üretim yerine giderken -300 kotunda kazanın meydana geldiği anlaşılmaktadır. İşletmede, yer altındaki farklı kartiye (birkaç üretim ünitesinden oluşan ocak) ve birimlerde yapılan tüm teknik işleri tek bir vardiya mühendisi ile denetlemenin ve yönetmenin yetersiz kalacağı aşikardır. Bu kusur, kazanın meydana gelmesinde etkendir.”
Uygulamaları iyileştirmeye yönelik talep, öneri ya da yaptırım yok
Ayrıca 28 sayfalık ön raporda denetleme başlığı altında şu ifadeler kullanıldı:
“Yeraltı taş kömürü madenciliği ‘çok tehlikeli işler’ sınıfında olduğu için gerek Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü Ruhsat Denetleme Dairesi Başkanlığı tarafından gerekse de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı tarafından rutin denetimlere tabi tutulmaktadır.
Maden işletmesinde gerçekleştirilen denetim faaliyetleri sonucunda hazırlanan raporlarda havalandırma, metan drenajı, kömür tozu ile mücadele ve benzeri konularda tespit veya iyileştirmeye yönelik bir talep, öneri ya da yaptırım uygulanmamıştır. Denetleme mekanizmasının gereken etkinliği sağlayamadığı görülmekte olup, kazanın meydana gelmesinde etkisi vardır.”
Comments