Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu (İDDK), İstanbul Sözleşmesi‘nden çekilme kararını hukuka uygun buldu. Türkiye, 20 Mart 2021’de kadına şiddetle mücadele konusunda önemli bir metin olan İstanbul Sözleşmesi’nden cumhurbaşkanı kararı ile çıkmıştı. Sözleşmenin feshi kararı çok tartışıldı. sivil toplum kuruluşları ve muhalefet partileri, “çekilme kararının iptali” istemiyle Danıştay’da çok sayıda dava açtı.
Kadınlar dördüncü kez Danıştay’da: İstanbul Sözleşmesi’nden, hayatlarımızdan vazgeçmiyoruz
İstanbul Sözleşmesi’ni savunan kadınlar sordu: Hiç ‘Çocuk niye ağlıyor’ denilerek tokat yediniz mi?
İstanbul Sözleşmesi’ni savunmak için binlerce kadın ikinci defa Ankara’da
Dört ayrı duruşma yapan Danıştay 10. Dairesi, iptal istemini 19 Temmuz’da reddetti. Kararda İstanbul Sözleşmesi’nin feshedilmesine dair cumhurbaşkanı kararının hukuka uygun olduğu belirtildi. “Dava konusu cumhurbaşkanı kararında yetki ve şekil unsurları yönünden hukuka aykırılık görülmemiştir” denildi. Anayasa’nın 104. maddesine göre, uluslararası antlaşmaları onaylama ve fesih yetkisinin cumhurbaşkanına ait olduğu vurgulandı.
Danıştay, İstanbul Sözleşmesi'nden çıkılmasıyla ilgili kararı "hukuka uygun" buldu. Türkiye, resmen İstanbul Sözleşmesi’nden çekildi.
Bir gece yarısı kararnamesiyle İstanbul Sözleşmesi’nden çekilenler kazanılmış haklarımıza, hayatlarımıza saldıranlardır!#istanbulsözleşmesi pic.twitter.com/sKV1YlGVzj
— Feminist Hukuk (@feminist_hukuk) January 2, 2023
Habertürk‘ten Fevzi Çakmak‘ın aktardığına göre; davacılar bir bir kararı temyiz etti. Dosya son karar mercii olan Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na taşındı.
https://twitter.com/deniz1_00_/status/1610046594598014976?s=61&t=LIEPozItmhbJhfhwRmyw3Q
İDDK müzakereler sonunda oy çokluğuyla temyiz itirazlarının reddine karar verdi. Sözleşmeden çekilmeye ilişkin cumhurbaşkanı kararının iptal istemini reddeden Danıştay 10. Dairesi’nin kararı onandı. Kararın gerekçesi gelecek günlerde açıklanacak.
AKPnin #istanbulsözleşmesi'nden çekilme kararı Danıştayca onaylandı. Biz kadınlar ne kadın düşmanlığı tescilli AKPden ne de onun yargısından hiçbir zaman medet ummadık, ummayız.
Yaşamlarımızı da, eşitlik ve özgürlüğü de mücadelemizle kazanacağız. Bu karanlığı mutlaka yırtacağız. pic.twitter.com/P16dAF98J5— Kadın Dayanışma Komiteleri (@kadindayanismak) January 2, 2023
İDDK’nin çekilme kararını hukuka uygun bulması, tepkiyle karşılandı.
Siz yargıyı sopa yapmaya devam edin.
Biz, milletin iradesiyle iktidara yürüyoruz.Siz kadınlardan korkmaya devam edin.
Biz 85 milyon el ele, İstanbul Sözleşmesi’ni imzalamaya geliyoruz.Bu kararı verdirtene sorun bakalım; kadınlara “sürtük” demek de “hukuka uygun” muymuş? https://t.co/SQLhHK6nx1
— Meral Akşener (@meral_aksener) January 2, 2023
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararını ‘hukuka uygun’ buldu. İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı verenleri göndereceğiz; İstanbul Sözleşmesi’ni uygulatarak kadın cinayetlerini durduracağız!”
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararını “hukuka uygun” buldu.
İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı verenleri göndereceğiz; İstanbul Sözleşmesi’ni uygulatarak kadın cinayetlerini durduracağız! pic.twitter.com/FEPtaqRl1Q
— Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu (@KadinCinayeti) January 2, 2023
Ne olmuştu?
20 Mart 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararının iptali için kadın örgütleri, barolar, meslek örgütleri, sendikalar, siyasi partiler ve gerçek kişiler tarafından 220’den fazla dava açılmış; 28 Nisan, 7, 14 ve 23 Haziran 2022 tarihlerinde bu davalardan bir kısmı için duruşmalar yapılmıştı.
Danıştay 10. Dairesi 2’ye karşı 3 hâkimin oyu ile davaları reddetmiş, çekilme kararını “hukuka uygun” bulmuştu. EŞİK Platformu’nun çağrısı ile kimi dosyalara 1000’in üzerinde kadın avukatın yetki belgeleri sunulmuş; yüzlerce kadın ve hukukçunun katıldığı duruşmaların ardından çıkma kararı ‘hukuka uygun’ bulunmuştu.
