By 
Bandırma On Yedi Eylül Üniversitesi (BANÜ) Sosyal Sorumluluk ve Gönüllülük Koordinatörlüğü’ndeki “Pina için Dostluk Halkası: Keşfet, Bilinçlendir, Koru” projesi, kapanış etkinliğiyle sona erdi. Projenin son etkinliği, 8-10 Eylül 2023 tarihlerinde bu yıl dördüncüsü düzenlenen Türkiye‘nin en hızlı koşu yarışlarından biri olan Kyzikos Ultra Maratonu oldu.
BANÜ Denizcilik Fakültesi dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, Sağlık Hizmetleri MYO öğretim üyesi Doç. Dr. Miraç Kamışoğlu yürütücülüğündeki projeyle Akdeniz’de kritik düzeyde tehlike altında olan çift kabuklu deniz canlısı pinaların deniz kullanıcıları tarafından keşfedilmesi ve anlaşılması vurgulanıyor; bilinçlendirme faaliyetleri aracılığıyla farkındalık yaratmak ve proaktif adımlarla deniz kullanıcılarının koruma çalışmalarına dahil edilmesi amaçlanıyor.
‘Temiz çevre temiz Marmara’
Projede, sürdürülebilir bir gelecek için geniş bir katılımcı bağlantısı ve toplu eylem duygusu taşınması ile “Temiz Çevre Temiz Marmara” vurgusu yapılıyor.
BANÜ Sosyal Sorumluluk Topluluğu öğrencileri ile Umut Pina elçileri bir araya gelerek Temmuz-Eylül 2023 tarihleri arasında 90 gün boyunca Kapıdağ Yarımadası kıyılarında bölge halkı, turistler, yerleşik kıyı balıkçıları ve tekne sahiplerinden oluşan 800’e yakın işletme ve 9000’den fazla deniz kullanıcısına ulaşarak pina dostluk halkasını genişletti.
8-10 Eylül 2023 tarihlerinde bu yıl dördüncüsü düzenlenen Türkiye’nin en zevkli ve hızlı koşu yarışlarından biri olan Kyzikos Ultra Maratonu ile son buldu.
Projede görev alan gönüllü öğrenciler, üç gün boyunca maraton alanında tahsis edilen Umut Pina standında yerini aldı.
Toplam beş parkurdan oluşan maratonda proje yürütücüsü Doç. Dr. Uğur Karadurmuş’un da koştuğu beş kilometrelik parkur “5K Umut Pina Koşusu” adıyla projeye atfedildi.
Pina neden önemli?
Pina yalnızca Akdeniz havzasındaki denizlerde bulunan, çift kabuklu bir canlı.
Kabuğunun bir kısmı deniz tabanına gömülerek yaşıyor. Saatte yaklaşık altı litre deniz suyunu süzerek besleniyor ve bu esnada suyu temizliyor. Kabukları bir sürü canlı tarafından tutunma, üreme, saklanma alanı olarak kullanılıyor.
Pina kıyıdan başlayarak 60 metre derinliğe kadar yayılsa da sığ kıyılarda deniz çayırlarıyla bütünleşik hayat sürüyor. Derinlerde ise kumlu, hafif çakıllı diplere tutunur. Ancak Akdeniz havzasında Marmara Denizi hariç iklim değişiminin tetiklediği düşünülen bir hastalık nedeniyle 2016’dan bu yana toplu ölümler görülüyor.
Marmara Denizi, pina için son sığınak olarak görülüyor. Öte yandan pina, ülkenin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve ulusal yasalarla koruma altındadır. Akdeniz’de kritik düzeyde yok olma tehlikesinde olan 19 deniz canlısından biri olan pinanın toplum katılımı dahil her türlü koruma önlemlerine acil ihtiyacı bulunuyor.
Marmara Denizi’nde 2021’de yaşanan müsilaj, deniz ekosistemine ciddi zararlar verdi. Deniz ekosisteminin kendine gelmesi için Marmara Denizi Eylem Planı’na ek olarak kirlilikle doğal yolla mücadele eden türleri desteklemenin gerektiği belirtiliyor. Pinanın ayrıca deniz suyunu süzerek arıtılmayan suları temizleyerek müsilaj oluşma riskini azalttığına dikkat çekiliyor.
Akademisyenler tarafından yürütülen projeye ilişkin yapılan açıklamada, Marmara Denizi’nin özel yapısının şimdilik pinaları kitlesel ölümden korusa da ne yazık ki insandan koruyamadığı vurgulanıyor. Pinaların sığınağı olan deniz çayırlarıyla birlikte sahillerde turizm, tekne demirleme, dalış, kirlilik, kıyı dolgusu ve balıkçılık faaliyetleriyle pinalara ayrıca zarar verildiği belirtiliyor.
Proje yürütücüsü olan BANÜ Denizcilik MYO öğretim üyesi Doç. Dr. Uğur Karadurmuş projeye ilişkin olarak şunları aktardı:
“Marmara Denizi pinaya son sığınak olurken, bir taraftan da pina Marmara Denizi için umut ışığıdır. Biz bu proje ile paydaşlarımız ve destekçilerimizle birlikte bir taraftan bilimsel çalışmalarla Marmara Denizi’ndeki pina popülasyonlarını incelerken, bir yandan etkin bir koruma stratejisi geliştirmeye, aynı zamanda Marmara Denizi çevresinde pinanın bilinirliğini artırmaya çalışıyoruz. Pinanın bilinirliğini artırmak ve koruma çalışmalarını etkin kılmak için sizin de desteğinize ihtiyacımız var. Tüm halkımızı ve deniz kullanıcılarını www.umutpina.com.tr kurumsal web sitemizi ve sosyal medya hesaplarımızı ziyaret etmeye davet ediyoruz. Siz de pina için dostluk halkasına katılarak sivil katılımlı bilim aracılığıyla pinalara ve Marmara Denizi’nin restorasyonuna destek olabilirsiniz.”
Comments