Köşe Yazıları

Niçin güneşten elektrik, Niçin enerji kooperatifi? – Alper Öktem

0

Güneş gönüllüsü sizleri ısrarla güneşten elektrik üretmeye çağrıyor. Üstelik güneş enerjisinden elektrik üretmenin politik bir eylem oldğunu söylüyor. 30 Mart 2015 tarihli yazısında sizlerin çatınıza kuracağınız küçük bir panel ile, komşularınızla kuracağınız bir kooperatifle demokrasi arasında bağlantılar kuruyor.

4 m2 güneş paneli ile politika nasıl yapılır?

Almanya’da herşey önce nükleer enerjiyi reddeden insanların yenilenebilir, alternatif enerji aramaları ile başladı. Belki biraz doğrucu davutluk diyeceksiniz ama sokakta nükleer enerjiye hayır diyen insanlar devlet bu işe zorlanıncaya dek beklemek istemediler. Evlerine nükleer güç santralinde üretilen elektriği (nükleer cereyanı!) sokmak istemediler.

12Tabii fotovoltaik ve rüzgar enerjisi teknolojileri yeni yeni gelişmeye başlamıştı ve çok anlaşılır bir argümanları vardı: Güneş ve rüzgar her zaman var ve her zaman bedava.

Üzerinde ‘Nükleer? Hayır teşekkürler‘ yazılı olan ve gülümseyen güneş resmini biliyorsunuz. Karşı görüştekiler ise aynı resme ‘Taş çağına mı dönelim? Hayır asla!’ yazmışlardı.

Sonra Çernobil’de nükleer güç santrali çatladı patladı hem pahalıya mal oldu hem de yaşam alanlarını ve yaşayanları yok ettiği görüldü. Güneş ve rüzgarın hammaddesi bedava olduğu gibi tehlikesinin olmadığı da görülüyordu. Eskilerin deyimiyle, tecrübeyle sabit oluyordu günden güne. En önemli ise güneş panellerinin sayısı hızla artıyordu ve güneşten elde edilen elektrik miktarı böylece arttıkça kirli enerjiye, atom enerjisine gerek olmadığını anlayanların sayısı hızla arttı.

Gölgede 49 derece sıcaklık rekoruna Mersin yeter dedi!

Petrol, kömür ve doğal gazın enerji üretmek için yakılması ile duman çıktığını biliyorsununz. Bu dumanda karbondioksit var.

Dünyanın havasına yüz yıldır giderek artan miktarda karbondioksit ekliyoruz. Karbondioksit ise atmosferi ısıtıyor dünyada sıcaklık artıyor.

Bir yandan kuraklık bir yandan sel. Beri yanda artan sıcaklık yüzünden insanların nefes alamaz hale geldiği deniz kıyısı kentler. Mersin’de 49 derece sıcaklık rekoru haberimiz belki gerçek belki bu yakında gerçek olacak. Bunun kömür santralleri ile ilişkisi olduğunu düşünenler, anlayanlar artıyor. Enerji politikacıları, sorumluları ise daha fazla termik daha fazla nükleer santral cevabını veriyor. Yani devlet temiz enerji üretsin diye beklemek daha fazla iklim değişikliğini razı olmak demek.

(Nükleer temizdir diyenler bir gerçegi saklıyorlar: Nükleer santral için gerekli hammadde uranyum yeraltından çıkartılırken o bölgede çok büyük capta radyoaktif kirlilik yapıyor. Nükleer güç santrallerinin çalıştırılması için bir de başka enerji kaynaklarına mesela termik santrallere ihtiyaç var. )

Özetle

Güneş enerjisinden elektrik üretmekle nükleere termik santrallere gerek olmadığına toplumu ikna edebiliriz.

Milyonlarca yurttaş güneş enerjisinden elektrik üretebilir. Milyonlarca Güneş Enerji Santrali (GES) sahibi insanın olması demokrasiyi güçlendirir. Herkesin kolaylıkla elektrik üretebileceği teknoloji budur.

İsteyen -evi ve uygun çatısı varsa şahsen- bir GES kurar. Ama küçük miktarda paraları bir araya getirip kooperatif kurmak güneş enerjisi kullanımının yaygılaşması için daha uygun görünüyor.

Bielefeld nükleer karşıtları kentin elektrik şirketinin Grohnde nükleer santralindeki ortaklığına son vermesini istiyorlar.

Bielefeld nükleer karşıtları kentin elektrik şirketinin Grohnde nükleer santralindeki ortaklığına son vermesini istiyorlar.

Almanya’dan bildiğimiz, tecrübeyle sabit bir gerçek ise şudur: Enerji sektöründe en fazla işyeri güneş enerjisi alanında açılmaktadır. Nükleer santral iş verecek diyenlere yenilenebilir enerjiler daha fazla istihdam sağlayacak diyorum.

Son olarak belirtmek istiyorum, temiz enerjilerin üretiminin yaygınlaşması için bu enerjilere talep oluşması gerekiyor. Abonelere temiz enerji servis eden yeterince firma var ve fiyatlar yer yer konvensiyonel firmalara göre hatta daha ucuz.

Türkiye’de enerji piyasasında adım adım liberalizasyon gerçekleştiriliyor ancak % 100 temiz enerji (sertifikalı yeşil enerji yahut ekoceryan) henüz gündeme girmedi ama bu çok sürmeyecek. Burada gene Almanya’dan bir örnek vereyim. Bir zamanlar köylerine %100 temiz enerji sağlamak üzere kooperatif kuran Schönau (Şönauv) halkı bir başarı hikayesi yazdı. Bu kooperatif bugün tüm Almanya’da 140.000 aboneye %100 temiz enerji sağlıyor.

Bielefeld nükleer karşıtları kentin elektrik şirketinin Grohnde nükleer santralindeki ortaklığına son vermesini istiyorlar.

Bielefeld nükleer karşıtları kentin elektrik şirketinin Grohnde nükleer santralindeki ortaklığına son vermesini istiyorlar.

Bielefeld Nükleer Karşıtları facebook sayfası

EWS (Schönau Elektrik Tesisleri) adını taşıyan bu kooperatif kazandığı paranın bir kısmı ile müşterilerine kendi güneş santralini kurmaları için teşvik vermek dışında abonelerine bir de enerji verimliliği tedbirleri için destek oluyor, eski beyaz eşyanın az elektrik sarfeden cihazlar ile değiştirilmesine katkı sağlıyor. Tabii nükleere karşı, iklim değişikliğine karşı mücadeleye yaptığı destekler ayrı.

Güneş Gönüllüsü şimdilerde Türkiyelilere nükleer santral işleten elektrik şirketlerini terkedip mesela EWS abonesi olmaya (diğer alternatifler Greenpeace’e ait şirket, Lichtblick ve Naturstrom) çağırıyor.

15-alper_oktem

 

Dr. Alper Öktem

Güneş Gönüllüsü

You may also like

Comments

Comments are closed.