Mevzuat temelden düzelmiyor. İnverter ve depolama sistemleri hızla gelişiyor.
Bir iyi bir de kötü haber. Yukarıdaki cümleler işte öztüketim için elektrik üretimi döneminin geldiği şeklinde yorumlanabilir. Kabaca kurulu gücü (hane başına) 3 kW’a kadar olan mini güneş santrallerinin, Yurttaşların elektrik Santrallerinin (Y.E.S.’lerin) zamanı geldi.
Güneş enerjisinden elektrik üretmeyi savunanların çoğu “Yerinde üretim, yerinde tüketim”i de savunuyorlar. Bu çerçevede Güneş Gönüllüleri öztüketimi esas alarak toplumun kayda değer bir kesimini üretici yapmayı, başka ülkelerdeki olumlu örneklerin gösterdiği gibi tüm ülkeler için geçerli, evrensel bir hedef olarak görüyorlar. Bunun bireysel olması yahut kooperatif üyeliği ya da apartman /site birlikleri yoluyla gerçekleşmesi birincil önem taşımıyor. Yurttaşlara Enerji Santrallerini (Y.E.S) kurmalarını öneriyoruz. Tutulacak yol en az zaman/emek gerektiren yol olmalı.
Güneş enerjisinden elektrik üreten farklı kesimler arasında enerji şirketleri tümüyle satmak için üretirken, endüstriyel çatılarda ihtiyaç için üretilip fazla olan enerjinin şebekeye verildiğini görüyoruz. Bu kategoride mahsubi sayaç kavramı kullanılıyor. Evinin çatısında üretip fazla olanı şebekeye veren bireysel üreticiler de var. Burada „fazlalık“ ifadesi göreceli bir ifade. Bir aile için 3kW kurulu gücün akü kullanılması halinde yeterli olacağını kabaca varsayarsak burada mahsubi sayacın anlamı kalmıyor. Çünkü güneşten elektrğin fiyatı şu an için cazip görünse de burada elde edilebilecek kar yahut cirolar üzerinde konuşmaya değecek miktarlar değil. Ayrıca bürokrasi ile uğraştığına değmez diye düşünülüyor. İşte bu segment Türkiye’de solar elektrik üretiminde diğer ülkelerde olduğu gibi belirleyici rollerden birişini oynacak olan segment. Burada ise yaprak kıpırdamıyor.
Akü ve invertör teknolojilerindeki son yıllardaki gelişmeler ise artık şehrin göbeğinde dahi şebekeden bağımsız yalnızca öztüketim için üretmeyi mümkün kılıyor. Beri yanda solar elektrik ihtiyacın sadece bir kısmını karşılasa da çok bakımdan anlamlı oluyor. Bu nedenle bu segmenti „ 1-3 kW arası kurulu gücü olan, akülü, (gerektiğinde şekeden destek alabilen) akıllı invertörlü parsiyel (kısmi) öztüketim modeli olarak tanımlayabiliriz.
Pazar için değil, kendi tüketimi için üretim yapan üreticinin durumu Günısıdan sıcak su elde eden insanlara benziyor. Bunlar tüketmek üzere üretenler, bu bir bağ evi olabilir yahut bir apartman dairesi. Şebekeden ancak ihtiyaç halinde – akıllı invertör buna karar veriyor- cereyan çekiyor. Kurulu gücünüz düşük ise bu daha sık gerçekleşiyor.
Güneş gönüllüleri bu akülü, akıllı invertörlü (kısmi) öztüketim modelini yalnızca önermekle kalmamalı, bunun finansmanı için de çözümler önermelidir. İhtiyaç sahiplerini potansiyel destekçilerle buluşturacak pilot çalışmalarla sosyal projelerle yurttaş enerjisi hızla tutunabilir.
Kurulu gücün optimal olması gerekli değildir. Amortisman ya da yatırımın ne kadar zamanda geri döneceği tartışmasına yer yoktur.
Ne kadar çok insan kısmen de olsa üretici olursa çatılarda paneller göze çarpmaya başlarsa bu işte görünür olmayı beraberinde getirecektir.
Solar elektrik teknolojisi büyük bir teknolojik devrim. Devasa kömür santralinin yahut nükleer santralin yerine deyim yerinde ise onbinlerce mini santral. Ama bunun gerçekleşmesi milyonlarca insana bağlı. Bütün devrimler gibi…
Alper Öktem
