By 
Demokratik Kongo Cumhuriyeti‘nin doğusunda salı günü (26 Aralık) gece boyunca etkili olan şiddetli sağanak yağışların yol açtığı sel ve toprak kaymalarının ardından en az 40 kişinin daha hayatını kaybettiği ve bölge sakinlerinin hayatını kaybeden yakınlarının bedenini bulmak için çamurları kazdığı bildirildi.
Bölgedeki yerel yetkililere göre Bukavu‘da en az 20 kişi hayatını kaybetti. Bukavu’ya 50 km uzaklıktaki Burinyi köyünde ise en az 20 kişi öldü.
Reuters‘ın aktardığına göre, selden uzak kalmayı başaran Bukavu sakini Yvonne Mukupi, komşusunun sel sularına kapıldığını belirtirken, ”Ağaçların altındaki üç kişinin cenazesini çıkarmayı başardık ama diğerleri henüz bulunamadı” dedi.
Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde 13 Aralık 2022 tarihinde Kinşasa’nın batısındaki Matadi Kibala’da şiddetli sellerin tahrip ettiği bir yol. Fotoğraf: Patrick Ilunga / NMG
Birleşmiş Milletler iklim uzmanlarına göre, kötü kentsel planlama ve zayıf altyapı, Mukupi‘ninki gibi toplulukları, artan sıcaklıklar nedeniyle Afrika‘da daha yoğun ve sık meydana gelen aşırı yağışlara karşı daha savunmasız hale getiriyor.
Bukavu yetkilisi Emmanuel Majivuno Kalimba, bölge sakinleri hasar gören evlerinden eşyalarını kurtarmaya çalışırken olay yerinde verdiği demeçte, “Yağmur yağdığında, ana su yolu bazen atıklar nedeniyle tıkanıyor, bu yüzden sular altında kalıyor ve evleri etkiliyor” dedi.
Ne olmuştu?
Kananga kasabası yetkilileri, Salı günü (26 Aralık) Kongo’nun Kasai-Central eyaletinde sağanak yağışların altyapıyı tahrip ettiği ve sele neden olduğu, bunun sonucunda da en az 22 kişinin yaşamını yitirdiğini bildirdi.
Toprak kayması evleri, kiliseleri ve yolları yutarak tüm ailelerin yok olmasına, insanların evsiz kalmasına neden oldu.
Kananga bölgesinin en çok etkilenen bölge olduğunu açıklayan Vali John Kabeya, yağmurun yerel saatle 1.00’da (GMT ile 12.00) başladığını ve 16.00’a (GMT ile 15.00) kadar devam ettiğini sözlerine ekledi.
Bölge yönetimi, maddi hasarların nedenlerini belirlemek için bir soruşturma yürüteceğini açıkladı.
Ölümlerin çoğunun, uygun olmayan arazi üzerine inşa edilen evlerin duvarlarının çökmesinden kaynaklandığını açıklayan Kananga Belediye Başkanı Rose Muadi Musube, “Başbakan’dan yardımımıza koşmasını ve ölülerimizi onurlu bir şekilde defnedebilmemiz için hükümetin bize önemli bir yardımda bulunmasını istiyorum” dedi.
Aralık ayı başlarında Kongo’nun doğusunda Bukavu şehrini vuran sağanak yağışların ardından en az 14 kişi hayatını kaybetmişti.
Dünyada sel felaketleri neden artıyor?
Kömür, petrol ve gaz gibi fosil yakıt kullanımı başta olmak üzere insan faaliyetlerinden kaynaklanan iklim krizi, aşırı hava olaylarının şiddetini, süresini, görülme sıklığını ve etki alanını artırıcı bir rol oynuyor.
Uzmanlar artan sıcaklıklar nedeniyle su döngüsünün hızlandığına dikkati çekerken, uzun süreli kuraklıklar nedeniyle toprağın suyu emme kapasitesinin azalmasından sonra görülen aşırı yağışların sel ve taşkınları beraberinde getirdiğini vurguluyor.
İklim krizinin yanı sıra kentlerdeki asfalt ve beton yüzeylerin artması da sel ve taşkın gibi afetlerin daha sık görülmesine yol açıyor. Suyun toprak tarafından emilmesini engelleyen bu tür yüzeyler, kentleşmenin ve özellikle plansız yapılaşmanın yoğun olduğu bölgelerde görülen yağışların afete dönüşmesinde rol oynuyor.
Bilim insanları afetlerle mücadelede doğa temelli çözümlerin önemine vurgu yaparak “sünger şehirler” oluşturulmasının önemine işaret ediyor. Bu kapsamda asfalt yerine sıkıştırılmış çimen veya toprak gibi malzemelerin kullanılması, yağışların sele dönüşmesini engellemenin yanı sıra yer altı sularının beslenmesini sağlayarak kuraklıkla mücadelede de önemli avantajlar sağlıyor ve asfalt yollardan çok daha az maliyetle yapılabiliyor.
Comments