By Taraf Gazetesi’nin 20 Ocak günkü sayısında Rasim Ozan Kütahyalı (ROK), gündeme uygun olarak, Hrant Dink ile ilgili bir yazı yazdı. Karmaşık bir yazıydı aslına bakarsanız. Sanki ROK yazı içinde bir kere fikir değiştirmiş e sonra ilk fikrine (başlıkta özetlediği fikre) geri dönmüştü.
Yazının başlığı: “Bir Ermeni milliyetçisi olarak Hrant Dink…” Kabul etmek gerekir ki tahrik edici bir başlık. Her şeyin söylendiği, her türlü sıfatın takıldığı Hrant Dink’e bir Ermeni milliyetçisi demek, kritik bir noktada duruyor çünkü. Öldürülmesinden hemen önce ve sonra da bu tip şeyler söylenmişti hakkında. (ROK’un bu açıdan söylemediğinin kesinlikle farkındayım. O yönde bir gönderme yapmış gibi görünmek istemem.) Yazının ana konusu şöyle özetlenebilir: Hrant Dink bir Ermeni milliyetçisiydi ama örnek, iyi bir milliyetçiydi. Örnek alınması gereken bu milliyetçiliği de Türkçüler, Türk milliyetçileri örnek almalıydı. Çünkü onların milliyetçilikleri kötüydü.
Yazıda çok hissedilmese de örnek Hıristiyan vurgusu da var. Tabii ki onu örnek alması gerekenler de İslamcılar. Yani aslında ROK diyor ki; Hrant Dink Türk-İslam sentezinin bir prototipidir. Türk-İslam sentezini kuranların örnek yurttaş olarak alması gereken kişi Hrant Dink gibi olmalıdır. Böyle bir şey olur mu? Oluyormuş, haberimiz yokmuş!
Bir sosyalistten, bir enternasyonalistten milliyetçilere örnek yurttaş çıkarma çabası takdir edilesi bir çaba olabilirdi gerçekten. Fakat bu, onlara nasıl daha iyi milliyetçi olacaklarını öğretmek şeklinde gerçekleşirse en hafif söyleyişle abukluk olur. Milliyetçilerin ehlileştirilmeye değil; insanileştirilmeye ihtiyacı vardır ki zaten o zaman milliyetçilik fikri yara alır. Yoksa milliyetçiliği ehlileştirme çabalarına ulusalcılık diyen var, yurtseverlik diyen var. Evet, insanileşmeye, ayrımcılığa karşı olmaya ihtiyaç var ve evet Hrant Dink bunun için iyi bir modeldir. Bir sosyalist ve enternasyonalist olarak Hrant Dink…
ROK, yazısında belirli değerler sıralıyor ve bunların Dink’te olmasını milliyetçiliğe bağlıyor. Bu değerlere sahip çıkmak için milliyetçi olmayı bir gereklilik olarak gösteriyor. Milliyetçi olmayan birinin “ “Ne yapalım Ermeni olarak doğduk. Kendim seçmedim. Öyle olduk işte” şeklinde bir düşünceyle kendi kimliğini iplemeyen bir Ermeni” olabileceğini yazabiliyor. “Ermeni kimliğiyle, diliyle, kültürüyle yani her yönüyle Ermeni toplumuyla manevi bağları vardı…” cümlesindeki, yazının tümüne sinmiş olan ROK’un, Hrant Dink’in en yakınlarından biriymiş gibi olan üslubunu bir yana bırakırsak; bu alıntıya Türk ve Türkiye açısından örneğin Nazım Hikmet’i koyamaz mıyız? Orhan Pamuk uymuyor mu o cümlelere? Ahmet Altan? Hepsi mi milliyetçi, yoksa ROK’un milliyetçilik kıstaslarında bir sorun mu var?
“Sadece Ermeni cemaati değil, yeryüzündeki tüm Ermenilerin meseleleri ve dertleri Hrant Dink’in ilgi alanındaydı” da; örneğin Haiti’deki dram ya da Filistin sorunu ilgi alanı olmayacak mıydı? Bir milliyetçiyle, bir enternasyonalisti ayıran da tam bu değil midir? Bu ayrımı ısrarla görmek istememiş ROK. Koca bir Dünya’dan sadece Ermenistan’a ve Ermenilere yönelik olanları görmüş, yazmış. Bu eksik bakışla da Hrant Dink olmuş bir milliyetçi.
Yazının sonundaki tespit çarpıcı… Yine aynen aktarıyorum: “Ancak böyle Türkler, böyle Türkçüler, böyle Kemalistler artarsa Türk milleti gerçekten muasır medeniyetler seviyesinin üstüne çıkabilir…” Bir cümlede ne kadar çok yere gönderme. Bir de bu cümlenin çıkış noktasının Hrant Dink olduğunu düşünün! Tam bir çorba değil mi? Yazının tümü gibi karmakarışık…
ROK’un “Hrant ahlakı” dediği şey, üzgünüm ama soldur, Hrant Dink’in temsilcisi olduğu düşünce akımıdır, ideolojidir. Türk sosyalistlerini milliyetçi olarak itham edip yerden yere vuran, 68’in dandik olduğunu söyleyen ROK; Ermeni asıllı Türkiyeli bir sosyalisti ise milliyetçi olduğunu düşündüğü için övüyor, örnek gösteriyor. Sanırım tek gerçek ise, ROK’un Türk olsun ya da Ermeni olsun bir sosyaliste tahammül edemediği gerçeği.
Yeşil Gazete ve diğer yazılar için: http://www.urbarli.net
Comments