Kalker ocağı projesi iptal edildi, 3 bin 133 ağaç kurtuldu

Çaycuma’daki Çayır Mağarası yakınlarına yapılması planlanan kalker ocağı ve kırma tesisi projesi, Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’nun kararıyla iptal edildi. 27 hektarlık alanda bulunan 3 bini aşkın doğal gürgen, kayın, kestane ve çam ağacı kesilmekten kurtuldu.

Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde bulunan Çayır Mağarası’nın 346 metre yakınına yapılması planlanan kalker ocağı ve kırma eleme tesisi projesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun olumsuz görüş bildirmesi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından iptal edildi. Kurulun “mağaranın tescilli bir kültür varlığı olduğu” gerekçesiyle verdiği karar ile 27 hektarlık alanda bulunan 3 bin 133 doğal gürgen, kayın ve kestane ve çam ağacı kesilmekten kurtuldu.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na İlçeye bağlı Çayır ve Güdüllü köyleri arasındaki tamamı orman olan 27 hektarlık alana kalker ocağı ve kırma eleme tesisi yapımı için özel bir şirket tarafından başvuru yapılmıştı. Yılda 1 milyon 750 bin ton üretim hedefleyen şirket, ÇED süreci için hazırladığı raporda alan içindeki 10 bin 267 ağaçtan önemli bölümü doğal gürgen, kayın ve kestane ağacından oluşan 3 bin 133’ünün kesileceğini açıkladı. Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 22 Haziran 2018’de bakanlığa gönderdiği yazıda, kültür varlığı olarak tescil edilen Çayır Mağarası’nın madencilik faaliyetleriyle olumsuz yönde etkileneceğini ve zarar göreceğini belirtti. Şirket yetkilileri, kurulun kararı sonrası projede birkaç değişiklik yaparak ÇED sürecini devam ettirdi. Köylüler de bu sürede madencilik faaliyetleri istemediklerini belirten imza topladı ve ÇED bilgilendirme toplantısını yaptırmadı.

İdareden nasıl geçti?

Tekrar görüşü sorulan Koruma Kurulu, koruma altındaki mağara ve uzantılarıyla ve su yollarının ve orman parsellerinin işletme sırasında zarar göreceği gerekçesiyle projenin uygun bulunmadığı görüşünü yineledi. Ayrıca, kurulun olumsuz kararına rağmen projenin ikinci aşaması olan İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu Toplantısı sürecine nasıl geçildiğinin idareden sorulmasına karar verildi. Bakanlıkta dün yapılan İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu toplantısında, komisyon üyeleri, projenin iptaline karar verdi.

TEMA İl Temsilcisi Berran Aydan iptal kararını şöyle değerlendirdi: “Bakanlığı koruma kurulundan ilk aldığı kararda projenin seçilen yerde uygun olmadığı yönünde görüş vermesine rağmen süreç devam etti. Köy halkı her zaman projeyi istemedikleri gösterdiler. Biz de destek verdik. Bunlar tamamen doğal ormanın içinde. Gürgen, meşe, çam, kızılcık gibi birçok ağaç türü var orada. Bu süreçte bakanlık tarafından İnceleme ve Değerlendirme Toplantısı bile olmaması gerekirdi. Ancak yapıldı ve toplantıda projenin iptali kararı verildi. Bu şekilde bilimsel ve tarafsız çalışan kurullara çok ihtiyacımız var. Doğadaki ve tüm canlıların ihtiyacı var. Kurul kararını dikkate alarak olması gibi karar veren İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu yetkililerine de teşekkür ediyoruz.”

İki yıldır köy halkıyla mücadele verdiklerini anlatan Zonguldak Çevre Koruma Derneği Başkanı Ahmet Öztürk de halkın projenin iptal edilmesini sevinçle karşıladığını söyledi.