Kuraklık ve orman yangınları 2022 boyunca tüm kıtalarda hakim oldu, mahsuller kuraklık nedeniyle zarara uğradı ve milyonlarca insan evleri kullanılamaz hale geldiği için taşınmak zorunda kaldı.
Öte yandan iklim krizinin gündelik hayatta daha çok karşılaşılan ve adı koyulduğundan bu yana daha çok farkındalığın arttığı bir gerçek olmasından dolayı küresel iklim eylemleri de daha görünür hale geldi.
Euronews Green 2022’nin en büyük iklim gündemlerinden ortaya çıkan fotoğrafları yayınladı.
İşte onlardan birinin hikayesi: Elektrikli otomobil artışını destekleyebilmek için lityum madenciliğinde artış gerçekleşti.
Lityum, fosil yakıtlara olan küresel bağımlılığıktan kurtulmanın bir yolunu temsil ediyor. Ancak fotoğrafçı Tom Hegen‘in Güney Amerika‘da yakaladığı gibi, hızlı heyecanlanan dünyanın karanlık bir tarafı var. Lityum elektrikli otomobillerin pillerinin üretiminde kullanılıyor.
Ancak bu kimyasalın çıkarılması çevre için belli başlı zararları da beraberinde getiriyor. Bir ton lityum üretmek için gereken yaklaşık 2,2 milyon litre su ile maden çıkarma endüstrisi çevreyi ve yerel halkın yaşanabilir bir gelecek şansını giderek daha fazla tehlikeye atıyor. Hegen’in fotoğrafları, Şili, Arjantin ve Bolivya sınırlarının birleştiği yerde bulunan ‘Lityum Üçgeni‘ni belgeliyor.
US Geological Survey’e (USGS) göre, dünyadaki 89 milyon ton tanımlanmış lityum kaynağının yaklaşık yüzde 56’sı Güney Amerika üçgeninde bulunuyor.
USGS’ye göre Şili, 2021’de küresel üretimin yüzde 26’sına katkıda bulunan Atacama çölünde lityum üçgeninin en batı köşesine ev sahipliği yapıyor. Lityum madenciliği Şili’deki flamingolara ve ağaçlara zarar veriyor.
Bu yıl, Proceedings of the Royal Society B dergisinde yapılan bir araştırma, lityum madenciliği ile SalardeAtacama’daki iki flamingo türünün azalması arasında bir ilişki olduğunu ortaya koydu. Çalışmada, iklim değişikliğini yavaşlatacak teknolojilerin geliştirilmesi küresel bir zorunluluk olarak tanımlandı.
Öte yandan 2022’de saatte yaklaşık 400 bin litre su kullanıldığını bildiren SQM sahasında 2013’te yapılan bir inceleme, bölgedeki keçiboynuzu ağaçlarının üçte birinin öldüğünü tespit etti.
Avrupa’da 500 yılın en kötü kuraklığı
Bu yaz, Avrupa son 500 yılın en şiddetli kuraklığını yaşadı. Rekor kıran sıcaklıklar ve yağışlardaki düşüş, orman yangınlarına, nehirlerin kurumasına ve mahsullerin bozulmasına neden oldu.
AB’nin yaklaşık üçte ikisi kuraklığa karşı alarma geçti. Rezervuarlardaki su seviyeleri on yılların en düşük seviyelerine inerken, sular altındaki her türden yapı ortaya çıkmaya başladı. Kuzeybatı İspanya‘daki eski Aceredo köyünün bazı bölümleri, Lindoso rezervuarını vuran kuraklık nedeniyle yeniden ortaya çıktı.
Fotoğraf: Lorenzo Couto/Yılın Çevre Fotoğrafçısı – 1.5’i Canlı Tutmak | Aceredo
Dünyayı saran orman yangınları
2022’de Portekiz, Yunanistan, Fransa ve ABD’de önemli orman yangınları oldu. Aynı şekilde Türkiye‘de de Marmaris alevler içinde kaldı. Evleri ve ormanları saran alevler ve bu yangınların yol açabileceği hasar fotoğraflarla hafızalara kazındı.
Seller altında bir Pakistan…
İklim değişikliğinin yol açtığı aşırı hava koşulları da Pakistan’ı Eylül ayında rekor yağmurlar ve sellere maruz bıraktı. Ülke genelinde en az bin 700 kişi öldü ve 40 milyar Euro’nun üzerinde zarar meydana geldi.
Ülkenin üçte biri sular altında kaldı ve yüzbinlerce insanı daha güvenli yerlere göç etmeye zorladı. Seller iki milyon evi sular altına bıraktı veya zarar verdi.
Sağanak yağışın ardından bazı bölgeler bir aydan fazla bir süre sular altında kaldı. Ancak Güney Asya ülkesi, küresel emisyonların yüzde 1’inden daha azından sorumlu. Bu da iklim adaletsizliğinin gerçeklerini net bir şekilde hatırlatıyor.
Pakistan, iklim değişikliğinden en çok etkilenen 10 ülke arasında yer alıyor ve Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) 27. Taraflar Konferansı‘nda (COP27) zengin ülkelerin gelişmekte olan dünyanın kırılganlığını fark etmesi için bir itici güç oldu.
İklim aktivistleri sanat galerilerine girdi
Ekim ayında protesto grubu Just Stop Oil, Londra‘daki Ulusal Galeri‘de Van Gogh‘un Ayçiçekleri tablosunun üzerine çorba atarak bir ay boyunca devamı gelen eylemler silsilesini başlattı.
Ayrıca, iklime şüpheyle yaklaşan bir düşünce kuruluşunun karargahı olan lüks araba teşhir salonlarına da girdi, yolları ve köprüleri kapattı.
‣ İklim aktivistleri Londra merkezindeki araba galerisini turuncuya boyadı
‣ Yemekli eylemlerde sıra Kral Charles’ta: Balmumu heykelinin yüzüne pasta yapıştırıldı
‣ Aktivistler, fosil yakıt lobicilerinin merkezi olan binaya boya püskürttü
‣ Münih’te iklim protestolarına yasak, aktivistlerden ‘yapıştırıcı banyosu’ yanıtı
‣ Alman iklim aktivistlerinden ‘düşük hız limiti ve sübvansiyonlar’ için yol kesme eylemi
‣ İklim aktivistlerinden Londra sokaklarında ‘yavaş yürüyüş’ eylemi
Brezilya seçimi Amazon’a umut getirdi
Brezilya Cumhurbaşkanı seçilen Luiz Inacio Lula da Silva, Kasım ayında COP27′de büyük bir kalabalık tarafından karşılandı. Ekim ayındaki seçim zaferinden sonra, gelecek yıllarda Amazon‘da sıfır ormansızlaşma için mücadele de dahil olmak üzere daha cesur çevresel bir eylem sözü verdi.
Silva, zorlu bir mücadeleyle karşı karşıya ama Mısır‘ın Şarm El-Şeyh kentinde düzenlenen BM iklim konferansında “Brezilya geri döndü” dedi.
İklim değişikliği küresel sıcaklıkları yükselttikçe, aşırı hava olaylarının daha şiddetli ve sürekli hale gelmesi, etkisini artırması muhtemel.
Tarım ve yakıt için ağaçları kesen insanların neden olduğu dört yıllık kuraklık ve ormansızlaşma, Madagaskar‘ın Androy bölgesini bir toz çanağına çevirdi.
Bu yıl ülkede milyonlar kıtlıkla karşı karşıya kaldı. Gıda kıtlığı, Ocak ayında ülkeyi kasıp kavuran üç kasırga ve bir tropikal fırtınayla birleşti.
Kasım ayındaki COP27’de gelişmekte olan ülkeler, iklim krizinin ön saflarında yer alan gelişmekte olan ülkeleri tazmin etmek için bir Kayıp ve Zarar fonu oluşturulması için baskı yaptı.
