Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak, revize edilmiş net sıfır hedeflerinin “bağnazlara borçlu olmadığını” gösterdiğini söyledikten sonra Dubai‘deki COP28 zirvesine gitti. Sunak, iklim acil durumuyla mücadele konusunda yanlış sinyaller göndermekle suçlandı.
Rishi Sunak’ın zirve sırasında yaklaşık 1.6 milyar sterlin iklim finansmanı tahsis edeceği ve Birleşik Krallık’ın 2026’ya kadar, beş yıl içinde, 11.6 milyar sterlin sağlama hedefini aşacağını iddia edeceği belirtiliyor.
Ancak Sunak, yardım kuruluşları ve sivil toplum örgütlerinin, Birleşik Krallık’ın iklim yardımlarını hesaplama şeklini değiştirerek hedefe ulaşma yolunda ilerlediği, aksi takdirde sağlaması gereken miktarın çok altında kalacağı yönündeki eleştirileriyle karşı karşıya.
‣Sunak, iklim aktivistlerine ‘savaş açtı’: Sert cezalar tamamen haklı
‣ Birleşik Krallık’ta yeni ‘protesto karşıtı yasaları’ yürürlükte: İklim aktivistleri 10 dakikada tutuklandı
‣ İklim aktivistlerinin provokatif eylemleri işe yarıyor mu?
Zirveden iki ay önce Rishi Sunak, Kuzey Denizi’nde petrol ve gaz arama için 100 yeni lisans vereceğini açıklamıştı. Sunak’ın muhafazakar hükümeti, yeni lisanslar yoluyla ‘ülkenin enerji güvenliğinin güçlendirileceğini, yeni karbon yakalama ve depolama projelerinin on binlerce iş yaratacağını ve İngiliz binalarına daha uygun fiyatlı ve temiz enerji getireceklerini’ öne sürmüştü. İklim ve çevre aktivistleri ile muhalif siyasetçiler bunu bencillik olarak nitelendirmişti.
Guardian’ın aktardığına göre; Sunak, dün (30 Kasım) yaptığı açıklamada ise “Net sıfıra geçiş hepimizi daha güvenli ve daha iyi duruma getirmeli” dedi ve ekledi:
“Sıradan ailelere yük değil, fayda sağlamalıdır. Birleşik Krallık kendi ülkesinde pragmatik ve uzun vadeli kararlar alma konusunda öncülük etmiştir; COP28’de de dünya ormanlarının korunması, yenilenebilir enerjinin güçlendirilmesi ve özel finansmanın tüm ağırlığından yararlanılması yönündeki uluslararası çabalara öncülük edeceğiz.”
‣Birleşik Krallık Kuzey Denizi’nde petrol ve gaz arama için 100 yeni lisans verecek
‣ İngiltere’de Just Stop Oil aktivistlerinden ragbi sahasında fosil yakıt protestosu
Sunak: Elbette net sıfıra ulaşacağız ancak bunu mantıklı bir şekilde yapabiliriz
Rishi Sunak ayrıca küresel ısınmayı 1.5 derece ile sınırlandırmaya yönelik iddialı taahhütlerin yeterli olduğunu ve “artık taahhütlerin zamanının geçtiğini – bu dönemin eylem dönemi olduğunu” iddia etti. Sunak şunları söyledi:
“Bu konuda ideolojik bağnazlara borçlu değilim. Elbette net sıfıra ulaşacağız, elbette bu önemli, ancak bunu insanlara para kazandıracak ve onlara ekstra maliyetler yüklemeyecek mantıklı bir şekilde yapabiliriz.”
‘Sunak yanlış sinyaller gönderiyor’
Sunak’ın yaklaşımı, zirveye katılacak olan Keir Starmer tarafından da eleştirildi.
Birleşik Krallık İşçi Partisi lideri Starmer, dün yatırımcılara yaptığı açıklamada Sunak hükümetinin net sıfır konusunda yanlış sinyaller gönderdiğini söyleyerek şunları dile getirdi:
“Muhafazakarlar bunu kendi partilerini yatıştırmak ve siyasi bölünme yaratmak için kullanırken, benim İşçi Partisi yönetimim bunu ulusal çıkarlar doğrultusunda, büyümeyi hızlandırmak için kullanacak.”
Ayrıca Rishi Sunak’ın iklim hedeflerini revize etme kararı kısmen, yeşil bir sanayi devrimini başlatmak için yılda 28 milyar sterlin harcama sözü veren İşçi Partisi ile araya sınır çekmeyi amaçlıyordu.
İşçi Partisi ayrıca, emisyonları azaltma yollarını desteklemek için özel finansmanı harekete geçirmek amacıyla şirketlerin yeşil önlemleri hakkında rapor verme gerekliliklerini güçlendireceğini söyledi.
Starmer, gelecek yıl yapılması beklenen genel seçimler öncesinde uluslararası profilini yükseltmek için Dubai’deki zirvede finansörlerle bir araya gelirken Sunak da dünya sahnesinde dikkat çekme çabasında.
Zirveden önce Rishi Sunak, Birleşik Krallık’ın “iklim konusunda dünya lideri” olduğunu söyledi ve istatistiklerin taahhütlerini yerine getirme konusunda diğer ülkelerin önünde olduğunu kanıtladığını iddia etti.
Öte yandan Sunak’ın projeler için 1.6 milyar sterlinlik iklim finansmanı açıkladığı, bunun 465 milyon sterlininin ormanlar için olmak üzere yaklaşık 900 milyon sterlininin 2022-2026 yılları için 11.6 milyar sterlinlik harcama hedefinden ayrı olarak yeni finansman olduğu bildirildi.
Birleşik Krallık ayrıca Dubai’de açıklanan ve ActionAid‘in “iklim felaketi ile karşı karşıya olan milyonlarca insana yapılan küçümseyici bir teklif” olarak eleştirdiği kayıp ve zarar fonuna yaklaşık 60 milyon Sterlin katkıda bulundu.
‣[COP28] Gelişmekte olan ülkeler için kayıp-hasar fonunda uzlaşma sağlandı
Hükümet halihazırda 11.6 milyar sterlinlik hedefine ulaşmak için uluslararası iklim finansmanının tanımını değiştirdiği iddialarıyla karşı karşıya. Birleşik Krallık’ta faaliyet gösteren 70’ten fazla sivil toplum kuruluşu Ekim ayında Sunak’a bir mektup yazarak yeni tanıma itiraz etmiş ve Climate Action Network UK “hedefleri değiştirmek Birleşik Krallık’ın uluslararası taahhütlerini yerine getirmesi için güvenilir ya da uygun bir yol değildir” demişti.
Zengin ülkeler uzun zamandır yoksul ülkelerin sera gazı emisyonlarını azaltmalarına ve iklim krizinin etkileriyle başa çıkmalarına yardımcı olmak için kredi ya da nakit şeklinde finansman sağlamayı vaat ediyor.
Ancak yaz aylarında sızdırılan belgeler, İngiliz bakanların hedeflerini tutturma konusunda büyük ölçüde başarısız oldukları ve bunu ancak yardım bütçesini yağmalayarak yapabilecekleri konusunda uyarıldıklarını gösterdi. Hükümet, tanımda yaptığı değişikliğin rakamlarla oynamaktan ziyade paranın nasıl harcandığına dair bir “açıklama” olduğunda ısrar ediyor.
Sunak’ın COP28’de Kral Charles‘ın konuşacağı açılış töreninin yanı sıra iklim finansmanı, iklim adaptasyonu ve Vietnam ile yeni bir Adil Enerji Dönüşümü Ortaklığı konulu etkinliklere katılması bekleniyor. Sunak ayrıca dünya liderleriyle Gazze ve Orta Doğu‘nun gündemde olduğu ikili görüşmeler de gerçekleştirecek.
