By 
Kasım 2023, 1850’den bu yana kadar uzanan ölçümlere göre dünya çapında açık ara yaşanan en sıcak kasım ayı olarak kayıtlara geçti.
Sonuca NOAA Ulusal Çevre Bilgi Merkezi, NASA, Japonya Meteoroloji Ajansı ve ABS Copernicus İklim Değişikliği Servisi‘nin ortak verileri alınarak ulaşıldı.
NOAA’ya göre, kasım ayında küresel sıcaklıklar 20. yüzyıl ortalamasının 1,44 santigrat derece (2,59 °F) üzerinde, kayda değer bir artış gösterdi. Eylül 2023’teki artış ise 1,43° C olarak ölçülmüştü.
Ölçümlere göre, Güney Amerika, Afrika ve Asya kıtalarının her biri tarihteki en sıcak kasım aylarını yaşadı. Kasım 2023, Kuzey Amerika için tarihteki en sıcak ikinci, Okyanusya için ise beşinci en sıcak ay oldu. Avrupa kıtası ise 2003’ü tarihteki en sıcak 15’inci Kasım’ıyla berabere tamamladı. Ay, Amerika Birleşik Devletleri‘nde kaydedilen en sıcak 19’uncu Kasım olarak belirlendi.
Rekor sıcaklıklar dünya yüzeyinin yaklaşık %13’ünü kapsıyor. Bu, dünya genelindeki en yüksek yüzde. (Fotoğraf: NOAA/NCEI)
Is anyone actually surprised by this? Another new global temperature record for November 2023…
[(Preliminary) NASA GISTEMPv4 data/info: https://t.co/Y7TeMNSvIJ] pic.twitter.com/O4SeyQbFDK
— Zack Labe (@ZLabe) December 14, 2023
Bu, yeni bir aylık rekorun kırıldığı üst üste beşinci ay. Ekim 2023, veritabanlarında herhangi bir ayın ortalamasından en büyük sapmayı göstermişti: 1991-2020 ortalamasının 0,93 santigrat derece üzerinde.
2023’ün Dünya’nın kayıtlara geçen en sıcak yılı olacağı neredeyse kesin
Yılbaşından bugüne kadar olan ocak-kasım dönemi, küresel olarak kaydedilen en sıcak dönem. NOAA’nın en son Küresel Yıllık Sıcaklık Sıralaması Görünümü‘ne ve kullandığı istatistiksel modele göre, 2023’ün kaydedilen en sıcak yıl olma ihtimali de %99,5’ten fazla. El Niño’nın etkileri asıl olarak ikinci yılda meydana geldiğinden, çok az uzman 2023’ün Dünya’nın en sıcak yılı için aday olacağını öngörmüştü. Ancak öngörüler tutmadı ve 2024’ün bu yıldan daha sıcak olması de çok mümkün. mümkün. 2023’ün yıllık ortalamasının da 1,5 °C eşiğine yaklaşacağı düşünülüyor.
El Niño koşulları ‘güçlü’ kategoride
NOAA’nın 14 Aralık tarihli gözlemine göre göre El Niño koşulları geçtiğimiz ay doğu tropik Pasifik’te yoğunlaştı ve “güçlü” kategoriye geçti. Bölgedeki deniz yüzeyi sıcaklıkları 8 Aralık’ta sona eren haftada ortalamanın 1,9 santigrat derece üzerinde ölçüldü. Bu, deniz yüzeyi sıcaklıkları ortalamanın 1,5 santigrat derece üzerinde olduğunda “güçlü” bir El Niño olayı tanımlanıyor.
El Niño koşullarının nisan-haziran 2024’e kadar sona ereceğini düşünen uzmanlar, bunu muhtemelen nötr koşulların takip edeceği yönünde yüzde 60 şans veriyor. La Niña koşullarının yükselme olasılığı ise haziran-ağustos aylarında %30’un üzerine, temmuz-eylül aylarında ise yüzde 40’ın üzerine çıkması tahmin ediliyor.
El Niño is expected to continue through the Northern Hemisphere winter, with a transition to ENSO-neutral favored during April-June 2024 (60% chance). An #ElNino Advisory remains in effect. https://t.co/5zlzaZ1aZx pic.twitter.com/QWeFZwU2Ae
— NWS Climate Prediction Center (@NWSCPC) December 14, 2023
Arktik ve Antarktika’daki deniz buzları en düşük seviyelerde
Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi’ne göre, Kuzey Kutbu da tarihteki en sıcak ikinci Kasım ayını yaşadı.
Antarktika deniz buzu miktarı da geçen ay, 2016’da belirlenen rekorun gerisinde kalarak Kasım ayına ait 45 yıllık verilerde ikinci en düşük seviyeyi gördü. Uluslararası Kriyosfer İklim Girişimi Kriyosferin Durumu” raporuna göre, “Antarktika deniz buzunun boyutunda 2016’dan bu yana eşi benzeri görülmemiş bir azalma, okyanus ısınmasının neden olduğu yeni bir kaçınılmaz düşüş durumuna doğru bir rejim değişikliğini temsil ediyor.”
The 18th #ArcticReportCard is out.
Warmest Arctic summer on record is evidence of accelerating climate change.
New chapters show promise of Indigenous knowledge to strengthen resilience.https://t.co/UFNyCm21g0#AGU23 #ClimateReadyNation @noaaresearch @NOAAClimate @theAGU pic.twitter.com/uj7V0XWd86
— NOAA (@NOAA) December 12, 2023
Carbon Brief’in değerlendirmesi de bu raporda, küresel sıcaklıklarda sanayi öncesi seviyelerin üzerine 2 santigrat derecelik bir artışın dünyayı gerçekten endişe verici bir duruma sürükleyeceği yönünde. Raporda, mevcut emisyonlarla 2070 yılına kadar deniz seviyesinde bir metre, 2100’lerin başlarında ise üç metre yükselmenin mümkün olabileceği belirtiliyor.
Küresel istasyonlar arasında 23’ünde de kasım ayında tüm zamanların en yüksek sıcaklık rekorları tespit edildi. Hiç bir istasyonda “en soğuk rekoru” ölçülmedi.
Türkiye’de son 53’de yılın en sıcak iki kasım ayından biri
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde yer alan verilere göre, Türkiye‘de 9,3 derece olan 1991-2020 dönemi kasım ayı ortalama sıcaklığı, geçen ay 12,5 dereceyle normallerin 3,2 derece üzerinde gerçekleşti. 2010 yılı kasımında da ortalama sıcaklık 12,5 derece ölçülmüştü.
Geçen ay, yurdun büyük bölümünde mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşen sıcaklıklar, Korkuteli, Karaisalı, Hakkari, Ergani ve Mardin çevrelerinde mevsim normalleri civarında seyretti.
Kasım ayında en düşük sıcaklık sıfırın altında 15,3 derece ile Erzurum’da, en yüksek sıcaklık 32,9 derece ile Manisa‘nın Salihli ilçesinde tespit edildi.
Bu yılın kasım ayı ortalama minimum sıcaklıkları, 1991-2020 dönemi minimum sıcaklık normallerinin 0,8 derece üzerinde gerçekleşirken, maksimum sıcaklık normallerinin ise 4,1 derece üzerinde oldu.
Marmara Bölgesi‘nin kasım ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 11 dereceyken, bölgede geçen ay ortalama sıcaklık 14,2 dereceyi gördü.
Uzun yıllar kasım ayı maksimum sıcaklık değeri 27,2 derece olan İstanbul’da geçen ayın sıcaklığı 29,6 derece ölçülürken, aradaki sıcaklık farkı 2,4 derece oldu.
Comments