By 
Temiz Hava Merkezi’nin (CSA) yayımladığı raporda, Avustralya’da 2023 yılındaki hava kirliliğinin sonuçları paylaşıldı. Hava kirliliğinin olumsuz sonuçlarını ortaya koyan rapora göre; hava kirliliği Avustralya’da 3 bin 200 kişinin ölümüne yol açtı ve toplamda 6,2 milyarlık bir zarara neden oldu.
Araştırmacılar, hava kirliliğinin dünyadaki hastalıkların ve erken ölümlerin en büyük çevresel nedeni olduğuna dikkat çekti; bu nedenin ve olumsuz sonuçlarının önlenebilecek durumda olduğunu da vurguladı.
‣ Hava kirliliği DSÖ’nün standartlarına çekilebilirse insan yaşamı 2.3 yıl uzatılabilir
‣ TÜSAD: Hava kirliliği solunum sağlığını tehdit ediyor, sekiz milyon erken ölümün sebebi…
‣ Hava kirliliği 2020’de AB genelinde 238 bin kişinin erken ölümüne yol açtı
Fotoğraf: David Gray/Reuters
Raporda, hava kirliliğinin Avustralyalılar için sağlık etkileri hakkında geniş kanıtları özetleniyor. Bu kirlilik, havada bulunan partikül maddeler ve karbon monoksit, azot dioksit ve kükürt dioksit gibi gazları içeriyor. Raporda ayrıca hava kirliliğini daha güvenli hale getirmek için bir koordine çalışmanın gerektiği açıklanıyor.
Neden temiz hava yatırımı yapmalıyız?
Bilim insanları, Avustralya’nın temiz hava yatırımı yapması gerektiğini şöyle açıkladı:
“Hava kirliliği bulaşıcı olmayan hastalıkların sebebi oluyor. Kalp hastalığı, felç, bunama, tip 2 diyabet, akciğer hastalıkları ve kanser, Avustralyalılar için hastalığın ve ölümün önde gelen nedenleri. Hava kirliliği toplumda tüm bu durumların riskini artırıyor.
Hava kirliliği bulaşıcı hastalıkları kötüleştiriyor. Hava kirliliği, solunum yolu enfeksiyonları riskini artırıyor, örneğin; influenza ve COVID-19 gibi hastalıkların riskini artırabiliyor.”
Fotoğraf: Joel Carrett/ Reuters
‘Toplumun savunmasız tarafı daha çok etkileniyor’
Rapora göre; hava kirliliği sağlıktaki eşitsizliklerinin artmasına neden oluyor. Buna göre; hava kirliliği ile mücadele, Avustralya’da sağlık eşitsizliklerini azaltmada güçlü bir fırsatı temsil ediyor. Toplumun en savunmasız/dezavantajlı konumda bulunan insanları, hava kirliliği maruziyetinden kaynaklanan daha kötü sağlık sonuçları nedeniyle daha yüksek risk grubunda bulunuyor.
Savunmasız insanlar başlığı; yaşlı yetişkinler, hamile kadınlar ve doğmamış bebekler, çocuklar, önceden mevcut kronik hastalıkları olan insanlar, sosyal olarak dezavantajlı nüfuslar, Kızılderili ve Torres Boğazı Adaları’nda yaşayan insanları içeriyor. Hava kirliliğini azaltmanın, eşitsizliği de azaltacağı belirtiliyor.
‣ ‘Asya’daki ağır hava kirliliğinin altında küresel adaletsizlik yatıyor’
İklim değişikliği ve kirlilik birbirini besliyor. İklim değişikliği, daha sık ve şiddetli orman yangınlarına yol açıyor. Bunun sonucunda, şiddetli orman yangınları küresel iklimi ve hava sistemleri etkileniyor.
Fotoğraf: Reuters
‘Hava kirliliğini azaltmak refahı artırır’
Rapor ayrıca temiz havanın birçok ek faydasına da değiniyor. Fosil yakıtlardan kaynaklanan hava kirliliğini azaltmak için uygulanan politikaların sağlık, çevre ve sosyal olarak birçok faydası mevcut. Önlemler, enerji ve ulaşım sistemlerini dekarbonize etmek, şehirleri yeşillendirmek ve kentsel ve konut tasarımını iyileştirmekten yangın önleme stratejilerine kadar uzanıyor. Rapora göre hava kirliliğini azaltmak, sosyal, çevresel ve ekonomik refahı artırıyor.
Öte yandan rapor hava kirliliğinin etkilerinin arttığına dikkat çekiyor. Nüfus artışı ve yaşlanma, kentleşme ve artan ulaşım ve enerji talepleri hava kalitesi, iklim değişikliği ve nüfus sağlığı için riskleri de beraberinde getiriyor. Bu nedenle araştırmada yarın değil şimdiden itibaren birtakım müdahalelerin gerektiğine vurgu yapılıyor.
Ayrıca araştırmanın çıktılarından biri de ekonomik maliyetlerin yüksekliği ve ne kadar daha yükseleceğinin tahmin edilemediği gerçeği. Bugüne kadar yapılan hesaplamalar, hava kirliliği nedeniyle oluşan ölümlerin maliyetlerini yıllık 6,2 milyar dolar olarak gösteriyor. Ancak hava kirliliğinin diğer ögeleri (örneğin, araç trafiğinden kaynaklanan azot dioksit) ve iş gücü, verimlilik, refah ve diğer toplumsal etkiler gibi sağlık dışı maliyetlerini hesaba katma konusunda mevcut ekonomik analizler büyük ölçüde eksik kalıyor.
Öte yandan hava kirliliğinin giderilmesi için harcanan her dolar; daha düşük sağlık maliyetleri, daha sağlıklı insanlar ve daha uzun yaşam süreleri şeklinde geri dönüş sağlıyor.
‣ 1 Nokta 5: ‘Sessiz katil’: Hava kirliliği
‣ Greenpeace: Türkiye’de hava kirliliğinden ölüm riski, trafik kazalarından yedi kat fazla
Fotoğraf: robdownunder
Temiz hava herkesin hakkı
Uzmanlar hava kirliliği ve olumsuz sağlık etkilerinin, enerji üretimi ve ısınma yöntemleri, ulaşım sistemleri ve iklimle ilişkili olduğunu söylüyor. Tek bir politikanın hava kirliliği sorununu yeterince ele almayacağını belirten bilim insanları, etkili politika önlemleri ve düzenlemelerin, hava kirliliği kaynaklarını ve maruziyetlerini hesaba katması gerekliliğine dikkat çekiyor.
“Temiz hava, paylaşılan bir kaynak ve temel bir insan hakkıdır” diyen araştırmacılar; hava kirliliğinin herkesi etkilediğini, temiz hava konusundaki ulusal koordinasyonun da tüm Avustralyalılara fayda sağlayacağını belirtiyor.
Comments