NASA‘nın “Plankton, Aerosol, İklim, Okyanus Ekosistemi” (PACE) uydusu, Florida‘daki Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu‘ndan fırlatıldı.
SpaceX Falcon 9 roketiyle, 8 Şubat’ta fırlatılan PACE, Dünya’nın yüzlerce kilometre üzerindeki yörüngesinden okyanuslardaki mikroskobik yaşamı ve atmosferdeki mikroskobik parçacıkları inceleyecek. Okyanus sağlığı, hava kalitesi ve değişen iklimin etkilerine odaklanacak uydudan fırlatıldıktan yaklaşık beş dakika sonra sinyal alındı.
948 milyon dolara mal olan uydu, iki bilim aracıyla dünyayı her gün tarayacak. Üçüncü bir cihaz aylık ölçümler yapacak.
NASA yöneticilerinden Bill Nelson, “NASA’nın Dünya gözlem uyduları filosuna eklenen bu yeni PACE, atmosferimizdeki ve okyanuslarımızdaki parçacıkların küresel ısınmayı etkileyen temel faktörleri nasıl tanımlayabildiğini daha önce hiç olmadığı kadar öğrenmemize yardımcı olacak. Bunun gibi misyonlar Biden-Harris Yönetimi’nin iklim gündemini destekliyor ve değişen iklimimizle ilgili acil soruları yanıtlamamıza yardımcı oluyor” dedi.
Fitoplanktonları, balık varlığını, algleri izleyecek
Uydunun hiperspektral okyanus rengi cihazı, araştırmacıların okyanusları ve diğer su kütlelerini ultraviyole, görünür ve yakın kızılötesi ışık spektrumunda ölçmesine olanak tanıyacak. Bu, bilim insanlarının fitoplanktonun dağılımını izlemelerine ve ilk kez bu organizmaların hangi topluluklarının günlük ve küresel ölçeklerde mevcut olduğunu uzaydan belirlemelerine olanak tanıyacak.
Elde edilecek veriler bilim insanlarının yanı sıra kıyı kaynakları yöneticilerinin de okyanustaki balık varlığının sağlık durumunu anlamasına, zararlı alg çoğalmalarını izlemesine ve deniz ortamındaki değişiklikleri belirlemesine yardımcı olacak.
Separation confirmed—PACE is now flying free from its @SpaceX Falcon 9 rocket.
We’ll be #KeepingPACE with the @NASAEarth spacecraft throughout its mission as it studies our ocean and clouds. pic.twitter.com/dhPgQSuPCM
— NASA (@NASA) February 8, 2024
En gelişmiş görev aracı
Uzay aracı taşıdıığı iki polarimetreyle de güneş ışığının atmosferdeki parçacıklarla nasıl etkileşime girdiğini tespit edecek ve araştırmacılara atmosferik aerosoller ve bulut özelliklerinin yanı sıra yerel, bölgesel ve küresel ölçeklerde hava kalitesi hakkında yeni bilgiler verecek.
Cihaz ve polarimetrelerin birleşimiyle PACE, okyanus ve atmosfer arasındaki etkileşimlere ve değişen iklimin bu etkileşimleri nasıl etkilediğine dair bilgiler sağlayacak.
PACE, okyanus biyolojisini incelemek için şimdiye dek yürütülen en gelişmiş görev. Mevcut Dünya gözlem uyduları yedi veya sekiz renkte görebilirken, PACE, bilim insanlarını denizdeki alg türlerini ve havadaki parçacık türlerini tanımlamasına olanak tanıyacak 200 renkte görecek.
Washington‘daki NASA Genel Merkezi’nden Yer Bilimleri Bölümü direktörü Karen St. Germain de şunları söyledi:
“PACE’in gözlemleri ve bilimsel araştırmaları, okyanusun iklim döngüsündeki rolü hakkındaki bilgimizi derinden geliştirecektir. Yeni elde edeceğimiz veriler, onu Yüzey Suyu ve Okyanus Topografyası misyonumuzdaki veriler ve bilimle birleştirdiğimizde hızla artıyor ve okyanus biliminde yeni bir çağ başlatıyor. PACE, Dünya sistemi hakkındaki anlayışımızı hızlandıracak ve NASA’nın, kıyı topluluklarımızın ve endüstrilerimizin hızla gelişen zorluklarla başa çıkmasına yardımcı olmak için eyleme geçirilebilir bilim, veriler ve pratik uygulamalar sunmasına yardımcı olacak..”
Dünyadaki okyanuslar, deniz seviyesinin yükselmesinden deniz sıcaklık dalgalarına ve biyolojik çeşitlilik kaybına kadar iklim değişikliğine birçok şekilde tepki veriyor. PACE ile araştırmacılar, atmosferden karbondioksiti emip hücresel materyallerine dönüştürerek küresel karbon döngüsünde önemli bir rol oynayan fitoplankton üzerindeki etkilerini de inceleyebilecek.
Bu küçük organizmalar, gıda güvenliği, rekreasyon ve ekonomi için kritik kaynaklar sağlayan daha büyük su ve küresel ekosistemleri yönlendiriyor.