By 
135 ülke üzerine yapılan yeni bir araştırmaya göre iklim değişikliği 2050’ye kadar yıllık küresel ekonomik hasılanın yüzde 4’ünün kaybına neden olabilir ve dünyanın çok daha yoksul bölgelerini orantısız ve sert bir şekilde etkileyebilir.
Ülkelere ekonomilerinin sağlığına dayalı olarak kredi puanları veren derecelendirme firması S&P Global’in 27 Nisan’da yayımladığı rapor iklim değişikliğine odaklanıyor.
Raporda yükselen deniz seviyelerinin etkilerine, daha düzenli sıcak hava dalgalarına, kuraklığa ve fırtınalara değiniliyor.
İlgili haber: İklim aktivistlerinden ‘Dünya Günü’ kampanyası: İklim acil durumu ilan edilsin
İklim değişikliği senaryosu ve GSYİH’de kayıp
Reuters’in aktardığına göre; bilim insanları tarafından ‘RCP 4.5‘ olarak ifade edilen ve hükümetlerin büyük yeni iklim değişikliği politikalarından büyük ölçüde geride durduğu temel bir senaryoda düşük ve düşük-orta gelirli ülkelerin, daha zengin olanlardan ortalama 3,6 kat daha fazla gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) kaybı yaşaması muhtemel görünüyor.
Bangladeş, Hindistan, Pakistan ve Sri Lanka‘nın orman yangınlarına, sel baskınlarına, büyük fırtınalara ve ayrıca su kıtlığına maruz kalması, Güney Asya‘nın GSYİH‘nın yüzde 10 ila 18’inin risk altında ve Kuzey Amerika‘nınkinin yaklaşık üç katı ve en az etkilenen bölge olan Avrupa‘dan 10 kat daha fazla risk altında olduğu anlamına geliyor.
İlgili haber: Greta Thunberg’den iklim kriziyle mücadele için el kitabı
Sıcak hava dalgaları, kuraklık, sel ve fırtınalar…
Orta Asya, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Sahraaltı Afrika bölgeleri de büyük kayıplarla karşı karşıya. Doğu Asya ve Pasifik ülkeleri, Sahraaltı Afrika ile benzer seviyelerde söz konusu etkilere maruz kalıyor ancak bunun başlıca nedeni sıcak hava dalgaları ve kuraklıktan ziyade fırtınalar ve seller.
2050 Avrupa’daki ülkelerin orta dereceli stres senaryosunda nüfusun sıcak hava dalgalarına maruz kalma oranları.
S&P‘nin önde gelen hükümet kredi analisti Roberto Sifon-Arevalo, “Farklı derecelerde, bu dünya için bir sorun. Sonuçlardan gerçekten öne çıkan şey ise dünyanın bu (daha yoksul) bölgelerinin çoğunun uluslararası desteğe ihtiyaç duyuyor olması” diyor.
İlgili haber: Küresel ısınma, deniz ekosisteminde son 250 milyon yılın en büyük yok oluşuna sebep olabilir: Çare 1.5 derece
Türkiye’yi ne bekiyor?
Raporda Türkiye’ye ilişkin veriler de yer alıyor. Buna göre; Türkiye özellikle sıcak dalgalarının daha fazla etkisi altında olacak. Raporda Türkiye için verilen hazırlık puanı dört, Türkiye’nin tarım arazilerinin yüzde 83’ü ise su stresiyle karşı karşıya. Öte yandan nüfusun neredeyse tamamı (yüzde 96’sı) sıcak hava dalgalarından etkilenecek.
Orta Asya ülkelerinin İspanya, Portekiz, İtalya, Yunanistan ve Türkiye gibi Akdeniz ülkeleri ile benzer su stresi seviyelerine maruz kalmasının muhtemel olduğu belirtiliyor.
Etkilerin iklim eylemi uyum çabaları olmadığı sürece daha da yaygınlaşmasının da muhtemel olduğu ayrıca bildiriliyor.
İlgili haber: Yassine Lembarki: İnsanlık için en kötü ve en iyi çağ, krizi aşabiliriz [İklim Kuşağı-28]
‘İklim değişikliğinin ülkelere maliyeti artıyor’
Ekvator ve küçük adalar çevresindeki ülkeler ise daha fazla risk altında. Tarım gibi sektörlere daha fazla bağımlı olan ekonomilerin ise büyük hizmet sektörlerine sahip olanlardan daha fazla etkilenmesi muhtemel görünüyor.
Çoğu ülke için, iklim değişikliğinin etkilerine maruz kalma oranları ve iklim değişikliğinden kaynaklanan maliyetler zaten artıyor. Sigorta şirketi Swiss Re‘ye göre son 10 yılda sadece fırtınalar, orman yangınları ve sel felaketleri küresel olarak GSYİH‘nın yaklaşık yüzde 0,3’ü kadar kayıplara neden oldu.
Günde 115 ölüm
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) ayrıca, son 50 yılda dünyanın herhangi bir yerinde ortalama olarak hava, iklim veya su ile ilgili bir felaketin meydana geldiğini ve günlük 115 ölüme ve 202 milyon doların üzerinde kayba neden olduğunu ortaya koydu.
S&P’den Sifon-Arevalo, büyük kasırgalardan sonra bazı Karayip Adaları gibi bazı ülkelerin aşırı hava koşulları nedeniyle kredi notlarında düşüş yaşadığını söyledi.
İklim değişikliğinden kaynaklı kayıplar ve kredi notu
Ancak Sifon-Arevalo ülkelerin söz konusu değişikliklere karşı nasıl hareket edecekleri gibi konularda hala çok belirsizlik olması sebebiyle yeni verilerin ülke derecelendirme modellerine henüz eklenmeyeceğini söyledi.
Geçen yıl bir grup İngiltere üniversiteleri tarafından küresel sıcaklıklarda daha aşırı bir artışa ilişkin olarak yapılan bir araştırma, 60’tan fazla ülkenin 2030’a kadar küresel ısınma nedeniyle notlarının düşebileceğini öngördü.
Comments