By 
Finlandiya‘da hafta sonu yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde eski başbakan Alexander Stubb ve eski dışişleri bakanı Pekka Haavisto, ikinci tura sağcı popülist bir adayı eleyerek cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turuna yükseldi.
Aşırı sağcı Fin partisinin popülist adayı Jussi Halla-aho ikinci tura kalamadı.
Seçimleri düzenleyen yetkililer, tüm oylar sayıldığında merkez sağ Ulusal Koalisyon Partisi’nin adayı Stubb’un oyların yüzde 27,2’sini kazandığını, bağımsız olarak yarışan Yeşiller Partisi üyesi liberal aday Haavisto’nun ise yüzde 25,8 oy aldığını açıkladı.
Uzmanlar, aşırı sağcı Gerçek Finler partisinin adayı Halla-aho’nun ikinci tura çıkabileceğini düşünüyordu, çünkü 2019’da düzenlenen genel seçimlerde birinci gelen Sosyal Demokrat Parti’nin (SDP) ardından az farkla ikinci olmuştu. Cumhurbaşkanlığı seçiminde ise beklentilerin gerisinde kalarak oyların yüzde 19’unu alabildi.
Seçmen katılımı yüzde 74,9
Finlandiya’nın NATO’ya katılmasından ardından iki dönem başkan olan Sauli Niinistö’nün yerini alacak olan kişi için yapılan seçime, ön seçmenler rekor katılım gösterdi. Önceden oy kullanabilenlerin yüzde 44,6’sından fazlası oy kullandı, bu da 1,9 milyon kişiye denk geliyor. Seçim günü ise seçmenin yüzde 74,9’u oy kullandı.
11 Şubat’ta ikinci tur seçim yapılacak. Cumhurbaşkanı ilan edilebilmesi için kazanan adayın oyların yüzde 50’sinden fazlasını alması gerekiyor.
İlk Yeşil ve açık eşcinsel başkan adayı
Ülkenin ilk Yeşil ve ilk gey cumhurbaşkanı olmayı ümit eden 65 yaşındaki eski dışişleri bakanı Pekka Haavisto, seçim sürecinde Finlandiya’nın hem acil bir sosyal sorun hem de ulusal güvenlik sorunu olarak azınlıklara yönelik nefret söylemine son vermesi gerektiğine vurgu yapmıştı.
“İnsanların eşcinsel erkeklerin seçilebileceğini asla hayal edemeyeceklerini görebiliyordunuz. Ancak bu durum değişiyor” diyen Cumhurbaşkanı adayı, kampanyasının bir bölümünü “kulüp geceleri”nde gerçekleştirdi. Önde gelen Fin müzisyenlerinin katıldığı kulüp gecelerinde ‘DJ Pexi’ sahne adını kullanan Haavisto, performansında 60’lı ve 70’li yılların en sevdiği şarkıları çaldı; parçalar arasında destekçilerine şarkıların kendisi için ne anlama geldiğini anlattı.
65 yaşındaki Haavisto, Pazar gecesi Helsinki’deki seçim partisinde kalabalığa. “Çok mutluyum ve memnunum. Bunun için çok çalıştık” dedi.
Finlandiya’nın NATO’ya katılımından sonraki ilk seçim
Pazar günkü seçim, Rusya sınırında jeopolitik risklerin arttığı bir ortamda, Finlandiya’nın NATO‘ya katılımından bu yana yapılan ilk seçim olma özelliği taşıyor.
Devlet başkanı ve ordunun başkomutanı olan ve hükümetle işbirliği içinde dış politikadan sorumlu olan cumhurbaşkanı, Finlandiya’yı NATO zirvelerinde ve uluslararası liderlerle yapılan toplantılarda temsil ediyor.
Merkez sağcı aday, nükleer silah konuşlandırılmasını savunuyor
2014’ten 2015’e kadar başbakan olan ve sekiz yıl hükümette kalan Stubb, Cuma günü Guardian’a Vladimir Putin‘in Ukrayna‘yı işgal etmesi nedeniyle siyasi emeklilikten vaz geçtiği söylemişti: “Sekiz yıl üst üste hükümette görev yaptığım ve tüm önemli portföyleri elinde bulundurduğum için, 2016 yılında Tanrı ve ülkem için çok şey yaptığımı hissettim. Planım siyasete ya da ulusal politikaya dönmek değildi… ama Putin’in Ukrayna’ya saldırısı bu kararımı değiştirdi.”
Mevcut ortamda, Rusya ile tüm kara sınırını kapatan Finlandiya için dış ve güvenlik politikasının “varoluşsal” olduğunu belirten eski başbakan ülkesinin NATO’ya katılmasının ardından dış politikasında yeni bir çağa girdiğini belirtti.
Stubb, seçimler öncesindeki son münazarada “Sonuçta nükleer caydırıcılık NATO’nun korumasının merkezi bir bileşenidir” diyerek Finlandiya’ya ABD‘nin nükleer silahlarının konuşlandırılmasına yeşil ışık yakmıştı.
Comments