Doğa MücadelesiManşet

Cengiz Holding, Kazdağları’nda altın madeni projesi için yeniden ÇED başvurusu yaptı

0

Cengiz Holding‘in Kazdağları‘nda yaklaşık 3,5 milyon ağacı keserek altın ve bakır madeni ocağı genişletme projesine verilen ÇED olumlu kararının yürütmesinin durdurulmasının ardından yeniden başvuru yaptı.

Şirketin ‘ÇED sürecini revize ettiği’ iddiasıyla yaptığı başvuru bugün Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan duyuruda ortaya çıktı.

Evrensel Gazetesi‘nden Özer Akdemir‘in duyurduğuna göre şirket, Çed kararları bu şekilde iptal edilen maden şirketlerinin kullandığı 2009 /7 Genelgesi’ni kullanarak yeni başvuruyu yaptı.

ÇED kararlarını “iptale karşı koruma ve kurtarma süreci gibi” işletilen bu genelge kapsamında yapılan yeni başvuruda halkın katılımı toplantısı da yapılmayacak ve başvuru Ankara’da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığında yapılacak olan İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısında değerlendirilecek.

Akdemir’in aktardığına göre, 13 Ekim 2022 tarihinde Ankara‘da yapılacak İDK toplantısı duyurusu bakanlık İnternet sitesinde yayımlandı ve madenin ruhsat numarasının da değiştiği görüldü.

Projeyi hatırlayalım:19 yıl Kazdağları delik deşik edilecek

Çanakkale’nin Çan ilçesine bağlı Halilağa Köyü’nde halk, yıllarca Cengiz Holding tarafından açılmak istenen “Halilağa Bakır Ocağı Kapasite Artışı, Cevher Zenginleştirme Tesisi ve Atık Depolama Tesisi Projesi”ne karşı mücadele yürütüyor.

Şirket, Şirket iki farklı ruhsat sahasını birleştirerek toplam 580 hektar yani 773 futbol sahası büyüklüğündeki Halilağa Bakır Görünümlü Altın Madeni’ne sahip Truva Bakır AŞ’yi 2019 yılında Kanada menşeili Liberty Gold ve Teck Resorurces’tan satın almış ve altın madeni projesini ÇED onayına sunmuştu.

  •  ÇED başvuru dosyasına göre proje 2 yıl arazi hazırlık ve inşaat dönemi, 15 yıl işletme dönemi ve 2 yıl kapatma dönemi olmak üzere toplam 19 yıl proje ömrü planlanmış.
  • Patlatmalı açık ocak işletmeciliği ile yılda 6 milyon ton cevher ve 7 milyon ton pasa olmak üzere toplam 13 milyon tonluk bir kazı yapılacak.
  • 90 milyon ton cevher ve 105 milyon ton pasa üretilecek.
  • Projeden etkilenecek köyler Hacıbekirler, Muratlar, Halilağa, Yanıklar, Osmaniye, Yaylacık köyleri. Proje Hacıbekirler köyüne yalnızca 750 metre mesafede.
  • Muratlar ve Hacıbekirler köylerinin içme suyu kaynakları da proje alanında bulunmakta. Raporda söz konusu köyler için alternatif su kaynakları belirleneceği ifade ediliyor: Yani bu köylerin sularına el konulacak.
  • ÇED alanı içinde kalan 540 hektar orman ve 43 hektar tarım alanı yok edilecek.
  • Proje alanına 150 metre mesafede 1. Derece arkeolojik sit olduğu görünüyor. Ancak bu konuda dosyada hiçbir bilgi verilmedi.

Proje, Alamos Gold‘un sonrasında terk etmek zorunda kaldığı Kirazlı Altın Madeni ve onun diğer ayağı olan Ağı Dağı Altın Madeni projelerinin ortasında yer alıyor. Üç projenin birden hayata geçmesi, Kazdağları’nda 19 bin futbol sahası (13 bin 500 hektar alan) büyüklüğünde bir maden alanının oluşmasına yol açacak. Projeler; bölgenin su varlıkları, toprağı ve tarımsal üretimi ile birlikte Kazdağları’nda binlerce yıllık bir kültürü de tehdit ediyor.

Kamuoyuna bakır madeni projesi olarak sunulsa da, aynı ruhsat alanı için 2012 yılında “Halilağa Altın Madeni Projesi” ismiyle ÇED süreci yürütülmüş ve ÇED olumlu kararı alınmış; ancak yöre halkının tepkisi nedeniyle, proje bugüne kadar hayata geçememişti.

Bu ÇED olumlu kararı, hala geçerli olsa da şirket, yeni projede bu kararın geçerli olduğu kısmı kullanmayacağını beyan ediyor. Projenin işletme Ruhsat alanı yaklaşık 5166 hektar. Şirket, şimdilik alanın 603 hektarlık kısmı için ÇED başvurusu yapılıyor. ÇED alanı üç poligondan oluşuyor.

Halilağa için başlayan ÇED sürecinde 2020 yılında gerçekleştirilen Halkın Katılım Toplantısı’nda bölge halkı ve çevre örgütleri büyük bir katılım gerçeleştirmiş, köye giriş yollarında beş farklı arama noktası kurarak insanların toplantıya katılımını engelleyen jandarma, toplantının iptaline dair tutanak tutulurken de çıkan arbede sırasında kalabalığa biber gazıyla müdahale etmişti.

Daha sonra Şubat 2021’de yapılan toplantıda halkın tüm itirazlarına rağmen 26 Temmuz 2021 tarihinde projeye verilen “ÇED Olumlu” kararına karşı Kazdağları Ekoloji Platformu’nun organizasyonu ile çevre örgüt ve STK’ları tarafından dava açıldı. Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Çanakkale Tabip Odası, İnsan Hakları Derneği Çanakkale Şubesi, Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği, Ayvalık Tabiat Derneği, Ege ve Marmara Çevre Belediyeler Birliği gibi altı kurumsal davacı dışında, bölgede yaşayan 82 kişi de davacı oldu.

Davalar kapsamında yapılan bilirkişi incelemesinde ‘Defol Cengiz’ pankartı taşıyan köylüler protestolar yaptı.
‣ Kazdağları Ekoloji Platformu kuruldu: Ancak birlikte mücadeleyle kazanabiliriz
‣ Cengiz Holding Kazdağları’nda ÇED’e aykırı sondaj faaliyetlerine başladı
‣ Kazdağları direnişinin üçüncü yılı: Her köyün tepesinde bir maden projesi

Temmuz 2022’de TEMA Vakfı ve Çan Çevre Derneği’nin açtığı davada Çed olumlu kararına yürütmeyi durdurma kararı verildi. Çevreciler, kesin kararın da iptal olmasını istediklerini dile getiriyordu.

 

 

 

 

 

You may also like

Comments

Comments are closed.