Kadınlardan itiraz var: Nafakama dokunma!

Türkiyeli 100 kadın, nafaka hakkına saldırıya karşı hazırlanan, “Kadınların Nafaka Hakkına Dokunmayın!” başlıklı çağrı metnini imzaladı. İstanbul Barosu Başkan Yardımcısı Moroğlu da kadını güçlendirmeden nafaka ile ilgili kanunda değişiklik yapılmaması gerektiğine işaret etti

Aralarında Ümit Boyner, Latife Tekin, Zuhal Olcay, Müjde Ar, Leman Sam, Nesrin Nas, Hazal Kaya, Feride Acar, Ufuk Tarhan gibi isimlerin de yer aldığı, farklı çalışma alanlarından 100 tanınmış kadınlara nafaka hakkının hiçbir şekilde kısıtlanmaması için harekete geçti. ‘Nafaka Hakkı Kadın Platformu’nun hazırladığı’ ve  nafaka hakkının değiştirilmemesi veya geri alınmaması gerektiğinin altını çizdikleri bir metin yayımlayan kadınlar, bütün hemcinslerini halkarına sahip çıkmaya ve metni imzalamaya çağırdı.

İMZALAYIN – Nafaka Hakkı Kadın Platformu İmza Metni

Sadece nafaka hakkının değil, kadınların boşanma ve miras hakkı dâhil olmak üzere tüm kazanılmış haklarının da tehlike altında olduğunun vurgulandığı çağrı metni özetle şöyle:

“Kimse kreşin ücretini kimin ödeyeceğinden söz etmiyor”

“Nafaka yerine kadının iş bulup çalışması ya da nafakanın devlet tarafından ödenmesi talep edilmektedir. Oysa ki TÜİK 2018 verilerine göre Türkiye’de kadınların istihdam oranı yalnızca % 29’dur ve bu rakam gerçekte çok daha düşüktür.

“Eğitim ve istihdam konusunda erkeklerle eşitsiz durumda olan kadınlardan asıl olarak ev kadını ve anne olmaları istenmektedir. ‘Ev kadını’ olarak evlilik yaşamı boyunca eş, çocuk, hasta ve yaşlıların bakımı ile uğraşmak durumunda bırakılan bu kadınlardan, boşandıkları anda mucizevi bir şekilde geçinmelerine yetecek ücretlerde işler bulmaları beklenmektedir. Devletin ücretsiz, kaliteli ve güvenilir kreş hizmetleri sağlamadığı koşullarda, çocuklara kimin bakacağından, bakıcının ya da kreşin ücretini kimin ödeyeceğinden kimse söz etmemektedir.”

“Kaygıyla izliyoruz”

Hacettepe Üniversitesi’nce hazırlanan “Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması”nın da hatırlatıldığı çağrı metni şöyle devam etti:

“Boşanmış ya da eşinden ayrı yaşayan kadınların % 75’inin fiziksel ya da cinsel şiddete, % 80’inin ise duygusal şiddet/istismara maruz kaldığını göstermektedir. Kadınlar açısından tablonun bu kadar vahim olduğu bu koşullarda kazanılmış yasal bir hak olan Nafaka Hakkı’nın geri alınması, değiştirilmesi veya sınırlandırılması kadınları güçlendirecek bir adım olamaz. Aksine, evlilik sırasında ve sonrasında başta ekonomik şiddet olmak üzere, tüm şiddet ve ayrımcılık biçimlerini pekiştirip, kadınları daha da güçsüzleştirecektir.

“Biz aşağıda imzası olanlar, nafaka hakkına itiraz edenlerin; ayrıca çocukların velayeti, yasal mal rejimi, kadının boşanma ve miras hakkı, kadını şiddetten koruyan 6284 sayılı yasa ve İstanbul Sözleşmesi’ne karşı yürüttükleri kampanyaları da kaygı ile izliyoruz.”

“Tüm devlet otoritelerini ve siyasetçileri, kadınların kazanılmış haklarına saygı duymaya davet ediyoruz. Özellikle tek seçenek olarak evlilik sunulduğu için meslek sahibi olamamış veya meslek sahibi olsa dahi çalışmasına izin verilmediği ve/veya evin tüm yükü üzerine bırakıldığı için mesleğini icra edememiş kadınların bir nebze de olsa hayata tutunmasına olanak veren yoksulluk nafakasını şu ya da bu biçimde sınırlama girişimlerinden uzak durmaya çağırıyoruz.”

İmzacılar: Arzum Onan, Oyuncu, Aslı Tohumcu, Yazar, Ayça Damgacı, Oyuncu, Aylin Aslım, Müzisyen/Besteci, Aylin Nazlıaka, İş İnsanı/Eski Milletvekili, Arzu Çerkezoğlu/ DİSK Genel Başkanı, Aysel Çelikel, Hukukçu/Eski Adalet Bakanı, Ayşe Sözeri Cemal, İş İnsanı, Ayşe Sucu, Gazeteci/Yazar, Ayşegül Tözeren, Edebiyat Eleştirmeni, Ayşenur Arslan, Gazeteci, Bahar Çuhadar, Gazeteci/Yazar, Banu Güven, Gazeteci, Banu Yelkovan, Gazeteci/Spor Yorumcusu, Birhan Keskin, Şair, Binnaz Toprak, Akademisyen/Eski Milletvekili, Buket Uzuner, Yazar, Burcu Karakaş, Gazeteci/Yazar, Büşra Sanay, Gazeteci/Haber Spikeri, Candan Yıldız/ Gazeteci, Ceren Moray, Oyuncu, Deniz Durukan, Şair/Yazar, Deniz Türkali, Oyuncu/Müzisyen, Ece Temelkuran, Gazeteci/Yazar, Elif Ilgaz, Gazeteci, Fatma Akdokur, Akademisyen, Fatma Bostan Ünsal, Akademisyen/Aktivist, Feride Acar, Akademisyen/GREVIO Eski Başkanı, CEDAW Komitesi Eski Başkanı, Feyhan Güver, Karikatürist, Figen Şakacı, Gazeteci/Yazar, Füsun Demirel, Oyuncu/Yönetmen, Gaye Boralıoğlu, Yazar, Gaye Erbatur, Akademisyen/Eski Milletvekili, Gencay Gürün, Eski Milletvekili/Tiyatro Yazarı, Gila Benmayor, Gazeteci, Gül Abus Semerci, Senarist/Yazar/Oyuncu, Gülay Batur, Karikatürist, Hatice Meryem, Yazar, Hazal Kaya, Oyuncu, Hidayet Şefkatli Tuksal, Yazar/Akademisyen, Işılay Saygın, Eski Milletvekili/Eski Devlet Bakanı, Işıl Özgentürk, Senarist/Yazar, İlkay Akkaya, Müzisyen, İlke Kodal, Balerin, Jale Özgentürk, Gazeteci/Yazar, Kezban Hatemi, Hukukçu/ Akil İnsanlar Heyeti Üyesi, Lale Orta, Hakem, Latife Tekin, Yazar, Leman Sam, Müzisyen, Leyla Selen Uçer, Oyuncu, Mehveş Evin, Gazeteci, Melda Onur, Gazeteci/ Eski Milletvekili, Melis Alphan, Gazeteci, Meral Tamer, Gazeteci/Yazar, Mualla Kavuncu, Akademisyen, Müjde Ar, Oyuncu, Nalan Kuruçim, Oyuncu, Nazan Kesal, Oyuncu, Necla Arat, Felsefeci/Kadın Çalışmaları, Necla Zarakol, İş İnsanı, Neslihan Akbulut Arıkan, Antropolog/Akademisyen, Nesrin Nas, Eski Milletvekili/Anavatan Partisi Eski Genel Başkanı, Nevşin Mengü, Gazeteci, Nilay Yılmaz, Spor Yazarı, Nilhan Antitoros, Hukukçu/ İş İnsanı, Nilüfer Açıkalın, Oyuncu/Yazar, Nur Ger, İş İnsanı/ TÜRKONFED YK Üyesi/ Yanındayız YK Başkanı, Nurcan Akad, Gazeteci, Oya Baydar, Sosyolog/Yazar, Önay Alpago, Hukukçu/Eski Devlet Bakanı, Özge Özpirinçci, Oyuncu, Özlem Yüzak, Gazeteci, Pelin Esmer, Yönetmen, Pınar Öğünç, Gazeteci/Yazar, Ruhat Mengi, Gazeteci/Yazar, Rümeysa Çamdereli, Müzisyen/Aktivist, Selin Şekerci, Oyuncu, Sema Kaygusuz, Yazar, Sena Kaleli, İş İnsanı/Eski Milletvekili, Seray Şahiner, Yazar, Serfiraz Ergun, Gazeteci, Sıla Türköne, Sosyolog, Şebnem Sönmez, Oyuncu, Şenal Sarıhan, Hukukçu/Eski Milletvekili, Şengül Hablemitoğlu, Akademisyen/Yazar, Şirin Payzın, Gazeteci, Tilbe Saran, Oyuncu, Türkan Miçooğulları, Kimyager/ Eski Milletvekili, Ufuk Tarhan, Fütürist/Ekonomist, Ümit Boyner, İş İnsanı/ TÜSİAD Eski Başkanı, Yakın Ertürk, Sosyolog/ BM Kadına Yönelik Şiddet Eski Özel Raportörü, Yasemin Göksu, Müzisyen, Yaşar Seyman, Yazar/BASİSEN Ankara ve İç Anadolu Eski Bölge Başkanı, Yazgülü Aldoğan, Gazeteci/Yazar, Yıldız Ramazanoğlu, Yazar, Zeynep Altıok Akatlı, Yazar/Eski Milletvekili, Zeynep Göğüş, Gazeteci/Yazar, Zeynep Oral, Gazeteci/Yazar, Zeynep Tanbay, Dansçı/Koreograf, Zuhal Olcay, Oyuncu

‘Haklara dokunulmamalı’

İstanbul Barosu Başkan Yardımcısı Nazan Moroğlu da Rusya’nın Sesi Radyosu’nda katıldığı Zafer Arapkirli’nin Seyr-i Sabah programında kadını güçlendirmeden nafaka ile ilgili kanunda değişiklik yapılmaması gerektiğine işaret etti.  Moroğlu şöyle konuştu:

“Nafaka konusu ne zaman ortaya çıktı? 2016 yılında TBMM’de bir araştırma komisyonu raporu açıkladı. Aile bütünlüğünü olumsuz etkileyen sebepler araştırıldı. Sonuç bölümünde kanunlarda değişiklikler öneriliyordu. Öyle bir rapor ki sadece iktidar partisinin oylarıyla geçti. Orada nafaka maddesi değiştiriliyordu. Erkeklerin üstündeki ipoteğinden kurtulması maddesi vardı”

Medeni Kanun’da nafakanın iki maddede düzenlendiğini anlatan Moroğlu, “Boşanma nedeniyle yoksulluğa düşen taraf deniyor. Bu sadece kadına değil erkekler de alabilir. Peki neden sadece kadınlar? Çünkü onların istihdamı durumu düşük, okuma yazma oranı düşük. Bir evlilik bitince yoksulluğa düşen taraf hep kadın oluyor. Kadın yeniden evlenirse, miras kalırsa o takdirde kesilir deniyor. Yani kesilmesi için belli kriterler var. Bunu hayat boyu diye nitelendirmek mümkün değil” dedi.

Moroğlu, nafaka ödememenin yaptırımı olduğunu ancak kadınların bunu kullanmaktan korktuğunu vurguladı; İstanbul Barosu’ndaki kayıtlara göre, nafakaların 200-300 TL civarında olduğunu ve bunların çoğunun da ödenmediğini belirtti.