Bu yazı aysebereket.wordpress.com/ dan alınmıştır
19 Mart 2017 Pazartesi günü, Hürriyet Gazetesi’nden Burak Çoşan’ın “Ekmek Katkı Maddesi GDO’lu çıktı” haberi üzerine dün, 20 Mart 2017 Salı günü Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “[…] ülkemizde gıdalarda GDO kullanımı kesinlikle yasaktır. Aykırı davrananlara 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir. Bu çerçevede, 2016 ve 2017 yıllarında 12 bin 286 GDO denetimi yapmış bulunuyoruz. Bu denetimlerde soya içeren 112 üründe GDO tespit edildi.”
Bugün öğle saatlerinde ise Bakan Çelik, Anadolu Ajansı’na yaptığı ve Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) sitesinde de yayınlanan açıklamada “2016-2017 yıllarında yurt içinde 660 GDO denetimi gerçekleştirildi. Bunların 7’sinde GDO’lu soya kıyması tespit edildi ve ilgililer hakkında yasal işlem yapıldı. Bunlar arasında ekmekte herhangi bir GDO izi tespit edilmedi. İthalat denetimlerinde ise söz konusu dönemde 11 bin 626 üründe GDO denetimi yapıldı. Bunların 105’inde GDO kaynaklı olumsuzluk tespit edilerek, bu ürünlerin ithalatına izin verilmemiştir. Bu ürünler menşeine iade edilmiştir” demekte. Yani, işin özü GDO tespit edilen 112 üründen 7’si sofralarımıza girmek üzere satışa sunulduklarında tespit edilmiş.
Bakan Çelik’in açıklamaları birçok soruyu akla getiriyor ama ilk aşamada akla gelenler:
- Yurtiçinde soframıza girmek üzereyken, ve hatta bir kısmı girmiş olan, marketlerden veya satıldıkları yerlerden alınıp, analiz edilen ve GDO içerdiği tespit edilen ürünlerin ve üreticilerin (marka) bir listesi var mı? Bu liste taklit ve tağşiş listeleri gibi bakanlık sitesinin kamuoyuna duyuru bölümünden kamuoyu ile paylaşılıyor mu? (Ben böyle bir bilgiye hiçbir yerde rastlayamadım)
- Yurtiçinde GDO içerdiği tespit edilen bu gıda ürünleri (Bakanın açıklamasına göre 2016-2017 yılında 7 adet GDO’lu soya kıyması), Bakanlığın yılda iki kez yayımladığı ve İnternet sitesinde yalnızca bir ay tuttuğu taklit ve tağşiş listesinde, GDO’lu soya olduğu belirtilmeden, yalnızca “soya tespiti” ibaresi kullanılarak mı açıklanıyor?
- Bir önceki sorunun yanıtı evet ise, insan gıdası olarak tüketimi izne tabi olan ve Türkiye’de bu izne sahip olmadığı için yasal sayılmayan bir maddeye, analiz edilen ürünün içeriğinde bulunmaması gereken alelade bir madde muamelesi yapmak, ve GDO içerdiğini belirtmemek doğru ve yeterli bir uygulama mıdır? Örneğin, bir sucukta kanatlı, yani tavuk ya da Hindi eti, bulunması ile Türkiye’de insan gıdası olarak tüketim izni almamış dolayısıyla yasak olan olan GDO’lu soya kıymasının, GDO’lu olduğu belirtilmeden, aynı listede yer alması doğru, şeffaf ve adil bir uygulama mıdır?
- Yurtiçi denetimde tespit edilen bu 7 GDO’lu soya kıymasının nereden geldiği araştırılıyor mu? Gıda katkı maddesi olarak mı ithal edilmiş (Türkiye’de GDO’lu soya üretimi yasak olduğu için Türkiye’de üretilmiş olamaz) yoksa hayvan yemi olarak Türkiye’ye izinli giren 7 GDO soya amacı dışında kullanılarak sofralarımıza mı girdi? (Türkiye’de Biyogüvenlik Kurulu tarafından hayvan yemi amaçlı ithalatı ve kullanımı onaylanan 7 GDO’lu soya, 25 GDO’lu mısır olmak üzere toplam 32 GDO var).
Sorulması gereken daha çok soru var ancak ilk aşamada yukarıda saydığım soruları biraz önce GTHB Basın Müşavirliği’ni arayıp sordum, mail ile sormamı rica ettiler. Mail’i yolladım, cevaplarını bekliyorum.
Hep dedik, hâlâ diyoruz, GDO bulaşır, GDO karışır. Yüzde yüz denetimi, takibi yapılamaz, yapılamıyor. Etini, sütünü, yumurtasını yediğimiz hayvanlar GDO’lu yemle besleniyorsa, bizim gıda zincirimizin içine doğrudan olmasa da zaten girmiş demektir. Bunun ötesinde, yem olarak Türkiye’ye girişi serbest olan toplam 32 GDO soya ve mısırın ülkeye girdikten sonra akıbetinin kesin olarak ne olduğu gerçekten bilebiliyor muyuz? Bakan Çelik’in açıkladığı bu GDO içeren ürünlerin markaları ne? Soframızda GDO var, şaka değil.
Kaynaklar:
http://www.tarim.gov.tr/Haber/1137/112-Gdolu-Urunun-105i-Ithalat-Asamasinda-Tespit-Edildi
http://www.tarim.gov.tr/Haber/1136/Bakan-Celikten-Ekmek-Konusunda-Aciklama
http://www.tbbdm.gov.tr/Home/Content/Announcements/B%c4%b0YOG%c3%9cVENL%c4%b0K_KURULU_TARAFINDAN_Y
Bu yazı aysebereket.wordpress.com/ dan alınmıştır
Ayşe Bereket
Twitter: @aysebereket
