By 
Kars‘ın Sarıkamış ilçesinde verici takılan Arkadaş isimli bozayı, yazın yiyecek bulabilmek ve üremek için Karadeniz’e göç etti. 141 günde bin 33 kilometre yol kat eden boz ayının halen Karadeniz’de olduğu ve kış uykusuna yatmadığı belirlendi.
Sarıkamış ilçesinde göç eden bozayıları takibe alan KuzeyDoğa Derneği, 5 yaşındaki dişi boz ayıyı, taktıkları vericiyle aylarca takip etti. Uysal tavırlarından dolayı ‘Arkadaş’ ismi takılan 86 kilogram ağırlığındaki boz ayı, yaz mevsiminde Sarıkamış’tan Karadeniz Bölgesi’ne geçti.
Kış uykusuna yatamadı
141 gün boyunca bin 33 kilometre yürüyen Arkadaş, Artvin‘in Ardanuç ilçesi kırsalına ulaştı. Bölgede yaşamını sürdürdüğü belirlenen boz ayının hâlâ kış uykusuna yatmadığı da tespit edildi.
KuzeyDoğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, Sarıkamış’taki boz ayıların göç ettiğini önceki yıllarda yaptıkları araştırmalarla tespit ettiklerini söyledi. Ayıların göç sebebini araştırmayı sürdürdüklerini belirten Çoban, bu konuda yaşam alanlarını incelemeye aldıklarını kaydetti:
“Sarıkamış’ta bu yıl uydu vericisi taktığımız bozayı 141 günde Artvin Ardanuç’a gitti. Boz ayıların göç ettiğini daha önce dünyaya duyurmuştuk. Araştırmalar devam ettikçe göç eden boz ayıların sayısının daha fazla olduğunu gördük. Bu göç eden Arkadaş isimli bozayı 7,8 kilometre yürümüş. Verici taktıktan sonra zamanının küçük bir kısmını Sarıkamış’ta geçirdikten sonra Ardanuç yolculuğuna başlamış, 70 günde tamamlamış. Bu sayede dünyaya Sarıkamış’taki boz ayıların göç ettiklerini göstermiş oldu.”
Küresel ısınma yüzünden dengeleri bozuldu
Geçtiğimiz yüzyılda, küresel ortalama sıcaklık neredeyse bir derece arttı ve hala hızlı bir oranda artıyor. Küresel ısınma yüzünden canlıların çevresiyle kurduğu milyonlarca yıldır devam eden ve hassas bir dengede yürüyen ekosistem bozulduğundan, türler de tehlikeye giriyor.
Kış uykusuna yatan hayvanların döngülerinin bozulması da bu etkenlerden biri. Bu hayvanlar, mevsim döngülerinin bozulması yüzünden daha geç kış uykusuna yatıyor, daha erken uyanıyor; göç ve üreme takvimleri de bozuluyor.
2019’da yapılan bir çalışmaya göre, kışın minimum sıcaklıkların arttığı her bir santigrat derece için, ayılar yılda altı gün daha az kış uykusuna yatıyor. Çalışma, küresel sıcaklıklar artmaya devam ederken, yüzyılın ortalarında siyah ayıların yılda 15 ila 39 gün daha uyanık kalabileceğine işaret ediyor.
Uzmanlar, iklim değişikliği ayıların uyanık geçirdiği zamanı uzatabileceği ve doğal gıda kaynaklarını bozabileceğini belirterek, insanlar ve ayılar arasındaki ilişkinin daha da gerginleşebileceği uyarasında bulunuyor.
Comments