Meteoroloji 2’nci Bölge Müdürlüğü verilerine göre, ocak ayında en yüksek sıcaklığın 1 Ocak 2010’da 22,4 derece, en düşük sıcaklığın ise 4 Ocak 1942’de sıfırın altında 8,2 derece olarak ölçüldüğü İzmir’de, hava sıcaklığı bu yıl en yüksek sıcaklık rekoruna yaklaştı. Kentteki hava sıcaklığı 4 Ocak’ta, 20 derece olarak kayıtlara geçti.
Bölgede Çanakkale’de de sıcaklıklar 20 dereceye ulaşırken, Aydın ve Balıkesir’de en yüksek sıcaklık 18-19, Manisa’da ise 17 derece olarak ölçüldü.
Mevsim normallerinin 4 ila 10 derece üzerinde seyreden sıcaklıkların 9 Ocak Pazar gününden itibaren düşmesi bekleniyor.
‘Küresel ısınma aşırı hava koşullarına neden olmaya başladı’
AA muhabirine konuşan Bakırçay Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fiziki Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şermin Tağıl, kış aylarında yaşanan bu sıcaklığı “Küresel ısınmanın bir sonucu olarak Kuzey Kutbu ve Atlantik arasında sıcaklık farkı azaldığı için, zayıflamış, gücünü yitirmiş, kıvrılarak soğuk havayı güneye ve sıcak havayı kuzeye doğru iterek aşırı hava koşullarına neden olmaya başlamıştır” diyerek değerlendirdi ve şu açıklamalarda bulundu:
“Son yıllarda jet akımları, küresel ısınmanın bir sonucu olarak Kuzey Kutbu ve Atlantik arasında sıcaklık farkı azaldığı için, zayıflamış, gücünü yitirmiş, kıvrılarak soğuk havayı güneye ve sıcak havayı kuzeye doğru iterek aşırı hava koşullarına neden olmaya başlamıştır. Türkiye üzerinde de içinde bulunduğumuz günlerde Akdeniz üzerinden güney batılı ılık sıcak havayı sürükleyen hava kütlelerinin etkisi görülmektedir. Bu sıcak hava dalgasının Meteoroloji Genel Müdürlüğünün tahminlerinde de belirtildiği gibi batı bölgelerimizde sıcaklığı 4-10 derece mevsim normallerinin üzerine çıkarması beklenmektedir.”
Şermin Tağıl, hafta sonuna doğru yağışlı havanın etkili olmasının beklendiğini de sözlerine ekledi.
‘Bitkiler olumsuz etkilenebilir’
Prof. Dr. Tağıl, hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üstünde seyretmesinin bitkiler üzerinde olumsuz etkilere neden olabileceğini de kaydetti:
Bulunduğumuz Orta Kuşak‘ta hava sıcaklığı bitki gelişimi üzerinde büyük etkiye sahiptir. Özellikle kış mevsimindeki sıcak hava dalgaları bitki fenolojilerinin erkene kaymasına ve erken çiçeklenmeye yol açabilecektir. Küresel ısınmaya bağlı artan sıcaklıklara bitkiler, fenolojik safhalarını erkene çekerek tepki vermektedir. Aslında bitkiler, belirli bir süre düşük sıcaklık istemekte ve dinlenmektedir. Yaprağını döken birçok meyve ağaçları için soğuklama sıcaklıkları genellikle 7,2 derecedir. Özellikle, elma ve armut gibi 7,2 derecenin altında belirli bir süre kışlama, soğuklama gereksinimi olan meyvelerde, bu gereksinim tamamlanamayacağı için erken çiçeklenme gerçekleşeceği öngörülebilir. Bu durum, bitkinin geç don zararına uğrama riskinin artırmasına, dolayısı ile meyve üretimi üzerine olumsuz etkilerin oluşmasına yol açacaktır.”
2021 en sıcak beşinci yıl olarak kayda geçmişti
Avrupa Birliği’ne (AB) bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi‘nin sıcaklık raporunda, 2021 yılı La Niña hava olayına rağmen, tarihin en sıcak beşinci yılı olarak kayda geçmişti.
- Çoğu kara alanında ve okyanus yüzeyinin çoğunda ortalamanın üzerinde,
- ABD ve Kanada‘nın batı kıyısından kuzeydoğu Kanada ve Grönland’a uzanan bir bantta 1991-2020 ortalamasının belirgin şekilde üzerinde,
- Ayrıca Orta ve Kuzey Afrika, Orta Doğu, Afganistan, Tibet Platosu ve Güney Amerika‘nın uzak güneyi ve Antarktika Yarımadası‘nın çoğunda ortalamanın oldukça üzerinde kaydedildi.
- Avrupa’nın çoğunda ortalamaya yakın olsa da daha fazla alan ortalamadan biraz daha sıcak olarak belirlendi.
- Sibirya, Alaska ve Avustralya ve Antarktika‘nın büyük bir kısmı dahil olmak üzere diğer birçok kara bölgesinde sıcaklıklar ortalamanın altında kaldı.
- 2020’nin sonlarında zirveye ulaşan La Niña olayının son aylarda yeniden yoğunlaştığı Doğu Ekvator Pasifik’te ve Doğu Kuzey Pasifik‘in bazı kısımları ile güney yarım küredeki birkaç okyanus bölgesinde de sıcaklıklar ortalamanın altında kaydedildi.
