ManşetDoğa MücadelesiEkolojiTürkiye

Özel şirketin işletimindeki Salda’yı korumak: Bu projeyi millete nasıl açıklayacaksınız?

0

Mars‘a ışık tutması beklenen Salda Gölü’nün kıyısında “Millet Bahçesi” olarak duyurulan alanın işletmesinin Subartu isimli özel şirkete verildiği ortaya çıktı. TOKİ Finansman Daire Başkanı Ayhan Karaca, şirketin burayı yıl sonuna kadar işleteceğini aktardı ve “Oradaki tüm harcamalarını kendileri yapıyorlar, gelirleri topluyorlar. Yıl sonu itibariyle de mahsuplaşıp, tüm şeyimizi alıp Emlak Yönetim olarak devam edeceğiz” dedi. CHP Burdur Milletvekili Mehmet Göker ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum‘a “Hani millet bahçesinde keklerle, çaylarla yatıp yuvarlanacaktık. Şimdi girişinden bile para aldığınız bu projeyi millete nasıl açıklayacaksınız” diye sordu. Göker, “Bir göl, bir doğa harikası, bir dünya mirası sadece bir bölgesi korunarak tüm göl korunmuş olur mu?” diye sordu.

Salda Gölü’ne “Millet Bahçesi” yapılacağı duyurulmuş ve ihaleye çıkılmıştı. 10 Temmuz 2019’da buraya “Millet Bahçesi” yapımı için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı TOKİ tarafından ihale ilanı yayınlanmıştı. 4 Aralık 2019 tarihinde, ihaleyi 21 milyon 700 bin lira bedel ile Güngör Tarım İnşaat, Sanayi ve Ticaret Şirketi kazanmıştı. TOKİ’nin internet sitesinde, ihale ve proje ile ilgili şu ifadelere yer verilmişti:

“Burdur İli Yeşilova İlçesi, Salda Gölü Millet Bahçesi ve Millet Bahçesine Ait Sosyal Donatılar İnşaatları İle Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi ihalesi 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 19 uncu maddesinde belirtilen ‘Açık İhale Usulü’ ile 31.07.2019 tarihinde gerçekleştirildi. İhaleye yedi istekli firma teklif vermiş olup değerlendirme sürecinin ardından kazanan firma ile sözleşme imzalanıp millet bahçesinin yapımına başlanacak.”

ANKA Haber Ajansı’ndan Tamer Arda Erşin’in aktardığına göre; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla geçtiğimiz yıl 5 Haziran Çevre Günü’nde açılması beklenen Salda Gölü’ndeki “Millet Bahçesi”ni ANKA Haber Ajansı görüntülemişti.

Giriş 10 TL

“Millet Bahçesi”nin yapıldığı alana ücreti karşılığında girildiği ve kişi başı giriş ücretinin 10 TL olduğu görüldü. Girişe, turnike ve bariyerlerin konulması da dikkat çekti.

Millet Bahçesi’ndeki personelin TOKİ’ye bağlı Emlak Yönetim amblemli kıyafet giymesine karşın bahçeyi özel şirket işletiyor. Girişte ödenen ücretin karşılığında verilen fiş, Gaziantepli Subartu Turizm A.Ş. adına kesiliyor.

Ziyaretçi kısıtlaması sonrası halk plajı açıklaması

Mart 2021’de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı‘na bağlı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nün yürüttüğü ‘Salda Gölü ziyaretçi taşıma kapasitesinin belirlenmesi’ çalışması sonuçlarına göre yılda 1.5 milyon olan ziyaretçi sayısının 570 bine düşürüleceği duyurulmuştu.

Ancak fişin üstünde şirketin Salda Gölü için şube açtığı görülüyor. şirket yetkilisi, buranın işletmesini aldıklarını doğruladı ancak burayı işletmesi için ihale yapılıp yapılmadığı ve yapıldıysa ne kadar bedelle ihalenin alındığına ilişkin soruları kamu makamlarının yanıtlayacağını iletti. Şirket yetkilisi ayrıca buranın “Millet Bahçesi” statüsünde olmadığını ve “halk plajı” olduğunu söyledi.

‘İşletme Subartu’da’

TOKİ Finansman Daire Başkanı Ayhan Karaca, buranın işletmesini TOKİ’nin çekiliş organizasyonlarını da yapan Subartu şirketi geçen yıl verdiklerini ve bu yıl sonuna kadar Subartu’nun orayı işleteceğini söyledi ve şunları kaydetti:

“Bizim genel tecrübemiz site yönetimi hizmeti vermek. Temizlik, güvenlik, yönetim gibi. Buralarda bizim iş tecrübemiz var. Bunu orada Millet Bahçesi veya plaj, adını ne koyarsak koyalım. Oranın işletmesi de bize tevdi edildi. Biz de şirket olduğumuz için biz orayı kiralayabiliyoruz. Milli Emlak’tan orayı kiraladık, beş yıllığına. Biz oranın işletmesine başlamak için oturduk konuşurken, güvenlik, temizlik tamam ama orada profesyonelce yapılması gereken nedir? Vatandaşa hizmet anlamında kafeteryalar, büfeler, lokantalar var. Bunların işletmesiyle ilgili bir deneyimimiz yok. Biz kura organizasyonu işi de yapıyoruz. Onu yapan firma da Subartu. Onların turizm tecrübesi de var. Bu tür tecrübelerinin de olduğunu ifade ettiler. Biz de dedik ki ‘Gelin arkadaş burada sizin bu tür tecrübelerinizden yararlanalım. İşletmeleri siz bize işler vaziyete getirene kadar işletin.”

Karaca, buraya neden “Millet Bahçesi” denilmediğine ilişkin “O kısmını bilmiyorum. Bana iş bittikten sonra işletme kısmı verildiği için. Orada bir isim değişikliği veya ne değişikliği oldu onu bilmiyorum” dedi. Karaca, Milli Emlak’tan alanı kiralarken alt birimlere kendilerinin de kiraya verebileceğine ilişkin sözleşmelerinde hüküm olduğunu aktararak, “Orda elde edilen gelirle, verilen hizmeti mahsuplaşacağız. El sıkışacağız yıl sonu bitiyor zaten onun işi. Oradaki tüm harcamalarını kendileri yapıyorlar, gelirleri topluyorlar. Yıl sonu itibariyle de mahsuplaşıp, tüm şeyimizi alıp Emlak Yönetim olarak devam edeceğiz” diye konuştu.

Karaca, Subartu’nun neden tercih edildiğini ise “Biz burayı işleteceğiz diye daha büyük firmalara daha büyük işlerle de olabilirdi ama bu sefer de biz kendimiz kenarda kalacaktık. Onlara karşı nasıl koruyacaktık orayı? Öyle firmalar var ki turizm sektöründe, çok saldırgan, agresif olabilirler. Biz sadece bunun tecrübesinden yararlanmak için. Yarın onlarla baş edemezdik” diye açıkladı.

‘Ayakkabıyla bile girilmesin, denilen alana on liralık ücretle giriliyor’

CHP Burdur Milletvekili Mehmet Göker ise Salda Gölü’ne  Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın da geldiğini ancak daha sonra ne Emine Erdoğan’ı ne de pelikanı gören olmadığını kaydederek, şimdi burayı Subartu şirketinin işlemeye başladığını “Bir firmaya verilerek, hangi yöntemle nasıl verildiğini de bilemediğimiz şekilde millet bahçesine ki bilim insanlarının ayakkabı ile girilmesin dediği alana ücretle, kişi başı 10 lira ücret alınarak vatandaşlar girebilmekte. Buradan Sayın Bakana sormak istiyorum. Hani millet bahçesinde keklerle, çaylarla yatıp yuvarlanacaktık. Şimdi girişinden bile para aldığınız bu projeyi millete nasıl açıklayacaksınız” diye konuştu.

Bataklık görünümü

Suların son üç yıldır çekildiği Salda Gölü’nde Salda Gölü Koruma Derneği’nin Mayıs ortasında yaptığı açıklamaya göre; gölün bazı bölgelerinde bataklık izlenimi söz konusu olmuştu. Geçen sene bölgede yoğun kar yağışı görülmesine rağmen su seviyesinde yükselmenin yaşanmadığının belirtildiği gölde etraftaki sulama göletlerinin ve  kuraklığın göldeki suyun azalmasına sebep olduğu belirtilmişti.

İlgili haber: Mars’a ışık tutması beklenen Salda Gölü bataklığa döndü

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum katıldığı bir televizyon programında derneğin paylaştığı görüntülerin “korunan alan içinde olmadığını” söylemiş, “Oradaki vatandaşlarımıza bir sorun. Hodri meydan, bizi eleştirenlerle birlikte oraya gidelim. Neyi eleştiriyorlar merak ediyorum. Eski görüntülerini, yeni görüntülerini koyalım. Burada eleştirdiği yer neresiyse yıkacağım” demişti.

Salda’yı korumak

CHP’li Göker, Bakan Kurum’un açıklamalarına tepki göstererek, “Oradaki kirlenmeye ait, ‘Salda Gölü’nün korunan kısmında değil’ açıklaması yaptınız. Bir göl, bir doğa harikası, bir dünya mirası sadece bir bölgesi korunarak tüm göl korunmuş olur mu?” diye sordu.

Salda Gölü Koruma Derneği Başkanı Gazi Osman Şakar, gölün birkaç ada ve kıyının koruma altına alınmasıyla korunamayacağını kaydederek, “Salda Gölü’nün korunması tamamıyla korunmasıyla olur. Sadece gölün korunması değil, çevresiyle beraber korunması gerekli” dedi.

Şakar, göle insanların girmemesi gerektiğini açıklayarak, şunları kaydetti:

“Balçıklaşma insanlar göle girdiği için değil. Suların çekilmesi sonucu. Bu yıl kışın iyi olmasından dolayı dağdan göle yeni gelen suların görünüm olarak oraya bataklık halinde bir görünüm olmasını sağladı.”

Şakar gölün kıyısındaki balçıklaşmanın nedenini şöyle anlattı:

“Küresel ısınmadan, barajlar ve derin su sondajlarından kaynaklı gölün suyu azaldı. Gölün suyu azalınca bataklık gibi görünen yer geçen yıllarda kurudu. Kurumuş çamur halindeydi. Bu yıl yeniden sular gelince de bataklık görünümü aldı. Geçen yıllarda sular gelmiyordu oraya. Kış iyi yağış aldı. Çok kar yağdı. Bundan dolayı göle su geldi. Balçık gölün doğal yapısı içinde. Eğer insanlar araya gelip, balçığı bulanık duruma getirirlerse ayak izleriyle daha balçık duruma getirirlerse mutlaka göle zarar verir.”

‘UNESCO tarafından korunsun’

Bakanlık tarafından 1 Ağustos 2020’den itibaren dumansız hava sahası ilan edilen ve çevresinde sigara içilmesinin yasaklandığı Salda Gölü halk plajı sahiline nargilelerle girilmişti.

Ekolojik olarak oldukça hassas bir yapıda olan Salda Gölü bayram tatilinde gelen ziyaretçi yoğunluğunu kaldıramamıştı ve bazı bölümlerinde sular 50 metre çekilirken kıyılarda ise balçık oluşmuştu.

Ancak Temmuz 2021’de bayram tatilinde sigara içmenin ve çamur banyosu yapmanın yasaklandığı Salda Gölü’ne gelen ziyaretçilerden nargile içenler oldu. Halk plajına gelen yüzlerce ziyaretçi çamur banyosu yaptı.

Mayıs 2021’de Burdur Yeşilova‘da yer alan ve eşsiz bir güzelliği bulunan Salda Gölü‘nde Millet Bahçesi projesinin inşaatına tam karantina dönemine girilmesiyle birlikte hız verilmişti.

AKP Burdur Milletvekili Bayram Özçelik TBMM Genel Kurulu’nda 16 Haziran 2021 tarihli gündem dışı yaptığı konuşma Meclis tutanaklarına şöyle yansımıştı:

“Salda Gölü’nün Dünya Miras Listesi‘ne girmesine dair de çalışmalar başlatıldı. Bu yıldan itibaren misafirlerin otomobillerini otoparka bırakarak 1,5 kilometrelik yerden gölümüze intikalleri sağlanmış olacak. Göl etrafında doğal yapıya zarar vermeyecek millet bahçesi çalışması başlatıldı, orada betonlaşma olacağı şeklinde anlaşıldı ama bunun olmadığı yapılan ahşap doğal yapılarla ortaya çıktı. Burada sağlık birimleri, yönetici birimleri, otopark, kafe, büfe, giyinme odaları, satış üniteleri ve mescit yapılmıştır, seyir terasları ve fotoğraf çekme alanları ise kısa süre içerisinde tamamlanacaktır. Millet bahçesi, iki yerde, zaten bahçe diye bahsedilen yer ahşap yapıların oluşması.”

Salda Gölü Koruma Derneği’nden Şakar göle ilişkin taleplerini şöyle sıraladı:

“Tamamının çevresiyle beraber mutlak koruma altına alınmalı. UNESCO için Burdur Valiliği’ne dilekçeler verdik. Bakanlık dilekçelerimizden sonra UNESCO’ya alınması için çalışmalar başlatıldığını söyledi. Ancak bugüne kadar Salda Gölü’nün UNESCO miras listesine alınması için müracaat edilmedi. Müracaat edilmesini istiyoruz. Biz Salda Gölü’nü koruyamıyoruz. Dünya standartlarında UNESCO tarafından Salda Gölü korunsun istiyoruz.

Salda köyünün kanalizasyon suyu doğal arıtma dedikleri dinlendirme ve kamış havuzlarından çıktıktan sonra açıktan dere yolu ile Salda Gölü’ne gidiyor. Doğanbaba köyü ve Yeşilova‘nın kanalizasyonunun suları ise süzülerek, yeraltından göle gidiyor. Ayrıca göl çevresindeki oteller, lokantalar ve evlerin suları da foseptik çukurlarından süzülerek göle ulaşmaktadır. Salda köyü, Doğanbaba köyü ve Yeşilova için arıtma yapılıyor. Diğer turistik tesis ve konutların da kirli sularının göle ulaşması engellenmelidir.”

‘İhale aşamasında Salda Gölü’nün ÇED projesi yoktu’

Avukat Tuncay Koç, 2019 yılında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Salda Gölü ve çevresini özel koruma alanı ilan ettiğini ve ardından da 30 Temmuz’da ihaleye çıkardığını belirterek, buna karşı dava açtıklarını söyledi. Koç, davalarının “hukuka aykırı şekilde kısa sürede reddedildiğini” belirterek, “Bu ihale aşamasında Salda Gölü’nün ÇED projesi yoktu, ÇED’den muafiyet kararı bile almamıştı, Bakanlık. İdari yargı bu eksikliklerin üzerinde durmadı. Arkasından imar planları yapıldı. Bu imar planlarına karşı da dava açtık, onlar da reddedildi. Temyizden de bir sonuç alamadık. Maalesef Salda ile ilgili açtığımız bu iki dava kesinleşmiş durumda ve Millet Bahçesi yapıldı artık” dedi.

Koç, Salda Gölü’nü besleyen yer altı sularının ve derelerin önünün Devlet Su İşleri’nin yaptığı projelerle kesildiğini kaydederek, “Şu anda Salda Gölü beslenmiyor, zaten kapalı bir havza ve önemi de oradan geliyordu. Hala etrafındaki köylerin kanalizasyon sorunu var. Bir kısmının Salda Gölü’ne aktığını biliyoruz. Yapılan proje Özel Çevre Koruma Kanunu’na ve aslında 2863 sayılı kanuna aykırılıklar taşımakta. Buna rağmen yapıldı. Salda Gölü günden güne kötü bir duruma doğru gidiyor” dedi.

More in Manşet

You may also like

Comments

Comments are closed.