By 
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökçe, İstanbul’da 10 bin futbol sahasının alanına denk gelen 15 bin 304 hektar büyüklüğündeki kent arazisinin imar planlarına aykırı olarak ranta açıldığını duyurdu.
Söz konusu alanların lüks konutlara tahsis edildiğini sosyal medya hesabından haritalarla anlatan Dr. Gökçe’nin bildirdiğine göre, söz konusu araziler, önceden TSK’nin denetiminde “askeri alan” olan ancak 2016’da AKP hükümetinin aldığı “askeri alanları kent dışına çıkarma” kararı uyarınca 1/100.000’lik planlarda öncelikli olarak yeşil alan, eğitim, sağlık gibi sosyal ve teknik alt yapı alanları olarak kullanılacağı belirlenen “el değmemiş” yerler.
⚠️ 10 bin futbol sahası büyüklüğünde alan askeri alan olmaktan çıkartıldı.
Peki İstanbul’daki askeri alanlara ne oldu?
📌 2009 yılında 1/100 bin ölçekli plana göre İstanbul’da tam 15 bin 304 hektar askeri alan vardı.
📌 2016 yılında hükümet askeri alanları kent dışına… pic.twitter.com/KL4lc1dvbw
— Dr. Buğra Gökce (@gokcebugra) October 23, 2023
‘Askeri alanların yüzde 46’sı donatı dışı imara açıldı’
İBB Genel Sekreter Yardımcısı “2023 itibarıyla” yerleşime açılan alanların durumunu şöyle açıklıyor:
- 2023 itibariyle askeri alanların yüzde 46’sı askeri alan ve askeri güvenlik bölgesi statüsünden çıkartıldı.
- 1/1000’lik planda bu alanlarda yaklaşık 700 bin kişinin yaşaması planlandı.
- Yapımı devam eden ve tamamlanan inşaatların bağımsız birimlerinin yüzde 96,5’i konut.
- Tamamlanmış projelerde yaklaşık 39 bin kişi yaşıyor. Bu projelerin yüzde 85’i lüks konut statüsünde.
‘Sosyal donatı alanları lüks konuta dönüştü’
Bu yapılaşmanın kente etkisini incelediği dört projede kamu çıkarına verilen zarar ise “Sadece 4 projeden örnek verelim. Bu 4 projede yapı yoğunluğu arttı, deprem döneminde insanların sığınabileceği yeşil alan veya eğitim, sosyal donatı alanı olarak kullanılabilecek kritik alanlar lüks konut haline dönüştü” ifadeleriyle açıklandı.
“2019 sonrasında askeri alandan çıkartılıp yapılaşmaya açılan 13 bölge için gereken itirazların yapıldığını veya dava açıldığını belirten Buğra Gökçe, hukuki sürecin devam ettiğini kaydetti:
“10 bin futbol sahasındaki alanda İstanbulluların hayatını güzelleştirecek parklar, eğitim ve sağlık tesisleri, şehrimizin afet direncini arttıracak alanlar, insanlarımızın uygun fiyatla oturabileceği rezerv sosyal konutlar yapılabilirdi. Ne yazık ki bu alanlar ranta teslim edildi. Hayata dolar yeşili bakmak ile doğanın yeşili açısından bakmak, sınırlı bir zümrenin çıkarlarını korumakla, halkın menfaatlerini korumak arasında büyük bir fark var.”
2017’de konuyla ilgili konuşan dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu alanların yeşil alan olması konusunda kesin talimatı olduğunu söylemişti: “Buraların dışarıya taşınması çok doğru bir fikir. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatı var, hepsi yeşil alan olacak. O konuda kimsede ters bir düşünce yok.”
Özhaseki, yalnızca deprem konusunda rezerv alanı bulunamaması durumda bunlar içindeki ‘cüzi alanların’ kullanılabileceğini öne sürmüştü.
2016’dan önce başladı, sonrasında hız kazandı
Askeri alanların imara açılması süreci 2016’dan önce başladı.
İstanbul Ayazağa’daki, geçmişte Jandarma Genel Komutanlığı’nın elinde bulunan arazi önce Toplu Konut İdaresi Başkanlığı‘na (TOKİ) devredildi, sonra Gecekondu Önleme Bölgesi ilan edildi, daha sonra da Emlak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (Emlak Konut GYO) üzerinden ihaleye çıkarıldı ve burada Ağaoğlu Maslak 1453 projesi hayata geçirildi.
Zeytinburnu’ndaki tank fabrikası da 2016 öncesi imara açıldı ve burada da Büyükyalı İstanbul adlı, Ağaoğlu Maslak 1453 gibi yüksek fiyatlı konutları içeren bir konut projesi hayata geçirildi.
Ancak süreç asıl olarak 2016’dan sonra hızlandı.
Mimarlar Odası İstanbul Şubesi’nin aktardığına göre kentte imara açılan askeri alanların önde gelenleri şunlar:
- Bakırköy Şenlikköy Askeri Alanı
- Başakşehir General Kani Akman Kışlası
- Beşiktaş Barbaros Bulvarı Askeri Lojmanı
- Beşiktaş Orhaniye Kışlası
- Beşiktaş Jandarma Dikimevi
- Şehit Onbaşı Azim Özdemir Kışlası (Çekmeköy)
- Topkule ve Baştabya Kışlası (Esenler)
- 66. Mekanize Piyade Tugayı (Esenler)
- Halkalı Askeri Alanı
- General İsmail Hakkı Tunaboylu Kışlası (Sancaktepe)
- Zekeriyaköy Füze Üssü (Sarıyer)
- Çekmeköy 3. Kolordu Komutanlığı
- Maslak Jandarma Genel Komutanlığı
- Maltepe Kenan Evren Kışlası
- Maltepe Nurettin Baransel Kışlası
- Tuzla – İçmeler Piyade Okulu Askeri Alanı
- Tuzla 3. Jandarma Komando Tabur Komutanlığı
- Tuzla İstasyon Mahallesi Sahil Güvenlik Komutanlığı Alanı
- Zeytinburnu Eski Tank Fabrikası
- Zeytinburnu Askeri Lojman ve Hizmet Birimleri
- Beşiktaş 1. Ordu Komutanlığı Silahhanesi ve Çevresi
Askeri alana uydu kent
6 Şubat’ta meydana gelen Maraş depremlerinin ardından dönemin bir önceki Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İstanbul’daki -kalan- en büyük askeri alanları da “rezerv alan” olarak kullanacaklarını duyurdu.
Rezerv Alan, “Kanun uyarınca gerçekleştirilecek uygulamalarda yeni yerleşim alanı olarak kullanılmak üzere, Bakanlıkça belirlenen alanlar” olarak tanımlanıyor, yani yeni konut inşaatı anlamına geliyor.
“Kentsel dönüşüm” amacıyla İstanbul’un iki ayrı yakasında birer “uydu kent” kuracaklarını ve buralara 500 bin konut inşa edeceklerini duyuran Kurum şunları söyledi:
“Esenler’in kuzeyinde Başakşehir sınırları içinde, Sultangazi ile Başakşehir arasında askeri alan var. Milli Savunma Bakanlığımızla protokol yaptık. Bu alanı rezerv alan olarak kullanacağız. O alanda rezerv konutlarımızın temelini atacağız. Anadolu yakasında Tuzla, Pendik, Maltepe‘de alanlarımız var. Bunların hepsi askeri alanlar değil. O alanlarda projelerimizi yapıp, rezerv konutları inşa ettikten sonra vatandaşlarımızı etap etap taşıyacağız.”
Comments