By 
Jonathan Watts tarafından The Guardian‘da yayınlanan haberi Yeşil Gazete gönüllü çevirmeni Alper Çevirgel‘in çevirisiyle sunuyoruz.
***
İki aydır yerli topraklarındaki 100 km alan içinde yayılan büyük yangının, yasadışı olarak ağaçları kesenler tarafından çıkarıldığından şüphe ediliyor.
Brezilyalı korucular, itfaiye gücü ve yerli halk iki aydır devam eden ve Maranhão eyaletinin kuzeyinde geriye kalmış son Amazon ormanlarındaki, daha önce temasa geçilmemiş bir kabileyi de içine alan büyük yangına karşı savaş veriyorlar.
Greenpeace tarafından yayınlanan havadan çekilen fotoğraf yerli Arariboia, Maranhão yerli topraklarındaki yangını gözler önüne seriyor. Fotoğraf: Marizilda Cruppe/Greenpeace
100 km boyunca yayılan ve devletin acil durum ilan etmesine neden olan yangının on yıllardır Kızılderili bölgesinde meydana gelen en büyük yangın olduğu düşünülüyor.
Yerli orman koruyucuları ve yasadışı ağaç kesenler arasında yükselen tansiyonun ortasında, yetkililer ve çevreciler arasındaki spekülasyon yangının kasten çıkarılmış olabileceği yönünde.
Greenpeace’e göre yangın halihazırda Arariboia Kızılderili Bölgesindeki 413,000 hektarlık alanın %45’ini, 250 itfaiyecinin çabalarına rağmen yok etmiş durumda.
Yangından en kötü şekilde etkilenenler ateşler tarafından kuşatılmış Guajajara etnik grubuna mensup 12,000 kişi. Ayrıca daha önce iletişime geçilmemiş Awá-Guajá kabilesinden yaklaşık 80 kişinin de yangından etkilenmiş olmasından korkuluyor.
Devlet yönetimi Geralda Toco Preto, Canabrava Guajajara, Governador, Krikati, Lagoa Comprida, Bacurizinho, Urucu, Juruá, Porquinhos ve Canela yerli bölgelerinde olağanüstü hal ilan etti. Yerel raporlar Ka’apor ve Alto Turiaçu halkının da yangından etkilendiğini bildiriyor.
Ibama yangınla mücadele koordinatörü Gabriel Zacharias yangın için “Bu yangın kesinlikle son yıllarda gördüğümüz en büyük yangın felaketi” açıklamasında bulundu (Brezilya Çevre ve Yenilenebilir Doğal Kaynaklar Enstitüsü).
Maranhão ormanının neredeyse tamamı temizlenmiş durumda. Geriye kalanlar ise yerli topraklarında ya da korunacak doğa alanında bulunuyor. Oduncular bu bölgelere yasadışı bir şekilde girip ağaçları kesiyor ve kalasları satışa uygun hale getirip Birleşik Krallık ve diğer yabancı marketlerde satıyorlar.
Bunun gibi orman tahribatları ormanı yangınlara karşı daha saldırıya açık kılıyor. Ayrıca yasadışı ağaç kesme karşıtı uğraşlar da tansiyonu arttırmış durumda. Geçen hafta bir Ibama korucusu yasadışı ağaç kesenlerle yaşanan bir silahlı çatışma sonucunda vuruldu. Ayrıca yerli orman koruyucuları da birkaç çatışmaya dahil oldu.
Yangının çıkış nedeni gizemini koruyor. Zacharias bunun odunculara direnen yerli gruplara karşı bir intikam kundaklaması ya da oduncuların ormanın daha sık bölgelerine ilerlemek için kendilerine yol açma amacıyla çıkarıldığını düşünüyor.
Yangının gelecek haftaya kadar kontrol altına alınacağını uman Funai (Ulusal Kızılderili Vakfı)’nın söylediğine göre 461,000 Brezilya Reali (120,000 ABD doları) yangınla savaşmak için tahsis edildi.
Bu başarıldığında, çevreciler devletin muhtaç oldukları ormanların çoğunu kaybeden yerli topluluklara ekstra yardım sağlaması gerektiğini belirtiyor.
Greenpeace Amazon Mücadelesi’nden Danicley de Aguir “Yıkımın devasa boyutunu ve Guajajara and Awa-Guajá’nın bu trajedinin ana kurbanları olduğunu görmek şok ediciydi.” diye belirtiyor.
“Yangını elimine etmenin dışındaki temel kaygı bu insanların hayatta kalmalarını garantiye almak. Bir çok alan tahrip olduğundan avlanmak çok daha zor olacak, bu yüzden Kızılderililer gıda bulmakta ciddi sorunlar yaşacaklar. Yangın kontrol altına alındığında devletin durumu yakından takip etmesi gerekli olacak.”
Haberin İngilizce Orijinali
Haber: Jonathan Watts
Yeşil Gazete için çeviren: Alper Çevirgel
(Yeşil Gazete, The Guardian)
Comments