By Sen hiç Zorafina yedin mi? Ben yedim. Son zamanlarda da epey yiyorum, her gün bir tane “Zorafina” beni umutlandırıyor açıkçası.Yazılarıyla damağımı şenlendiren bir topluluk Zorafina. Aslına bakılırsa, daha doğrusu kökenine inmek gerekirse zorafina bizim karayemiş olarak Karadeniz türkülerinden bildiğimiz bir meyve ağacımız, kısacası karayemişin yerel ismi. Şu ana kadar tatma olanağım olmadı ama o günü sabırsızlıkla bekliyorum.
Topluluk olarak bakacak olursak Zorafina bu meyveden esinlenmiş,kendilerini sosyal medya üzerinden var eden bir farkındalık projesi. Eğer ki Yeşil Gazete’yi açıp okuyabiliyorsak her gün, bilgisayarı ve interneti kullanan insanlarız. Onlara ulaşmak bu kadar elimizin altında bu vesileyle. Onların amaçladıkları durum ise,insanların çevrelerine farklı bir gözle bakabilmelerine biraz (daha) yardımcı olabilmek. Kendilerini ‘Çevre adına farkındalık projesi‘ olarak adlandırmayı tercih etmişler. İlkeleriyse her gün yepyeni bir tür tanıtmak.
Zorafina – Kaynak: artvinhaberci.com. Foto: Fatih Yıldız
Aslında hepimiz birçok tür ile birlikte bir yaşama sahibiz. Okula giderken, işe giderken kafamızı kaldırıp gökyüzüne bakmak; parklardan geçerken ağaçlara bakmak; tatil imkanımız varsa denize ve çevresine göz gezdirmek o kadar da zaman alıcı olmasa gerek. Bence çevremizde gördüğümüz türler umursanmaya değerler. Çok klasik bir tümce olacak belki ama biz farkında olduğumuz sürece varlar.
Peki farkındalık neden bu kadar önemli? Gelişen durumların bilincinde olmadığımız takdirde müdahale edemeyiz. Bu durumun çoğu zaman göz önünde bulundurulması gerekiyor bence. Siyasi bir eylemden tutun doğa korumacılığına kadar çoğu alanda bilmediğimiz, incelemediğimiz ve etki alanlarını keşfedemediğimiz için kaybediyoruz. Bildiğimiz şeyleri de ya yanlış biliyoruz ya da eksik biliyoruz. Örneğin bir kertenkele! Kertenkele’yi şehirde görmüyoruz. Direkt olarak kabulleniyoruz, kertenkele kırsal alanda yaşar. Peki bu kertenkele neden orayı tercih ediyor? Hangi mevsimde görebiliyoruz? Kış uykusuna yatıyor mu? Senede kaç birey veriyor? Popülasyon artma mı gösteriyor azalma mı? Bunların nedenleri neler? İklim değişikliğinin buna etkileri var mı? gibi art arda daha nice soru oluşturabileceğim gibi bu soruların cevaplarını araştırmıyoruz.. İşte Zorafina’nın yapmak istediği şey bu. Devamında koruma çalışmalarına destek vermek ya da koruma çalışmalarını başlatmak çok daha verimli olabililir. Türleri tanıyarak bu duruma başlamanın doğru olacağını düşünmüşler.
Trakya Tosbağası – Kaynak: http://www.tortue-hermann.eu/
Bu oluşum neden zorafina meyvesini önemsemiş peki? Anladığım kadarıyla Zorafina yerelin temsili oluyor. Yerelle birlikte, onlara da ulaşmadan yaptıklarımız sonuç vermez bana kalırsa da. Onlar bizden daha çok doğayla iç içe yaşayan insanlar ve onların tecrübelerinden yararlanmak, bilgiyi otomatik olarak kalıcığını sağlamak, bir sonraki kuşağa aktarmak bağlamında önemli.
İleride belki Türkiye’nin bir veri tabanı olmak gibi bir amaçlarının olduğunu belirten Zorafina yazarlarından Buse Ebrem ile iletişime geçtiğimde en çok zorlanılan noktanın bilgiye ulaşmak olduğunu söylüyor. Her türü tek tek araştırıp inceleme gibi bir fırsatlarının ne yazık ki olmadığını söyleyen Buse, Türkiye’nin veri tabanı konusunda çok eksik olduğunu ekleyip, çeviri ile bilgilere ulaşmaya çalıştıklarını söylüyor. Bu çevirileri, uyarlamayı ve yararlanılabilecek kaynakları da yazılarının sonunda belirtiyorlar. Açıkçası Zorafina’nın beni Gezi Parkı’ndan sonra parklara bağlayan tümcesi şu; “Eve gitmeden evvel bir parkta yorgunluğunuzu atmak amacıyla dinlenirken bir İspinoz’la aynı telaşı yaşadığınızı fark etmek müthiş zevk verici; o da karnını doyurma telaşında siz de”
Yerli Çuha Çiçeği – Kaynak: treknature.com
Bu çabalarını takdir etmek istiyorum öncelikle. Umut veriyor bu çabalar bana başta da söylediğim gibi. Umut veriyor çünkü hâlâ emek sarf eden, canlıları önemseyen ve görmezden gelinen aksaklıkları gün yüzünde tutmaya çalışan, bunu yaparken de kendilerini geliştiren kişilerin varlığını bilmek ben de her ne yapıyorsam ona daha iyi tutunmama neden oluyor. O yüzden her gün girip girilen türleri okumaya çalışıyorum. Hatta şu ana kadar girilen türleri bitirdim, girilecek türü heyecanla bekliyorum. Aklımda kalan da bir çok hap bilgiler de oluyor, parklarda arada karşılaştığım Kızılgerdan kuşunun yumurtalarının mavi olması mesela beni epey şaşırttı.
Parklarda arada karşılaştığım Kızılgerdan kuşunun yumurtalarının mavi olması mesela beni epey şaşırttı
Okumak istediğiniz takdirde belirttiğim linklerden ulaşabilirsiniz. Ki şiddetle tavsiye ediyorum en azından göz gezdirmenizi.
www.zorafina.tumblr.com
www.zorafina.wordpress.com
www.facebook.com/
www.twitter.com/
Dilerseniz onlarla direkt olarak da iletişime geçebilirsiniz ; [email protected]
Yazımı onlardan bir alıntıyla bitirmek isterim , İyi Farkındalıklar!
Belemir Canbek
Comments