Bilirsiniz, e-devlet alanındaki gelişmelerin de etkisiyle Türkiye’de merkezi, yerel/bölgesel tüm devlet kurumlarının kapsamlı resmi web siteleri oluştu. Bu siteler bürokratların, akademisyenlerin, öğrencilerin, öğretmenlerin, sivil toplum kuruluşlarının, iş camiasının vb, kamu kuruluşlarının politikalarını ve faaliyetlerini takip edecekleri son derece güncel kaynaklar.
‘Tabiat Kanunu İzleme Girişimi’ olarak, bugünlerde TBMM Genel Kurulu’nda yasalaşma sırası gelen ‘Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu Tasarısı’nın bu haliyle çıkmaması için hummalı bir çalışma içerisindeyiz. Bu Tasarının Çevre Kanunu ile bağını değerlendirmek amacıyla çalışmalarımızı yaparken, Çevre Kanunu’nun en son ve güvenilir resmi metnini (Kanun birkaç kez değişikliğe uğradı) bulacağımıza emin olduğumuz web sitesine, “Çevre” ve Şehircilik Bakanlığının resmi sitesine başvurduk. Bir de ne görelim,sitede Sayın Bakanın ve bürokratlarının uygulama yaparken başvurması gereken 95 kanun sıralanmış, listede Hazineye ait taşınmaz malların değerlendirilmesi, kamu ihaleleri, arsa ofisi, kıyılar ve imarla vb. ilgili kanunlar var ama aralarında “Çevre Kanunu” yok. Çok yeni yasalaştı, siteye koyulmasını bekleyelim desek, adım gibi eminim çünkü o yıllarda çevre bürokratıydım, 2872 sayılı Çevre Kanunu 1983 yılında çıkarıldı, yani tam 30 yıllık.
Sakın kimse maddi hata olmuş diye bir minik özrün arkasına sığınmasın? Gerçi bugünün kamu yetkilileri özür dilemeyi de zülden sayarlar, çünkü onlar her şeyin en iyisini bilirler ve yaparlar, özre hacet yoktur. Sayın Bakana defalardır söylüyoruz, ünvanınızın başındaki “çevre” kelimesini atın diye, zaten kanununu tanımadığınız bir mesele bu, üstelik diğer sorumluluklarınızı da kolay yerine getirebilirsiniz “çevre”yi tanımazsanız…
Hatırlayalım 2011 yazında Genel Seçimlerin hemen ardından, doğa korumaya çok önem verdiğimizden olacak çevre ile ilgili bir değil, iki Bakanlık kurdu siyasi karar vericilerimiz bu ülkede. Biri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, diğeri de Orman ve Su İşleri Bakanlığı.
Diyelim ki, Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın Erdoğan Bayraktar haklı, “Benim işim başımdan aşkın, ‘TOKİ’cilik, pardon ‘şehirci’lik çok zor, üstelik Sayın Başbakan bana tüm ülkeyi dönüştürme görevi verdi, öbür Bakanımız, Orman ve Su İşleri Bakanı, Sayın Veysel Eroğlu Çevre Kanunu’nu sitesine koysun, o uygulasın” dedi. Ama bakıyoruz Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın da resmi web sitesinde Çevre Kanunu yok. Ne oldu bu Kanuna, yüce amacına, tavizsiz ilkelerine acaba?
Çevre Kanunun amacı; Türkiye’de bütün canlıların ortak varlığı olan çevrenin, sürdürülebilir çevre ve sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda korunmasını sağlamak. Çevrenin korunmasına, iyileştirilmesine ve kirliliğinin önlenmesine ilişkin 10 da temel ilke var bu Kanunda. Biz ‘Tabiat Kanunu İzleme Girişimi’ olarak en çok “Yapılacak ekonomik faaliyetlerin faydası ile doğal kaynaklar üzerindeki etkisi sürdürülebilir kalkınma ilkesi çerçevesinde uzun dönemli olarak değerlendirilir” ilkesi (Çevre Kanunu, Madde 3/d) ile ilgiliyiz. Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu Tasarısı’nda yumuşak karnımız bu. Tabiat Tasarısının, yatırımların karşısına çıkan ‘koruma alanları engeli’ni aşmak için düzenlendiğini ve ülkenin doğal kaynaklarının ticarileşmesine fırsat verdiğini görüyorken; Önemli Doğa Alanlarımızı; Milli Parklarımızı, Tabiatı Koruma Alanlarımızı, Tabiat Parklarımızı, Tabiat Anıtlarımızı, Yaban Hayatımızı, Ormanlarımızı, Doğal Sitlerimizi, Özel Çevre Koruma Bölgelerimizi, Sulak Alanlarımızı, Biyosfer Rezervlerimizi, Dünya Mirası Alanlarımızı vb. korumak için her kanundan, her karardan medet umuyoruz. Bu ülkede doğanın korunmasını istiyorsak en başta feyiz alacağımız Kanun Çevre Kanunu değil mi? Zaten onun için araştırma listemizin en başına Çevre Kanunu’nu koymuştuk. Meğer yokmuş…
Dr. Nuran Talu- www.cevreciyiz.com
