By 
“Bugün yeryüzünde olanları tanımlayan bilime bakıp, kötümser olmuyorsanız, doğru verilere sahip değilsiniz demektir. İsmi olmayan bu hareketin üyeleriyle tanışıp iyimser olmuyorsanız, kalbiniz yok demektir. “
Paul Hawken
Çevreci, girişimci, sosyal aktivist ve yazar Paul Hawken’ın 2007’de ABD’de yayımlanan, New York Times çok satanlar listesine giren, dünyadaki sosyal ve çevre değişim hareketlerini inceleyen bu kitabı ne yazık ki Türkçeye henüz çevrilmemiş. Yedi kitabı 50’den fazla ülkede, 27 dile çevrilmiş Hawken’ın Amory Lovins ile birlikte yazdığı “Natural Capitalism” ABD eski Başkanı Bill Clinton tarafından dünyanın en önemli beş kitabından biri olarak gösterilmişti. Çok sayıda televizyon programı ve gazete makalesinde fikirlerine yer verilen Hawken, ABD’nin ilk sadece sürdürülebilir tarım yöntemleri kullanan gıda şirketi dahil birçok şirketin de kurucusu ve yönetim kurulunda. (Paul Hawken, Natural Capital Institute ve STK, vakıf, şirket, hükümet, sosyal girişimci, öğrenci, organizatör, akademisyen, bilim insanı ve vatandaşları biraraya getiren networking platfomu Wiser Earth’in de kurucusu)
10 yılı aşkın bir süre çevre ve sosyal adalet hareketlerini inceleyen Hawken bu kitabında, kar amacı gütmeyen milyar dolarlık oluşumlardan bireysel oluşumlara kadar tüm bu (sayısını bilmediğimiz) grupların ismi, lideri, ülkesi olmayan, dünyanın en büyük hareketini oluşturduklarını ve politikacılar ve medya tarafından görmezden gelindiklerini ele alıyor. Bu hareket, doğanın kendisi gibi, en küçük parçadan başlayarak, her şehirde, köyde, her kültürde örgütleniyor ve dünyanın her tarafındaki insanların ihtiyaçlarının olağanüstü ve yaratıcı ifadesi olarak gelişiyor. Blessed Unrest, bu hareketin çeşitliliği, parlak fikirlerini, yenilikçi stratejilerini ve birkaç yüzyıl öncesine dayanan gizli tarihini de inceliyor.
Yazar, hareketin tarihini ele alış amacını “geçmişten bahsederken amacım sadece Darwin, Gandhi, Rachel Carson ya da Thoreau gibi önemli kişileri yüceltmek değil, bağlantı ve tesadüfün önemini de anlamak”, sözleriyle açıklıyor. Hawken günümüzü değerlendirirken ise, dünyayı değiştirebilecek “ekolojik sürdürülebilirlik ve sosyal adalet için çalışan” aktivist gruplarının yükseliş dönemini yaşadığımızı düşünüyor. Yazara göre bu grupların bir araya gelmesi, ideolojik ya da merkezi bir hareketin aksine, çevre sorunlarının sosyal adalet sorunları olduğunun anlaşılması üzerine kendiliğinden gelişen ve organik bir tepki. Hawken, bu güçlerin bir araya gelmesini insanın bağışıklık sistemiyle karşılaştırıyor; vücut tehdit altındayken, nasıl antikorlar birlikte hareket ediyorlarsa, insanlar da yeryüzünüve hayatı korumak için bir araya gelmekteler.
Sosyal adalet ve ekolojik sağlık adına, küçük de olsa, yaptığımız her şeyle, hep birlikte Dünya’nın bağışıklık sistemin bir parçasını oluşturmaktayız.
Paul Hawken bize milyonlarca kişisel çabanın bir araya gelerek karşı konulamaz bir güç oluşturduğunu gösteriyor; tahminlerimizin ötesinde kalabalık ve güçlü bir hareketin parçası olduğumuzu bilmek, sistemlerin çürümekte olduğunu iyice kavradığımız bu günlerde, çarenin bizlerin içinden çıktığını, çarenin bizler olduğunu görmemizi sağlıyor. Bir araya gelerek, birleşerek neler başarabildiğimizi gördüğümüz bu dönemde, Hawken’ın Blessed Unrest’i bizler için çok aydınlatıcı ve ilham verici bir kitap, bir an önce Türkçeye çevrilmesi diliyorum.
Kitabın orijinalini sipariş etmek isteyenler için: blessedunrest.com/
http://www.youtube.com/watch?v=nlyX8-pXDgc
Kitaptan bazı alıntılar
“Doğaya verdiğimiz zarar tüm insanları etkiliyor, ve birbirimize davranışımız ise doğaya nasıl davrandığımıza yansıyor.”
“Hayat en temel insan hakkıdır, ve hareketin içinde yer alan tüm hareketler kendilerini geçim, gıda, güvenlik, barış, istikrarlı bir ortam ve zulüm karşısında özgürlüğü de içeren hayat şartlarını yaratmaya adamışlardır. Her ne zaman ve her nerede bu hak ihlal edilirse, insanoğlu ayaklanmaya başlar. Bugün, daha öncelerinden çok fazla sayıda insan, çoğu zaman karşılarına aldıkları tüzel ve kamu kuruluşlarından daha ileri bir kitlesel oluşum halinde ayaklanmaktalar.”
“Hareketin üç temel kökeni bulunmakta: çevre aktivizmi, sosyal adalet girişimleri ve yöresel kültürlerin küreselleşmeye direnişleri; tüm bunlar iç içe girmiştir.”
“Hareket bölünemez çünkü zaten çok küçük parçalardan oluşmakta – birbirlerine gevşekçe bağlı, küçük parçalar. Hareket, merkezi bir liderlik, yönetim ya kontrol olmadan, oluşmakta, dağılmakta sonra hızla yeniden bir araya gelmekte. Bu isimsiz hareket, hakimiyet peşinde olmak yerine, güç yoğunlaşmalarını dağıtma gayesinde. Bu hareket, tanıklık yaparak, bilgilendirerek ve kitleleşerek hükümetleri, şirketleri ve liderleri düşürmeyi başarmıştır. Hareketin son yıllarda hızlanmasının sebebi dünyanın her yerinde, herkesin bilgi teknolojilerine düşük maliyetle erişebiliyor olması.”
Blessed Unrest: How the Largest Movement In the World Came Into Being
and Why No One Saw it ComingPaul Hawken
Viking Press, New York 2007
Ayşe Bereket
Comments