Aydın’ın Koçarlı ilçesi sınırlarındaki Bağarcık Mahallesi Çörlen Mevkii‘nde, milyonlarca yılda oluşan kayalar, maden şirketleri tarafından kırıcı ve delicilerle paramparça ediliyor. Batı Anadolu’nun arkeolojik, jeolojik ve biyolojik çeşitlilik açısından en zengin doğa alanlarından biri olan Latmos (Beşparmak) Dağları, yoğun maden faaliyetleri nedeniyle hızla tahrip ediliyor.
Latmos Dağları, UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmeye aday bir bölge olarak kabul ediliyor. Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nün Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Projeleri kapsamında yapılan değerlendirmeler sonucu, maden faaliyetlerinin kesinlikle yapılamayacağı “Nitelikli Doğal Koruma Alanı” statüsü için başvuru yapılmıştı ve onay aşamasına gelinmişti. Ayrıca, bölge Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün “Öneri Milli Park Sahası” içinde yer alıyor ve daha önceki işletme talepleri de olumsuz sonuçlandı.
Mevcut maden faaliyetleri, Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından sit kapsamına alınan alanlara çok yakın bir konumda devam ediyor. İzinsiz olarak yürütülen bu faaliyetler, ağır tonajlı iş makineleri ile milyonlarca yılda oluşan benzersiz kayaları geri dönülmez biçimde tahrip ediyor.
Maden faaliyetleri başladığında Latmos Dostları çatısı altında toplanan sivil toplum kuruluşları, Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformu‘ndan arkeolog Nezih Başgelen, EKODOSD’dan Bahattin Sürücü ve Latmos Platformu‘ndan Dr. Varol Aydın’la birlikte kamu kurumlarına ziyaretler gerçekleştirdi.
Bölgedeki maden sorunuyla ilgili hazırlanan dilekçe, Aydın Vali Yardımcısı Dr. Mehmet Göbekmerdan’a sunuldu. Ayrıca, Koçarlı Kaymakamlığı, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ve Doğa Koruma ve Milli Parklar Aydın Şube Müdürlüğü’ne yapılan ziyaretlerde, maden çalışmalarının ivedilikle durdurulması talep edildi.
21 Mayıs’ta maden faaliyetleri geçici olarak durdurulduğu ancak, ertesi gün çalışmaların tekrar başlatıldığı ve kayaların kırılmaya devam edildiği, iş makinelerinin alanda bulunduğu bildirildi. Önceki yıllarda basında “Latmos’ta kaya resimlerini kurtaran madenci” olarak çıkan Egamin Mineral Madencilik firması, bölgenin kültürel peyzajını bozduğu ve geri dönüşü olmayan zararlara yol açtığı için sivil toplum örgütleri tarafından protesto ediliyor.
‣ Aydın’da 8,500 yıllık tarihe sahip Latmos’a yapılması istenen iki madene karşı dava açıldı
‣ Latmos Dağı’nda maden tehdidi büyüyor: Çörlen’e kepçeler girdi
‣ Latmos Dağı’na iyi haber: Mahkeme maden şirketinin izinlerini iptal etti
Latmos gönüllülerinden Serhat Özhan, Yeşil Gazete’ye yaptığı açıklamada şirketin 2007 yılında aldığı ‘ÇED Gerekli Değildir’ raporundan sonra faaliyete geçmediğini belirtti. Daha sonra şirket, gerekli izinlerin 2017’de alındığını iddia ederek, yakın zamanda bölgede faaliyete ve yıkıma başladı. Özhan, şöyle açıkladı:
“Bakanlığın sayfalarında konuyla ilgili bir bilgiye biz ulaşamadık; resmi olarak bakanlığın ne izin verdiğini, nasıl izin verdiğini bilemiyoruz. Ancak şirket faaliyetlerine, arkeolojik sit alanından geçerek, maden bölgesi olarak izin verildiğini söylediği yerde kendine ait bir yol açmadan çalışmalarına devam ediyor. Hatta Orman Müdürlüğü’nden de bu yollar için izin alınması gerekiyor, bu izinler de ortada yok.”
Tüm sivil toplum örgütleri adına yapılan basın açıklamasında, mevcut maden çalışmalarının ivedilikle durdurulması ve iş makinelerinin bölgeden çekilmesi talep edildi. Ayrıca, çalışmaları durdurmayan görevlilerin adli, idari ve hukuki bağlamda sorumlu olacakları belirtildi. Latmos Dağları’nın korunması için kamuoyundan ve yetkililerden acil destek bekleniyor.
