By 
Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi, Yeşiller Partisi‘nin İçişleri Bakanlığı‘na açtığı partinin kuruluşu için gönderilen evraka ‘alındı belgesi’ verilmemesine ilişkin davada nihai kararı verdi.
Nihai kararla birlikte Yeşiller Partisi tarafından Ankara 8. İdare Mahkemesi’ne açılan davada söz konusu evrakın verilmemesi nedeniyle Bakanlığın partinin kuruluşunu engellediği yönünde verilen karar hükümsüz kılındı. İstinaf Mahkemesi, Bakanlığı haksız bulan 8. İdare Mahkemesi’nin kararını bozdu.
‣ Yargı, Yeşiller Partisi’nin kurulmasını engelleyen Bakanlığı haksız buldu: İşlem hukuksuz, yürütmesinin durdurulmasına…
‣ ‘İçişleri Bakanlığı Yeşiller Partisi’ne politik blokaj uyguluyor’
‣ Yeşiller Partisi’nin kuruluşunu engelleyen İçişleri Bakanlığı’ndan adaletsizlik sarmalı
8. İdare Mahkemesi Bakanlığı haksız bulurken istinaf ‘geçerli bilgi ve belge yok’ dedi
İstinaf’tan çıkan kararda şunlar denildi:
“Uyuşmazlıkta, dava dilekçesinde davacılar tarafından, Yeşiller Partisi’nin kuruluş evraklarının Eylül 2020 tarihinde 40 kurucu üyeye ait bilgilerle birlikte davalı idareye teslim edildiği, ardından bazı eksik evrakların 13 Ekim 2020 tarihinde tamamlandığı halde, davalı idarenin hareketsiz kaldığından bahisle, kendilerine ‘Alındı Belgesi‘ verilmesi talebiyle posta yoluyla 5 Ocak 2021 tarihinde davalı idareye başvuru yaptıkları ileri sürülmekte ise de, davacılar tarafından, 2820 sayılı Kanun hükümleri uyarınca oluşturacakları işlem dosyası ile birlikte parti kurmak amacıyla usulüne uygun olarak davalı idareye resmi bir başvuru yapıldığına ilişkin hukuken geçerli resmi nitelikte bilgi ve belgelerin dava dosyasına sunulamadığı görülmektedir.”
İstinaf’ın kararında “[…] Yeşiller Partisi kurulması amacıyla davalı idareye başvuru yapıldığından bahisle, kendilerine ‘Alındı Belgesi’ verilmesi talebiyle yapılan 5 Ocak 2021 tarihli başvurunun cevap verilmemek suretiyle zımnen reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık, istinafa konu idare mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır” denildi.
Mahkemece verilen karar üyelerin ikisinin oy çoğunluğuyla kabul edilirken bir üye tarafından kabul edilmedi. Karara aleyhte görüş bildiren üye ise İstinafa konu idare mahkemesi kararının onanması gerektiği yönünde değerlendirmede bulunarak çoğunluk kararına katılmadığını ifade etti.
Yeşiller Partisi kuruluşunun önündeki engellerden dolayı son çıkan söz konusu kararın ardından Anayasa Mahkemesi‘ne başvurabilir. Kararın çıkmaması durumunda bir sonraki başvurulacak merci ise İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi.
‣ Yürütmesi durdurulmuştu: Yeşiller, İçişleri Bakanlığı’na açtığı ‘engelleme’ davasını kazandı
‣ Yeşiller Partisi’nin kurulamayışının tarihsel anekdotları
‣ Yeşiller Partisi’nin kuruluşunun engellenmesi Meclis gündeminde
Ne olmuştu?
Yeşiller Partisi, 22 Mart’ta partinin kuruluş sürecini tamamlamalarını, “alındı belgesi” vermeyerek engelleyen İçişleri Bakanlığı’na dava açmıştı.
Ankara 8. İdari Mahkemesi, belgeyi vermeyerek partinin tüzel kişilik kazanmasını sekteye uğratan Bakanlıktan gerekçeli yanıt ve savunma istemiş, ancak herhangi bir cevap alamamış; bunun üzerine Yeşiller Partisi’nden “parti kurmaya ilişkin başvuru dosyasının bir örneğinin kendilerine gönderilmesini” istemişti.
Dosyanın mahkemeye ulaştırılması üzerine, geçen eylül ayında bakanlığın işleminin hukuka aykırı olduğu ve yürütmesinin durdurulması kararı alınmıştı. 27 şubat 2023’te Ankara 8. İdare Mahkemesi kararını açıkladı ve İçişleri Bakanlığı’nın partinin kurulmasını engellemesinin hukuka aykırı olduğuna hükmetmişti.
Kararda Anayasa’nın parti kurma, partilere girme ve partilerden çıkmayı düzenleyen 68. Maddesi’ndeki “Siyasi partiler, demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurlarıdır. Siyasi partiler, önceden izin almadan kurulurlar ve Anayasa ve kanun hükümleri içinde faaliyetlerini sürdürürler” ifadelerine vurgu yapılmıştı.
Hukuk devletinin gereklerinden birinin de hukuk güvenliği ilkesini oluşturmak olduğuna değinen heyet, Anayasa Mahkemesi (AYM) kararlarına da atıf yapmıştı:
“Kişilerin hukuki güvenliğini sağlamayı amaçlayan hukuki güvenlik ilkesi; hukuk normlarının öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de yasal düzenlemelerinde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar. Belirlilik ilkesi ise yasal düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olmasını, ayrıca kamu otoritelerinin keyfî uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesini ifade etmektedir (AYM, E.2013/39, K.2013/65, 22/5/2013)…”
Ankara 8. İdare Mahkemesi süreci şöyle özetlemişti:
“Dava konusu olayda, davacıların bir takım bilgi ve belgelerle birlikte ”Yeşiller Partisi” ismiyle bir parti kurmak amacıyla 13.10.2020 tarihinde davalı idareye başvuru yaptıkları, idarece cevap verilmemesi üzerine, idarenin kaydına 05.01.2021 tarihinde giren 28.12.2020 tarihli dilekçeleri ile kuracakları parti için alındı belgesi verilmesi istemiyle yeniden başvuru yaptıkları, davalı idarece bu başvuruya da cevap verilmemesi üzerine iş bu davayı açmış oldukları, idarenin savunmasında alındı belgesinin verilmemesinin gerekçesinin belirtilmemesi üzerine Mahkememizin 21.04.2022 ve 27.05.2022 tarihli ara kararları ile davalı idareden, davacıların tüm belgelerinin eksiksiz olup olmadığı hususunda bir inceleme yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa sonucunun bildirilmesi, yapılmadıysa bunun sebebinin açıklanmasının istenildiği, ancak sorulan hususlara idarece tam olarak cevap verilmediği, bunun üzerine Mahkememizce verilen 15.09.2022 tarihli yürütmenin durdurulmasına yönelik karara karşı yapılan itiraz dilekçesinde davalı idarece 05.01.2021 tarihli başvuru dışında bir kayıt bulunmadığının bildirildiği anlaşılmaktadır.”
Bugün (23 Haziran 2023) ise Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi, 8. İdare Mahkemesi’nin kararını bozdu.
Comments