Hasankeyf Höyüğü Göbeklitepe ile çağdaş

Hasankeyf’i sular altın bırakacak olan Ilısu Barajı’nın inşaatı hızla devam ederken, yirmiye yakın uygarlığa beşiklik etmiş Hasankeyf’in arkeoloji bilimi açısından önemi her geçen gün daha da belirginleşiyor. 2005 yılında bulunan ve 2011 yılında kazılmaya başlanan Hasankeyf Höyüğü, Anadolu’nun en eski yerleşim yeri Göbeklitepe ile çağdaş.

Evrensel Gazetesi Muhabiri Özer Akdemir, Hasankeyf Höyüğü’nde araştırma yapan isimlerle görüştü, Hasan Keyf  Höyüğü’nün Ilısu Barajı altında bırakılmasını bilim insanları ve arkeologlara sordu .

Hasankeyf

Akdemir’in haberine göre Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Abdüsselam Uluçam, 2015 yılının Haziran ayında Hasankeyf’in tarihinin 12 bin yıl öncesine ait olduğunu gösteren buluntuları olduğunu söylemiş hatta Hasankeyf Höyüğü Göbeklitepe ile karşılaştırılarak Göbeklitepe’den daha eski olduğunu belgelemişti. Haberde  Uluçam’ın o tarihlerde Hasankeyf’ ten çıkarılan buluntuların değeri Ilısu Barajına milyonlarca dolar harcayan siyasi iktidar tarafından gizlendiği  iddiaları da teyid ediliyor. Haziran ayında yeni buluntulara dikkat çeken Uluçam’ın  Eylül ayında Höyükteki buluntuların gizlendiği iddialarını kesin bir dille reddettiği anlaşılıyor.  Uluçam, höyükte bulunan ve üzerinde çalışmalardın tamamlandığı tüm eserlerin Batman Müzesi’nde olduğunu belirterek, “Bilimsel arkeolojik kazıların hiç bir safhası ve bulgusu gizli kapalı değildir. Kayıt ve koruma altındadır. Üzerinde yapılması gereken işlemler atölye ve laboratuarlarda tamamlandıkça müzeye teslim edilmektedir” yanıtını veriyor.

Haberde, Höyüğü Türkiye’li arkeologlarla birlikte kazan Japonya Tsukuba Üniversitesi’nden Prof. Dr. Yutaka Miyake’nin de  höyükteki buluntuların gizlendiği iddialarına dair yorumları soruluyor. Miyake’nin belirttiğine göre Hasankeyf’ten çıkarılan buluntular saklanmıyor. Ellerinde  Hasankeyf Höyüğünden 50’ye yakın Karbon 14 tarihleri olduğunu aktaran Miyake  höyüğün yaşı ile ilgili daha ayrıntılı bir açıklama yapıyor; “Bunların çoğu MÖ 9500 ile 9000 yıllar arasına düşüyor. Buna dayanarak, biz Hasankeyf Höyük’ün tarihi 11.500 yıllık diyoruz” . Miyake höyüğün Göbeklitepe ile karşılaştırılmasında esas sorunun Göbeklitepe’nin tarihlendirilmesinden kaynaklandığı görüşünde. Daha önce Göbeklitepe‘nin Neolitik tabakalarının, MÖ 8600 yılları civarına tarihlendirildiğini belirten Miyake, “Ben de daha önce bu tarihlere dayanarak, Prof. Uluçam’a Hasankeyf’in Göbeklitepe’den daha eski olabileceğini anlatmıştım.  Ancak son yıllarda Göbeklitepe III. tabakanın (görkemli yuvarlak yapıların bulunduğu tabaka),  MÖ 10. binin ikinci yarısına (yani MO 9500-9000) tarihlendirilebileceği öne sürülmeye başladı, kazı ekibi tarafından. Göbeklitepe’de karbon yaşlandırmaya uygun bitki kalıntılarına pek rastlanmadığını belirtiyordu eskiden. Ancak son yıllarda iyi örnekleri toplanabildiğini duydum ve bu yeni tarihlerde o örneklerden alınmış olabilir. Bu tamamen yeni gelişmedir” diyor.

Hasan Keyf

“Göbeklitepe ile Çağdaş”

Göbeklitepe’deki tarihleme süreci ile ilgili bu değerlendirmeleri yapan Miyake’nin sonuç cümlesi ise Hasankeyf Höyüğü’nün ne kadar da önemli olduğunu ortaya koyar nitelikte; “Eğer bu yeni tarihlerden yola çıkarsak, Hasankeyf Höyük ve Göbeklitepe III. tabakanın hemen hemen çağdaş olduğu söylenebilecek”.

Hasankeyf Höyüğünü bir yerleşim yeri olarak değerlendirdiklerini söyleyen Miyake buna karşın yerleşmenin ortasındaki diğerlerinden farklı özellikler taşıyan törensel özellikte yapıya rastlandığını dile getiriyor. Miyake buna benzer bir durumu daha geç bir döneme denk gelmekle birlikte Çayönü Höyüğü ve Nevali Cori’de rastlandığını aktarıyor.

(Evrensel)