Hükümet yaklaşık 300 bin mahkûmun bulunduğu cezaevlerinde koronavirüs salgını riskine karşı, uzun süredir devam eden, mahkumların infaz sürelerinde indirime gitme çalışmalarına ağırlık verdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı ile 19 Mart akşamı “acil” infaz düzenlemesi toplantısı yapıldı. Hürriyet’ten Oya Armutçu ile Gizem Karakış’ın haberine göre Erdoğan, 18 yıldır bir infaz düzenlemesi kararının alınamadığını anlatarak, “Bir infaz düzenlemesi yapıyoruz. Süreç bizi buraya getirdi” dedi.
Cezaevlerinin boşaltılması tartışmalarının da gündeme geldiği toplantıda Erdoğan, “Bu bedeli bir kişinin affıyla da bin kişinin affıyla da ödeyemeyiz. O yüzden geniş tutulmalı. Bu işi bir an önce çözün” talimatını verdi.
Kimleri kapsıyor?
Cinsel, uyuşturucu, örgütlü, terör suçlarını işleyenler ile mükerrirler (tekrar suç işleyenler) hariç cezaların infazı 2/3 (yüzde 67) yerine 1/2 (yüzde 50) olarak uygulanacak. Cezaevinde kalınacak sürenin 5’te 1’i denetimli serbestlikte geçirebilecek. Doğum yapan bir kadın, doğumun üzerinden 1.5 yıl geçmeden cezaevine konulamayacak.
70 yaşın üzerindekiler 2 yıl ve altındaki cezalarını, 75 yaşın üzerindekiler ise 4 yıl ve altında kalan cezalarını konutta çekecek. Taslak ana hatlarıyla şöyle: Bir yıllık otomatik denetimli serbestlik mekanizması sona eriyor. Örneğin 1 ay hapis cezası alan kişi de artık 12 gün cezasını açık cezaevinde geçirecek.
Haftaya Meclis’te görüşülecek
Mahkemelerin verdiği cezaların 2/3’ü (yüzde 67’si) yerine 1/2’si (yüzde 50’si) kapalı cezaevinde çekilecek. Doğum yapan kadınların aldıkları ceza 3 yıl ve altında ise bu ceza konutta infaz edilecek. Koşullu salıverilme süresinde herhangi bir yeni suçtan örneğin 1 yıl ceza alan bir hükümlünün, koşullu salıverildiği süreden sadece 2 yılı yanacak.
İnfaz düzenlemesiyle ilgili teklifin, bu dönemde Meclis gündemine getirilmesine muhalefetin de tepki göstermeyeceği, engel olmayacağı düşünülüyor. Düzenlemeye önümüzdeki hafta son şeklinin verilmesi ve ardından muhalefete sunulması planlanıyor.
70 yaş üstüne indirim
Mevcut sistemle 70 yaş üzerindekilerin 1 yılın altında kalan cezalarının evde infazı mümkün. Bu süre şimdi 2 yıla çıkarılacak. 75 yaş ve üzerindekiler için ise 3 yıl olan süre ise 4 yıla yükseltilecek. Cezaevinde hayatını yalnız idame ettiremeyeceğine dair Adli Tıp Kurumu tarafından rapor verilen kişiler 3 yıla kadar olan cezalarını konutta infaz edebilecek.
Gece infazı ve hafta sonu infaz
Gece infazı ve hafta sonu infaz usullerine işlerlik kazandırılacak. Mevcut sistemde 6 aya kadar hapis cezasına çarptırılanların cezalarını hafta sonu ya da gece çekmesine olanak var. Ancak 1 yıllık denetim süresi nedeniyle 6 ay ceza alanlar hiç cezaevine girmediği için bu sistem işletilemiyor. Taslakta 6 aylık süre 1 yıla çıkarılıyor. Taksirle işlenen bir suç kapsamında verilen cezalarda ise bu süre 2 yıl olarak belirlenecek. Bu sürenin altında ceza alanlar talepleri halinde cezalarının infazını hafta sonu ya da geceleri cezaevinde girerek çekebilecek.
