By Amerikalı doğabilimci John Burroughs, “Sevgi olmadan bilgi kalıcı olmaz. Fakat sevgi önce gelirse bilgi kesinlikle arkasından gelecektir,” diyor. Çocuklarımızı üzerinde yaşadığımız gezegene saygı duyan bireyler olarak yetiştirebilmek için biz ebeveynlerin öncelikli görevi, erken dönemde doğa sevgisi verebilmek. Onların minik omuzlarına taşıyabileceklerinden fazla yük ve korku bindirmeden, doğayla oyun arkadaşı olmalarını sağlamak, bu yolda atacağımız ilk adım. İkinci adım ise doğayla ve yaşadığımız çevreyle uyumlu, sürdürülebilir yaşam tarzı benimsemeleri için doğru rol modelleri sunan çocuk kitapları seçmek.
Yeşil Gazete, “Çocuklar için Yeşil Kitaplar” yazı dizisi illüstrasyonu için Gonca Mine Çelik’e teşekkür ederiz
Bu amaçla biz [Çocuklar için Yeşil Kitaplar] adını verdiğimiz bir diziye başladık. Çocuklara çevre bilinci aşılayan, farklılıklarımızla bir arada yaşamanın mümkün olduğunu gösteren kitapları derlemeye karar verdik. Bildiğimiz kitapları anımsamaya, bilmediklerimizle tanışmaya, tanıtmaya niyet ettik.
***
Ekolojik Mahalle
Ekolojik Mahalle, Türkiye’de ekoloji ve yeşil politika alanında yayınlarıyla tartışmaları başlatan Yeni İnsan Yayınevi’nin çocuklar için başladığı Fide Serisi’nin ilk kitabı olma özelliğini taşıyor.
Çocuklara verilen genel geçer çevre eğitiminde iklim değişikliği, seller, küresel ısınma gibi birçok anlatıda kötü senaryolar çiziliyor ve bu kötü senaryolar çocuğu, bunu değiştirme gücünden ziyade umutsuzluğa ve duyarsızlığa yöneltiyor. Ekolojik Mahalle kitabı, tüm bu olumsuz anlatıların tersine çocukların kendilerinden başlayarak arkadaşları ve çevresiyle birlikte neler yapabileceklerine dair bir çağrıda bulunuyor. Çocukları bilirsiniz, zaman zaman bir sürü farklı ve yaratıcı fikirle gelirler; bu fikirler bazen uygulanabilir, bazen imkansızdır. Ama burada önemli olan başarsa da başaramasa da kendisinin deneyimlemesidir. Çocukların okul öncesi dönemde ve ilkokulun ilk sınıflarında çevre algısının yaşadıkları ev, mahalle olduğu yaşlarda onlara çok uzaklarda yaşanan ve gözlemleyemedikleri değişimleri anlatmaktansa yakın çevrelerinde yaşayabilecekleri deneyimlerin aktarılması çok önemli.
Ekolojik Mahalle başlarken mahalleden dört arkadaşın bir hedefi var, bir kafe inşa etmek. Bu kafe, topluluk bahçesinin içinde olacak ve kafeyi inşa etmek için ihtiyaç duydukları parayı hep beraber toplamaları gerekiyor. Kitap kahramanlarımızdan Lily, bize mahalleyi gezdirir gibi anlatmaya devam ediyor ve işe garaj satışı ile başlıyorlar. Tek kullanımlık ürünlerin bu kadar hayatımıza hükmettiği ve bu ürünlere gerçekten ihtiyacımız olup olmadığını düşünmediğimiz bir noktada, giderek yaygınlaşmaya başlayan garaj satışları farklı bir sorgulama başlatıyor. Lily, arkadaşlarıyla beraber yaptıklarını anlatırken duruyor ve soruyor: ‘’Sence gerekli parayı toplamak için başka neler yapabiliriz?’’ Kitap böyle etkileşimli bir şekilde devam ediyor.
Kitapta dikkatimi çeken başka bir başlık da Kompost. Ambalaj atıklarının yanı sıra organik atıklarımızdan da söz edilmesi ve bu konuda da çocuklarda bir ‘’Acaba nasıl olur?’’ sorusu yaratması ihtimali bile heyecan verici.
Sonrasında Lily, ‘’Topluluğumuzda kimler var?’’ başlığı altında anlatmaya devam ederken işe kendi bakış açılarını da katıyor, ‘’Bizim için ekolojik topluluk, mahallemizde yaşayan her canlı demek’’. Kitabın en başında çocukların zihinlerinde oluşan ‘’Ekoloji, ekolojik, topluluk nedir?’’ gibi sorular da kitap akışında cevaplanıyor.
Kitap devam ederken onlar da yaptıkları Ev Yapımı Limonata, Zehirsiz Ev, Ekşi Mayalı Ekmek gibi işlerle kafeyi inşa etmek için ihtiyaç duydukları parayı toplamaya devam ediyorlar. Lily ve arkadaşları, ekolojinin hayatımız ile temas ettiği noktaları didaktik olmayan bir dille çocuklara anlatıyor.
Çocuklar kendi ekolojik mahallelerini emekleriyle kuruyorlar, peki ya sonra ne olacak? Kitap zihnimizde birçok soru işareti yaratırken, bu soru işaretlerinin cevaplanması ve harekete geçilmesi için çocuklara destek olmak, onların potansiyellerini ortaya çıkarmak yetişkinler olarak bizim elimizde. Kitap kendi hikayesiyle çocuklara bir kapı aralıyor ve bir de mail adresi paylaşıyor.
Çevremizdeki kötü örneklere alışmışken ve kendimizi büyük şehirlerin kaosuna bu denli kaptırmışken, hayal ettiğimiz dönüşümü çocuklarla beraber inşa edebilme inancıyla…
Yazan: Ralph Weder
Resimleyen: Virginia Patrone
Çeviren: Çisel Cengiz
Yayınevi: Yeni İnsan Yayınevi
Yayın Yılı: 2017
Sayfa Sayısı: 32
Yaş Grubu: 7+ Yaş
Nur Akdemir
Comments