By 
Zeytinciliği bitireceği için gelen tepkiler üzerine daha önce Meclis’te 6 defa geri çekilen Zeytincilik Yasası, 7. kez Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunuldu. Konuyla ilgili Yeşil Gazete’ye konuşan Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi İcra Direktörü Mustafa Tan, taslağın görüşülmesinin belirsiz bir tarihe ertelendiğini duyurdu.
Üretim Reform Paketi olarak adlandırılan taslağın belirsiz bir tarihe ertelendiğini duyuran Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi İcra Direktörü Dr. Mustafa Tan, taslağın yasalaşması halinde Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağı üreticiliği konusunda ilk aşamada İspanya’nın ardından dünya ikinciliği hedefine yürürken kendi başarısını baltalayacağını belirtti.
Taslağın belirsiz bir tarihe ertelenmesinin bir kazanım olduğunu ancak kesin bir sonuç olmadığını ifade eden Tan, taslağın her an için tekrar TBMM’ye sunulabileceğini de kaydetti. Taslağın muhatabının Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı olması gerekirken, sektör dışındaki bir bakanlık olan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın teklifiyle Torba Yasa’ya alındığını da ifade eden Tan, “Sektörün karşı duruşunu dikkate almadan Meclis Genel Kurulu’na yollanır mı, emin değilim.” dedi.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi İcra Direktörü Mustafa Tan
“Her seferinde daha katı ve acımasız bir şekilde getirildi”
Zeytinclik Yasası’na yönelik yapılması planlanan değişiklikleri 7. kez engellemeye çalışmak zorunda kaldıklarına da değinen Tan, “Her seferinde bir öncekinde daha katı ve acımasız bir şekilde önümüze getirildi.” diye konuştu.
“Değişikliğin arkasında çeşitli sektörler var ama asıl neden madencilik sektörü “
Teklifin arkasında enerji ve maden sektörünün olduğunu ileri süren Tan, “Teklifin arka planında maden yatırımlarının önünü açma amacı var” dedi. 3573 sayılı Zeytincilik Yasası’nın omurgası niteliğini taşıyan 20. maddenin değiştirilmek istendiğini belirtti.
Taslakta 3573 sayılı kanunun omurgası niteliğindeki 20’nci maddesi şu şekilde değiştirilmek isteniyor:
“Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 kilometre mesafede, zeytinliklerin bitkisel gelişimini ve çoğalmalarını engelleyecek kimyasal atık oluşturacak tesis yapılamaz ve işletilemez. Ancak alternatif alan bulunmaması ve kurulun uygun görmesi şartıyla bakanlıklarca kamu yararı kararı alınmış yatırımlar için zeytinlik sahalarında yatırım yapılmasına Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından izin verilebilir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bu yetkisini gerektiğinde valiliklere devredebilir.”
Zeytinlik alanların yatırıma açılması için kurulacak Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu’nun uygun görüşü ve Tarım Bakanlığı’nın izni gerekecek. Kurulda; Çevre, Tarım, Maliye, Orman bakanlıkları temsilcileri ile ilgili sivil toplum kuruluşları olacak. İzni verecek kurulun içinde bürokrasiden gelecek üyelerin olması, değişikliğe karşı çıkılmasının en önemli nedenlerinden biri.
İzni verecek kurulun içinde bürokrasiden gelecek üyelerin olması, değişikliğe karşı çıkılmasının en önemli nedenlerinden biri.
“Sektörden 10 milyon kişi geçiniyor”
Sektörden doğrudan ya da dolaylı olarak gelir elde eden 10 milyon kişinin olduğunu da belirten Dr.Tan, 2002’ye kadar Türkiye’de yaklaşık 100 milyon zeytin ağacının olduğunu, 15 yıllık sürede de 70 milyon ağacın dikildiğini söyledi. Yeni dikilen ağaçlardan henüz büyük miktarlarda üretim yapılamadığını söyleyen Tan, 2002’ye kadar dekar başına 10 ağaç kuralıyla dikim yapıldığını, taslağın yasalaşması halinde ise dekar başına 15 ağaçtan az olan yerlerin zeytinlik sayılmayacağına dikkati çekti.
Tan’a göre, bu taslakla beraber, Türkiye’deki zeytin üretiminin büyük çoğunluğunu yapıldğı 100 milyon ağaç, zeytinlik kapsamından çıkarak, maden, inşaat, turizm gibi sektörlerin tehdidiyle karşı karşıya kalacak.
Yeni dikilen ağaçların soğuğa ve sıcağa dayanıklılığının az olduğunu ve hemen kuruyabildiğini ifade eden Tan, asırlık zeytin ağaçlarının dünyaki zeytin ağaçlarının gen merkezi olduğunu ve dünyaya Anadolu’nda yayıldığını belirterek, asırlık ağaçların çok dayanıklı olduğunu kaydetti.
“Konu sadece ekonomik değil, yüzlerce binlerce yıllık Anadolulu zeytin ağaçları kültür mirası”
Konunun sadece ticari ve ekonomik olarak değerlendirilmemesi gerektiğine de vurgu yapan Tan, asırlık zeytin ağaçlarının kültür mirası olduğunu söyledi. Tan, “Özellikle yaşlı ağaçların yok olmasına yol açacak bu tasarı çok ürkütücü. Adeta, Türkiye’deki zeytinciliğin yükselişi engelleniyor izlenimi yaratabilir. Çünkü, Türkiye bu yıl İspanya’nın ardından ikinciliğe gidiyor.” diye konuştu.
“Türkiye’nin zeytincilik sektöründeki hızlı yükselişinden birileri sanki rahatsız oluyor ve sanki kasten hükümet de yanlışa mı sürükleniyor? sorusunun da akıllara geldiğine dikkati çeken Tan, “Kaş yaparken göz çıkarılıyor.” diyerek sözlerini noktaladı.
___________________________________________________________________________________
Büyük tepkilere yol açan düzenleme ile şu değişiklikler öngörülüyor:
1) Kolin Şirketi’nin Soma’nın Yırca ilçesinde zeytinliklerin içine termik santral yapımını engelleyen “3 kilometre uzaklık” şartı kaldırılıyor.
2) Zeytinlikler, “alternatif alan bulunmaması” bahanesiyle oluşturulacak kurul kararıyla sanayi yatırımına açılacak. İllerde vali başkanlığında oluşturulacak kurul istediği zeytinlik alanına yapılaşma izni verebilecek.
3) Değişiklikle dekar başına en az 15 zeytin ağacı veya 15 kültür çeşidinin bulunmadığı alanlar zeytinlik saha olarak kabul edilmeyecek.
4) Zeytin ağaçlarını izinsiz kesenler, ağaç başına 2 bin TL para cezası ödeyecek. Zeytinlik sahalarda hayvan otlatanlar için 5 bin TL’lik para cezası öngörülürken, mevcut düzenlemedeki 3 hapis cezası kaldırıldı.
5) Zeytinlik alanların yatırıma açılması için kurulacak Zeytinlik Sahaları Korumaa Kurulu’nun uygun görüşü ve Tarım Bakanlığı’nın izni gerekecek. Kurulda; Çevre, Tarım, Maliye, Orman bakanlıkları temsilcileri ile ilgili sivil toplum kuruluşları olacak.
(Can Bursalı – Yeşil Gazete)
Comments