Biri 60 yıldan fazla bir süredir sahne almış, bir çok ülkede 11.000’den fazla konser vermiş, 38 albüm ve 45 single’a imza atmış, 83 yaşında konserlerine devam eden Bulgaristan’ın “Prima”sı Lili İvanova, diğeri müzik kariyerine 1971 yılında başlamış, geleneksel Türk folk müziğini rock müzik ile harmanlamış, Türk solunun ve protest müziğinin simge seslerinden olmuş, eşsiz sesi ile dünyaca ünlü festivallerde sahne almaya devam eden Selda Bağcan.
Bu iki güzel sesli sanatçıyı ortak bir noktada buluşturan şarkı ise bir Meksika halk şarkısı olan “Camino” ve Türkçe aranjmanı “O Günler”.
Kendi ülkesinde ve dönemin “Demir Perde “ülkelerinde İtalyan, Fransız ve Rus şarkılarını seslendirerek ünlenen İvanova, ilk ödülü “Golden Key”i (Altın Anahtar) 1966 yılında Çekoslovakya’da almıştı.1968 yılında Türkiye’de Durul Gence ile plak çıkaran Bulgar sanatçı, Türkiye’de de konserler vermişti.
1968 yılında çıkardığı “Camino” adlı albümünde, aralarında Schoking Blue grubunun “Venus” adlı şarkısının cover’ı da olmak üzere 12 şarkı bulunuyordu. Sanatçı albümdeki tüm şarkılar Bulgarca söylemesine rağmen sadece “Camino”yu orijinal haliyle yani İspanyolca seslendirmişti.
Bu şarkı Lili İvanova’nın tüm müzik kariyerinin simgesi olacaktı.
İtalyan müzik dergisi L’Europeo’ya göre Lili Ivanova, Sovyetler Birliği’nde 10 milyondan fazla albüm satmıştı. Ancak dönemin sosyalist sistemine göre plak satışlarından hiç bir zaman gelir elde edememiş ve sadece meşhur şarkıcılara verilen aylık maaşı ile yetinmişti.
Lili Ivanova 2009 yılında bütün şarkıcılar için bir onur sayılan bir başarıya ulaşarak, Paris’te “Olympia” da sahne almıştı.
2020 yılında pandemi nedeni ile konserlerine ara veren Lili Ivanova,2022 yılı Nisan ayında doğduğu şehir olan Kubrat’ta yeni bir tura başladı ve ve biletleri yok satan konserlerinde, sesindeki geniş aralığı gösterebildiği “Camino”yu söylemeye devam ediyor.
Bir şarkı, iki unutulmaz yorum
1972 yılında Bulgaristan’daki Altın Orfe yarışmasında Türkiye’yi temsil eden Selda Bağcan ise, 1974 yılında ilk albümünü çıkardı. “Türkülerimiz 1” adlı bu albümde “Çemberimde Gül Oya”, “Ah Yalan Dünya”, “Adaletin Bu Mu Dünya” gibi önemli eserler vardı.
İşte bu albümde Selda Bağcan, Ülkü Aker ve Osman İşmen’in yazdığı sözlerle “Camino”yu Türkçe seslendirmişti. Şarkının adı “O Günler” idi ve Selda Bağcan’ın berrak yorumu en az Lili İvanova’nun yorumu kadar etkileyici, şarkının sözleri de bir o kadar anlamlı idi.
Ay o günler o günler
Şimdi yabancı gibiler
Bir günlük mutluluğa
Bir ömür alıp gittiler
Ne günlerdi ah o günler
Bir daha dönülse her
Şu yalancı dünyaya
Bir ömür verirdim ben yine her
Seninle bir günlük mutluluğa
İspanyol müzik araştırmacısı Vicente Fabuel’in Selda Bağcan hakkındaki yorumu şöyle idi: ”Türk vokalisti Selda, doğu kültüründen çıkmış sayılı efsanevi kadın seslerinden biridir. O büyük çöllerin ortasında az bulunur vahalar gibidir. Bir insan nasıl bu kadar çevik, bu kadar derin, bu kadar yaratıcı ve bu kadar hissederek şarkı söyleyebilir.”
Times dergisinin “Dünya Müziğinde Yaşayan Efsane ve Tarihi Kadın Şarkıcılar” listesinde Selda Bağcan da yer almaktadır.
Balkan müziği yapan İsrailli rock grubu Boom Pam ile son yıllarda Avrupa’da birçok prestijli festivalde yer alan Selda Bağcan, 2020 yılında klasik eserlerin yer aldığı “40 yılın 40 şarkısı volume II” adlı albümünü çıkarmıştır ve sanatçı konserlerine devam etmektedir.
Lili İvanova’nun “Camino”su gibi Selda Bağcan’ın “O Günler”i de hafızalardan hiç silinmedi.
1983 yılında Ferdi Özbeğen de şarkıyı yorumlamıştı. Onun yorumu, Netflix’te yayınlanan ve Öykü Karayel’in mükemmel bir oyun sergilediği “Bir Başkadır” dizisinde kullanıldı.
Selda Bağcan’ın eşssiz yorumu da son günlerde tekrar gün ışığına çıktı ve Gülseren Budayıcıoğlu’nun kitabından uyarlanan “Doğduğun Ev Kaderindir” adlı dizinin 42’nci bölümünün sonundaki sahnede kullanıldı.
Kaynakça
- BNR Radio Bulgaria, Happy Birthday Lili Ivanova!, 24.04.2021
- Cira I., Happy Birthday Lili Ivanova, vk.com, 24.04.2017
- Lili Ivanova Official Web page, https:// lili.bg
- kralmuzik.com.tr, Selda Bağcan Kimdir
- Wikipedia, Selda Bağcan, Lili Ivanova
