Buzulların iklim değişikliği yüzünden beklenenden daha hızlı erime eridiğine ilişkin iki yeni araştırma yayımlandı. Buna göre, küresel ısınma durdurulamazsa 80 yıl içinde deniz seviyelerinden yükselme 2.5 metreyi bulabilir ve milyonlarca insanı yerinden edebilir.
İklim değişikliği nedeniyle buzulların beklendiğinden daha hızlı eriyeceğine dair iki yeni araştırma büyük ses getirdi. Küresel ısınmanın durdurulmaması halinde 2100’e kadar deniz seviyelerindeki yükselme 2,5 metreyi bulabilir.
Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) adlı akademik dergide Pazartesi günü yayımlanan makaleye göre Grönland ve Antartika’da bulunan kara buzullarının erimesi sonucunda deniz seviyelerindeki yükselme 2100’e kadar IPCC’nin (Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli) 2013 raporundaki tahminin çok üzerine çıkabilir ve 2,37 metreyi bulabilir. Araştırmayı yapan Bristol Üniversitesi’nden Jonathan Bamber, New Scientist’e verdiği mülakatta önümüzdeki 80 yıl içinde deniz seviyeleri bu düzeyde yükselirse, bunun toplumsal bir çöküş anlamına geleceğini söyledi.
Söz konusu makale 22 uzmanın görüşlerini içeren yapılandırılmış bir uzman yargısı derlemesi. Uzmanların değerlendirmesine göre yüzyıl sonuna kadar küresel ısınmanın 5 dereceyi bulması 1,79 milyon kilometrekare kıyı alanın deniz tarafından yutulması ve bu alanlarda yaşayan 187 milyon insanın göç etmesi anlamına gelecek.
2013’te yayımlanan IPCC’nin 5. Değerlendirme Raporu’nda en kötü senaryoya göre yüzyıl sonundaki deniz seviyesi yükselmesinin 1 metrenin altında kalacağı tahmini yapılıyordu.
Antartika buzulları bazı yerlerde 100 metre inceldi
Geçen Perşembe günü Geophysical Research Letters adlı bilimsel dergide yayımlanan bir diğer araştırma ise Antartika’daki erimenin önceden düşünülenin çok üzerinde olduğunu ortaya koydu. Araştırmaya göre Antartika’daki kara buzulları 1990’daki düzeyin 5 katı hızda eriyor.
Leeds Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından yazılan makale, Antartika’daki bazı bölgelerde buzul kalınlığının 100 metre inceldiğini ortaya koyuyor. Araştırma grubunun başındaki Andy Shepherd, 25 yıldır izledikleri buzullardaki erimenin jeolojik zaman ölçüsünü çok aşıp bir insan hayatına sığacak noktaya geldiğini belirtiyor.
Araştırmaya göre erimenin büyük kısmı buzul sahanlıklarının son derece dengesiz olduğu Batı Antartika’da oluyor. Bu bölgedeki erime deniz seviyelerinin yaklaşık 5 metre yükselmesine neden olabilir.
Öte yandan dünyanın önde gelen iklim bilimcilerinden James Hansen ve arkadaşları deniz seviyelerindeki yükselmenin IPCC tahminlerinden çok daha hızlı olacağını 2016’da yayımladıkları bir araştırmada ortaya koymuşlardı. Hansen ve arkadaşları mevcut ısınma devam ederse deniz seviyelerinin “birkaç metre” yükselmesinin kaçınılmaz olduğunu açıklamışlardı.
İstanbul, New York, Londra gibi kentler risk altında
Kutup buzullarının hızlı erimesinin neden olacağı toplumsal sorunlar tahmin edilemeyecek kadar fazla olabilir. Küresel sıcaklıklardaki hızlı artış hemen durdurulmazsa sular altında kalacak yerler arasında New York, Şangay, Londra ve İstanbul gibi büyük metropollerle Bangladeş ve Pasifik’teki ada devletleri gibi deniz seviyesindeki ülkeler ve Nil ve Mississipi deltası gibi büyük tarım alanları da bulunuyor.
Deniz seviyelerindeki bu kadar büyük bir yükselmenin yüz milyonlarca insanın yaşadıkları yeri terk etmesine ve yer değiştirmesine neden olacağı düşünülüyor. Büyük göçlerle ve diğer toplumsal krizlerle yüzleşmemek için küresel sıcaklıklardaki yükselmenin hızla durdurulması, bunun için de fosil yakıt (kömür, petrol ve doğal gaz) kullanımının önümüzdeki 30 yıl içinde tamamen bırakılması gerekiyor.
Yararlanılan kaynaklar: Science Daily, The Guardian, Common Dreams
