Aşağıda gördüğünüz hareketli tabloya Türkiye’ye dair bazı önemli verileri (1990-2006) sığdırdım. Tablonun dikey ekseni Kilogram Eşdeğer Petrol (KEP) cinsinden kişi başına yıllık enerji tüketimimiz. Tablonun yatay ekseni ise kişi başına düşen ekilebilir tarım alanı. Yuvarlağın rengi kadınların işgücüne katılma oranı, yuvarlağın ebadı ise nüfusumuzu gösteriyor.
(Artık gerekli açıklamaları yaptığıma göre oynat tuşuna basabilirsiniz. Herhangi bir anda dört değişktenin durumlarını görmek için imleci yuvarlağın üzerine getirmeniz yeterli.)
Bu tablodaki değerlerin Türkiye’nin nereden nereye gitmekte olduğuna dair kabaca bir fikir vermesini umuyorum. Özetleyecek olursak: Kadınların işgücüne katılım oranı bu süre içinde %34.2’den %24.9’a gerilemiş. Nüfusumuz 55 milyondan 69 milyona çıkmış. Kişi başına düşen tarım arazisi miktarı 0.44 hektardan 0.33 hektara düşmüş. Kişi başına enerji tüketimimiz ise 944 KEP’den 1264 KEP’ye çıkmış.
Nüfusumuz %25 artarken kişi başına düşen tarım arazisi %25 azalmış. Bu gayet doğal gözükebilir. Fakat bu tabloda veremediğim başka bir veri de 1990 senesinde 33 milyon olan şehir nüfusumuzun 2007 yılında 49 milyonu, (günümüzdeyse 56 milyonu) geçmiş olduğudur. Bu artışlar ile yaşanan kentsel büyümenin yokettiği tarım alanları ya bu istatistiğe hiç eklenmemiş ya da kentlerin yakınlarındaki tarım alanlarını ben gözümde büyütüyorum…
Çılgın gibi ürüyor oluşumuzun tartışılacak bir yanı olmayabilir. Ama kadınların iş gücüne katılımındaki %9.3’lük akıl almaz düşüşü bir türlü anlamlandıramıyorum. Kadın nüfusu bu süreçte kabaca 28 milyondan 35 milyona çıkmış. İş gücüne dahil kadın sayısı ise 9.5 milyondan 8.7 milyona düşmüş!
Bir diğer dikkate değer nokta ise enerji tüketimimizdeki artış. Kişi başına tüketimimiz yaklaşık %34 artmış. Bu tablonun bize söylemediği ise toplam tüketimimiz. Toplam enerji tüketimimiz nüfus artışımızla birlikte %65 civarında artmış.
Bu verilerden benim çıkardığım sonuç devasa şehirlerde yaşayan ve daha da kentlileşen, harıl harıl enerji tüketen, kadınlara karşı adaletsiz, yakın gelecekte gıda sorunları yaşayacak bir ülke olduğumuzdur.
Yaklaşan seçimlerde somut konuların tartışılmasını sağlamak özgür internet medyasının görevidir. İş başına!
Tüm veriler (bir türlü güvenemediğim) Tüik‘ten alınmıştır.
Grafik google documents ile hazırlanmıştır.
