By 
Türkiye‘nin denizlerindeki köpekbalıklarının popülasyonunda özellikle son 50 yılın verilerine göre, yüzde 90 oranında bir azalma olduğu tespit edildi.
Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi‘nden Prof. Dr. Deniz Ayas, “Köpek balıklarının ekosistemde çok önemli fonksiyonel görevleri vardır. Beslendiği diğer türlerin popülasyonunu dengede tutar. O anlamı ile Göksu deniz alanının köpek balıklarının korunması için yeniden gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi gerekir” dedi.
Doğu Akdeniz köpekbalıkları için kıymetli
Araştırmalar, özellikle Doğu Akdeniz‘de bulunan Göksu Nehri‘nin denizle birleştiği bölgenin, köpek balıkları için önemli bir üreme ve beslenme alanı olduğunu gösteriyor.
Prof. Dr. Ayas şu bilgileri verdi: “Büyük köpek balıkları Akdeniz’de her zaman var. Bunlar özellikle Doğu Akdeniz’de, akarsuların denize bağlandığı alanları üreme, beslenme ve yavru bakım alanları olarak kullanıyor. Bunlardan bir tanesi de Göksu Nehri’nin deniz ile buluştuğu alandır. Burada yaptığımız çalışmalarda çok sayıda yavru köpek balığı tespit ettik. Buranın kum, sapan köpek balığı gibi çok sayıda türün beslenme, yavrulama, bakım ve üreme alanı olduğunu gördük.”
Köpek balıklarının neslinin tehlike altında olmasının başlıca nedeni, balıkçılık faaliyetleri olarak gösteriliyor. Hayvanların çoğu kez yanlışlıkla yakalandığını ve bu sırada hayatını kaybettiğini belirten Prof. Dr. Ayas, “Türkiye’de köpek balığı tüketimi yaygın olmasa da, balıkçılık faaliyetleri nedeniyle köpek balığı popülasyonu kritik seviyelere düştü” diye konuştu.
‣ [14 Temmuz Köpekbalığı Farkındalık Günü] ‘Ege ve Marmara’da kıkırdaklı balıklar için umut artıyor’
‣ Koruma altındaki büyük camgöz köpekbalığının sonu balıkçı ağları oldu
Prof. Dr. Ayas, köpek balıklarının korunması için acil eylem planlarının yapılması gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi: “Köpek balıklarının üreme, beslenme ve yavru bakım alanlarının koruma altına alınması şart. Bu bölgeler, köpek balıkları için son sığınaklar olma özelliği taşıyor ve herhangi bir olumsuz etkileşim, türlerin neslinin devamını tehlikeye atabilir. Göksu Nehri gibi alanların, bu türler için ‘bayrak tür’ olarak değerlendirilip, kesin koruma statüsüne kavuşturulması gerekiyor. Köpek balıklarının ekosistemdeki fonksiyonları göz önüne alındığında, deniz ekosistemlerinin sağlığı için bu türlerin korunması hayati önem taşımaktadır.”
Araştırma, Türkiye denizlerindeki köpek balığı popülasyonunun ciddi bir tehdit altında olduğunu ve bu durumun, deniz ekosistemlerinin genel sağlığı üzerinde de büyük etkiler yaratabileceğini açıkça gösteriyor.
Türkiye’de köpekbalıkları yaşıyor mu?
Türkiye’nin denizlerinde bulunan köpekbalığı türleri aslında oldukça çeşitli. Farklı kaynaklara göre Türkiye’de yaşayan köpekbalığı türlerinin sayısı 36 ile 48 arasında değişiyor. Türkiye kıyılarında görülen bazı köpekbalığı türleri şöyle sıralanabilir:
- Büyük beyaz köpekbalığı (Carcharodon carcharias): Akdeniz’de bulunan dünyanın en büyük köpekbalığı türlerinden biridir.
- Mavi köpekbalığı (Prionace glauca): Akdeniz’de yaygındır.
- Küt burunlu camgöz (Dalatias licha): Akdeniz, Marmara ve Karadeniz’de bulunur.
- Yutucu köpekbalığı (Centrophorus uyato): Akdeniz, Marmara ve Karadeniz’de yaşar.
- Çekiç başlı köpekbalığı (Sphyrna zygaena): Akdeniz ve Karadeniz’de görülür.
- Kemerli köpekbalığı (Rhinobatos rhinobatos): Akdeniz ve Karadeniz’de yaşar.
- Domuz köpekbalığı (Mustelus mustelus): Akdeniz ve Karadeniz’de bulunur.
Bunların yanı sıra, Türkiye’nin denizlerinde ayrıca kaplan kum köpekbalığı (Carcharias taurus), siyah uçlu köpekbalığı (Carcharhinus limbatus), kum köpekbalığı (Carcharhinus plumbeus), sivriburun camgöz (Carcharhinus brevipinna), bakır köpekbalığı (Carcharhinus brachyurus), ve pamuk balığı (Prionace glauca) gibi türler de bulunuyor.
Bu köpekbalığı türlerinin her biri, Türkiye’nin deniz ekosistemleri için önemli bir rol oynuyor ve bu türlerin korunması deniz yaşamının sağlığı açısından hayati önem taşıyor. Türkiye kıyılarında köpekbalığı saldırıları nadir olsa da, özellikle Akdeniz’de bu riskin biraz daha yüksek olduğu; 1881-2019 yılları arasında Türkiye’de 10’dan fazla köpekbalığı saldırısı yaşandığı biliniyor, ancak ölüm vakaları oldukça az.
Mersin’in Akdeniz ilçesinde dün (1 Ocak) altı solungaçlı köpek balığı kıyıya vurmuştu. İhbar üzerine bölgeye yönlendirilen ekipler tarafından, halk arasında ‘boz camgöz‘ olarak da bilinen köpek balığının öldüğü belirlenmişti.
Comments